Σελίδες

Δευτέρα 21 Οκτωβρίου 2013

Ευτυχία: 10 (επιστημονικά) βήματα.


Κόσμος.

Οι επιστήμονες συμφωνούν σε αυτά τα 10 μικρά βήματα προς την ευτυχία. Τι να πεις; Ας το δοκιμάσουμε και αυτό.

Ο προσδιορισμός της ευτυχίας είναι αρκετά σχετικός για τον καθένα. Όμως κάποια πράγματα βοηθούν τους πάντες να νιώθουν καλύτερα - το επιβεβαιώνουν πολλοί επιστήμονες και προτείνουν:


1. 7 ΛΕΠΤΑ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗΣ: Ούτε καν 10 δηλαδή. Αλλά αν θέλουμε, το στρογγυλεύουμε. Όσο και να λέμε πως δεν προλαβαίνουμε να γυμναστούμε, αυτά τα λίγα λεπτά μπορούμε να τα διαθέσουμε για να αυξήσουμε την ελαστικότητά μας, την έκκριση ενδορφίνης και κυρίως να νιώσουμε καλύτερα. Η άσκηση βοηθάει ακόμα και σε περιόδους κατάθλιψης, ενώ σύμφωνα με έρευνες, ακόμα και αν δε βλέπουμε ορατή διαφορά στο σώμα μας, και πάλι νιώθουμε καλύτερα.

2. ΚΟΙΜΟΜΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ: Γνωρίζουμε ότι ο ύπνος βοηθά τους οργανισμούς μας να ανακάμψουν από την ημέρα και την επισκευή τους και να είναι πιο παραγωγικοί. Τελικά αποδεικνύεται πως είναι επίσης σημαντικός για την ευτυχία μας. Λίγος ύπνος παραπάνω μας κάνει όχι μόνο λιγότερο ευάλωτους στα αρνητικά συναισθήματα, αλλά και μας «κουρδίζει» καλύτερα για να νιώθουμε θετικά. Επίσης, αν δεν έχουμε χορτάσει ύπνο, η απόδοσή μας είναι μειωμένη. Οπότε μια μεσημεριανή σιέστα βοηθάει όχι μόνο στα κέφια, αλλά και στην παραγωγικότητα.

3. ΜΕΝΟΥΜΕ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΜΑΣ (ΑΝ ΓΙΝΕΤΑΙ): Μιας και την ίδια απόσταση τη διανύουμε δυο φορές την ημέρα, πέντε φορές την εβδομάδα, καλό είναι να μην τρώμε άπειρες ώρες στο δρόμο, διότι αυτό «χτίζεται» και μας κάνει ολοένα και πιο μπουχτισμένους -άρα και λιγότερο χαρούμενους. Αν δεν έχουμε άλλη επιλογή, φροντίζουμε τουλάχιστον να ακολουθούμε εναλλακτικές διαδρομές, για να το διανθίζουμε λίγο.

4. ΠΕΡΝΑΜΕ ΧΡΟΝΟ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΥΣ ΜΑΣ: Στο κάπως ενοχικό ερώτημα του τοπ 5 των πραγμάτων για τα οποία μετανιώνουμε που δεν κάναμε αρκετά, βρίσκεται και η επαφή με τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Είμαστε ευτυχείς όταν έχουμε οικογένεια, είμαστε ευτυχείς όταν έχουμε φίλους και εδώ που τα λέμε, σχεδόν όλα τα άλλα πράγματα που νομίζουμε ότι μας κάνουν ευτυχισμένους (σχέσεις, έξοδοι, ταξίδια, κοινωνικοποίηση, social media και η λίστα πάει λέγοντας) είναι στην πραγματικότητα απλά τρόποι για να έχουμε κι άλλη οικογένεια και φίλους .

5. ΒΓΑΙΝΟΥΜΕ ΣΤΟΝ ΕΞΩ ΚΟΣΜΟ: Ένας μικρός περίπατος μια ωραία μέρα προσφέρει επίσης ένα τεράστιο πλεονέκτημα: πολλές μελέτες πλέον διαπιστώνουν ότι ένας 20λεπτος περίπατος, όχι μόνο ενισχύει την καλή διάθεση, αλλά και διευρύνει τη σκέψη και βελτιώνει τη μνήμη. Το συναίσθημα γιγαντώνεται φυσικά, όταν βρισκόμαστε κοντά σε θάλασσα και ήλιο, όπως λέει και μια πρόσφατη έρευνα του London School Of Economics and Political Science.

6. ΞΟΔΕΥΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ: Χρόνο ή χρήμα (μάλλον χρόνο!). Εκατό ώρες βοήθειας στους άλλους ανά χρόνο είναι όσες χρειαζόμαστε για να αποκομίσουμε όλα τα ψυχολογικά οφέλη της ευτυχίας που μας δίνει το να προσφέρουμε. Όμως υπάρχει και κάτι που ονομάζεται prosocial spending και περιγράφει τη χαρά που μας δίνει το να ξοδεύουμε χρήματα για άλλους -η οποία μάλιστα φαίνεται πως είναι μεγαλύτερη από όταν ξοδεύουμε για τον εαυτό μας.

7. ΧΑΜΟΓΕΛΑΜΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ, ΑΛΛΑ ΜΕ ΘΕΤΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ: Δηλαδή δε σκεφτόμαστε το πόσο έξαλλοι είμαστε και κουμπώνουμε το στόμα μας σε ένα χαμόγελο με το ζόρι, αλλά σκεφτόμαστε κάτι ευχάριστο για να φέρουμε ολόκληρο τον οργανισμό σε κατάσταση χαμόγελου. Οι ψυχολόγοι το ονομάζουν facial feedback hypothesis και τονίζουν πως ακόμη και ένα χαμόγελο που δεν το νιώθουμε όταν δεν αισθανόμαστε καλά, είναι αρκετό για να μας ανεβάσει, έστω και ελαφρώς. Και αυτό είναι μια καλή αρχή για να πάμε ψηλότερα.

8. ΚΑΝΟΥΜΕ ΣΧΕΔΙΑ ΓΙΑ ΤΑΞΙΔΙΑ, ΕΣΤΩ ΚΙ ΑΝ ΜΕΝΟΥΝ ΜΟΝΟ ΣΧΕΔΙΑ: Διότι σύμφωνα με έρευνες όπως αυτή, το ζενίθ της χαράς των διακοπών το φτάνουμε όχι κατά τη διάρκειά τους ή μετά από αυτές, αλλά στη φάση του σχεδιασμού τους (όχι πως δε μας αρέσει όταν γίνονται και πραγματικότητα, μην παρεξηγηθούμε κιόλας!).

9. ΔΙΑΛΟΓΙΖΟΜΑΣΤΕ ΓΙΑ ΚΑΘΑΡΟ ΚΑΙ ΧΑΡΟΥΜΕΝΟ ΜΥΑΛΟ: Η ερευνητική ομάδα του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης εξέτασε τα εγκεφαλογραφήματα 16 ατόμων πριν και μετά το διαλογισμό, επί οκτώ εβδομάδες. Το πόρισμα; Μετά την ολοκλήρωση της πορείας του διαλογισμού, τα τμήματα του εγκεφάλου των συμμετεχόντων που σχετίζονται με τη συμπόνια και την αυτογνωσία μεγάλωσαν, ενώ τα μέρη που συνδέονται με το στρες συρρικνώθηκαν. Διαλογισμός για ήρεμη διάθεση και καλύτερο κόσμο λοιπόν.

10. ΣΚΕΦΤΟΜΑΣΤΕ ΜΕ ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗ ΤΑ ΟΣΑ ΕΧΟΥΜΕ: Πρόκειται για μια φαινομενικά απλή στρατηγική, όμως μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά στην προοπτική μας: διατηρούμε λοιπόν ένα ημερολόγιο μέσα στο οποίο καταγράφουμε κάθε μέρα τρία πράγματα για τα οποία νιώθουμε ευγνωμοσύνη που τα έχουμε στη ζωή μας. Το Journal of Happiness Studies δημοσιεύει μια μελέτη που αναφέρει πως όσοι συμμετέχοντες εφάρμοσαν αυτήν την απλή τεχνική, είχαν σαφώς βελτιωμένη διάθεση. Άρα εστιάζουμε συνειδητά στις ευλογίες της ζωής μας.
http://www.artandcity.gr/2013/10/16929.html

Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2013

Καπιταλισμός και Δημοκρατία δεν αναμιγνύονται


Αποτελεί εκτυφλωτική αντίφαση μεταξύ πραγματικοτήτων του να προτείνεται ότι η δημοκρατία, η πραγματική και αληθινή δημοκρατία, μπορεί να συνυπάρξει στο εσωτερικό ή παράλληλα με ένα οικονομικό σύστημα όπως ο καπιταλισμός. Οι δύο αυτές έννοιες βρίσκονται, στην πραγματικότητα, στα δύο άκρα αντίθετα του όλου φάσματος όσον αφορά την ανθρώπινη απελευθέρωση: ενώ η αληθινή δημοκρατία είναι η ενδυνάμωση της κοινωνίας ως συνόλου ώστε να ενεργήσει από κοινού για δικαιοσύνη και αμοιβαιότητα προς όφελος όλων, ο καπιταλισμός είναι η δημιουργία ολοκληρωτικών οργάνων, περιβάλλοντος και συνεπειών που χρησιμεύουν στην ενίσχυση των ανισοτήτων σε βάρος μας, σαν να είναι κανονικές και απαραίτητες σε μια υπό διατεταγμένη κοινωνία. Είναι οι δύο αυτές έννοιες που έχουν οδηγηθεί αναγκαστικά και αφύσικα στη συνύπαρξη, κάτι που έχει επιφέρει το χάος της σημερινής κοινωνίας.

Στην παρούσα ανθρώπινη ιεραρχία είμαστε διαιρεμένοι με βάση έξι πρωταρχικά σημεία διαίρεσης: διαχωριζόμαστε πρώτα απ’ όλα σε σχέση με το φύλο, διαχωρισμός που ακολουθείται από τη φυλή, την εκπαίδευση, την τάξη, την ηλικία, και τη θρησκεία. Θα συζητηθεί εδώ το πιο προσιτό θέμα σε μας, ο ταξικός διαχωρισμός, αλλά πρέπει να δηλωθεί σαφώς και να συνειδητοποιηθεί πλήρως ότι ο ταξικός διαχωρισμός ασκεί συντριπτική επίδραση πάνω σε όλα τα άλλα ήδη δηλωμένα σημεία διαίρεσης.

Αρχίζοντας, ο καπιταλισμός (σε αντιδιαστολή με μια αληθινή δημοκρατική, παράλληλη κοινωνία) τοποθετεί τους πόρους της γης στα χέρια λίγων, αναγκάζοντας κατά συνέπεια το άτομο να υποβληθεί σε μισθωτή δουλεία προκειμένου να ικανοποιήσει τις πρώτες ανάγκες της επιβίωσής του, όπως τα τρόφιμα, τη στέγη, τον επαρκή ιματισμό, το νερό, την πρόσβαση στην υγεία και την ιατρική φροντίδα καθώς επίσης και την εκπαίδευση ή την πληροφόρηση. Έτσι λοιπόν, ο καπιταλισμός υπαγορεύει και ελέγχει τη ζωή μας σε μεγάλη έκταση, τι τρώμε, ποιοι είναι οι γείτονές μας, την ποιότητα του νερού που πίνουμε και τον αέρα που αναπνέουμε, ποια υφάσματα φοράμε, σε ποιον παρέχεται κάτω του μετρίου υγειονομική περίθαλψη και ποιος θα έχει πρόσβαση στην «ανώτερη εκπαίδευση» (εάν υπάρχει).

Κατά συνέπεια, όταν οι επιλογές στήριξης της ζωής μας και επιδίωξης της ευτυχίας μας είναι περιορισμένες και βασίζονται στους οικονομικούς πόρους που κερδίζουμε μέσω της αναγκαστικής εργασίας μας, κάποιος μπορεί να αντικρίσει την πλάνη πίσω από την αποκαλούμενη δημοκρατία τους. Η αποκαλούμενη δημοκρατία τους είναι η θεσμοποιημένη επιβολή μιας τάξης σκλάβων με την εγκαθίδρυση μιας εξάρτησης του ενός από τον άλλον που δεν τελειώνει ποτέ, ώστε να αποκτήσουμε τα τρόφιμα που εύκολα μπορούμε εύκολα να καλλιεργήσουμε μόνοι μας, τα ενδύματα που εύκολα μπορούμε να ράψουμε ή τα μαθήματα που μπορούμε να μάθουμε μέσω της πραγματικής εμπειρίας της ζωής που είναι και ο αληθινός μας δάσκαλος.

Ούτε θα έπρεπε να εξαρτιόμαστε από ένα εύπιστο οικονομικό σύστημα για τα τετραγωνισμένα μας κιβώτια (σπίτια), όταν οι πόροι της γης θα έπρεπε να είναι διαθέσιμοι στον καθέναν να χτίσει όπως επιθυμεί, περιορισμένος μόνο από την κοινή αίσθηση και τη φαντασία. Έτσι, όπως μπορούμε να δούμε, μέσα σε μια καπιταλιστική οικονομική δομή η δημοκρατία δεν μπορεί να υπάρξει. Οι άνθρωποι δεν επιλέγουν από μόνοι τους να είναι φτωχοί, είναι φτωχοί λόγω των έμφυτων χαρακτηριστικών του καπιταλισμού που θέτει άνθρωπο ενάντια σε άνθρωπο για τις ανάγκες της ανθρώπινης βασικής επιβίωσης. Ως εκ τούτου, η καπιταλιστική κοινωνία μάς φορτώνει με τον περιττό καρκίνο της ένδειας και τα κακοήθη συμπτώματα της έλλειψης στέγης, του αναλφαβητισμού, της ανεργίας, του υψηλού εγκλήματος, του υψηλού ποσοστού ανθρώπων χωρίς κατάλληλη ιατρική και προληπτική υγειονομική περίθαλψη και της πείνας.

Δεδομένου ότι ο καπιταλισμός απομονώνει περαιτέρω τους φτωχούς από τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, επιβάλλει τη διαίρεση σε τάξεις, καθώς ο πλούτος διανέμεται από πάνω προς τα κάτω. Κατασκευάζοντας αυτή την ταξική διαίρεση, ο καπιταλισμός δίνει αξία στη δυνατότητα ενός μόνο ατόμου να δημιουργήσει ή να αποκτήσει πλούτο, κάτι το οποίο τροφοδοτεί περαιτέρω τον σεξισμό, δεδομένου ότι είναι ο άντρας και όχι η γυναίκα που ελέγχει τον καταμερισμό των φυσικών πόρων από τους οποίους δημιουργείται ο πλούτος. Ο ταξικός διαχωρισμός τροφοδοτεί, επίσης, περαιτέρω τον ρατσισμό, καθώς η άρχουσα τάξη και όχι οι υποταγμένες ή γηγενείς φυλές ιθαγενών, παίρνουν τις αποφάσεις για το πώς θα καταμεριστούν οι πόροι αυτοί.

Στην καθημερινή ζωή οι αλήθειες αυτές είναι τόσο εμφανείς σε κάθε χώρα όπου εφαρμόζεται μια πρακτική μορφή καπιταλισμού, χωρίς εξαίρεση, από τις πιο φιλελεύθερες δημοκρατικές χώρες έως τις πιο ολοκληρωτικές δικτατορίες.

Έως ότου υπάρξει μια πλήρης κατάργηση της επιβεβλημένης καπιταλιστικής σκλαβιάς δεν μπορεί να υπάρξει καμία αληθινή δημοκρατία, επειδή οι επιθυμίες των τάξεων που ελέγχουν ή των αρχουσών τάξεων θα βρίσκονται πάντα σε προτεραιότητα απ’ ό,τι οι φωνές των εργαζομένων, ακόμα και όταν οι συνέπειες  είναι καταστρεπτικές για τα συμφέροντα της πλειοψηφίας. Το βλέπουμε, επίσης, καθημερινά με τον εξωραϊσμό (gentrification) των γειτονιών, το βλέπουμε με την εξάπλωση των προαστίων, το βλέπουμε με την παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου και άλλα περιβαλλοντικά ζητήματα που επηρεάζουν άμεσα τους πόρους που χρειαζόμαστε ως άνθρωποι για να επιζήσουμε, το βλέπουμε με την έλλειψη καθολικής υγειονομικής περίθαλψης, το βλέπουμε στον αγώνα για ένα βιώσιμο μισθό, το βλέπουμε στον αγώνα για μια βελτιωμένη και ελεύθερη εκπαίδευση.

Ό,τι βλέπουμε γύρω μας είναι οι φωνές που δεν ακούγονται και οι ζωές που θυσιάζονται στην καπιταλιστική μηχανή επειδή η κατώτατη γραμμή και το περιθώριο κέρδους δεν ενδιαφέρουν. Οι βαρόνοι του καπιταλισμού έχουν τους μεσάζοντές τους και έχουν εξαγοράσει τους πολιτικούς που έχουν δημιουργήσει τους νόμους όχι για χάρη μιας δημοκρατικότερης κοινωνίας που να βασίζεται στις επιθυμίες των ανθρώπων που αντιπροσωπεύουν, αλλά για χάρη περισσότερου πλούτου από πλευράς εκείνων που είναι ήδη πλουσιότεροι απ’ ό,τι όλο μαζί το 97% του πληθυσμού ολόκληρου κόσμου.

Δεν ζούμε σε μια δημοκρατική κοινωνία. Εάν ζούσαμε θα βλέπαμε τους πολιτικούς να δίνουν υποσχέσεις στα καταφύγια των αστέγωνhttp://ngnm.vrahokipos.net/index.php/theory

Τρίτη 8 Οκτωβρίου 2013

Τα σημάδια του πρωτο-φασισμού

Έκο: Τα σημάδια του πρωτο-φασισμού

«Ο αρχέγονος φασισμός μπορεί να επιστρέψει με το πιο αθώο προσωπείο. Είναι καθήκον μας να τον αποκαλύπτουμε και να καταδεικνύουμε οποιαδήποτε από τις νέες εκφάνσεις του…»

New York Review of Books, 1995. (…) Παρά την ασάφεια αυτή, νομίζω πως μπορούμε να σκιαγραφήσουμε έναν κατάλογο χαρακτηριστικών, τα οποία είναι αντιπροσωπευτικά αυτού που ονομάζω «πρωτοφασισμό» ή «αρχέγονο φασισμό». Αυτά τα χαρακτηριστικά δε μπορούν να οργανωθούν σε ένα ενιαίο σύστημα -πολλά απ’ αυτά αλληλοαναιρούνται, και είναι επίσης αντιπροσωπευτικά και άλλων μορφών δεσποτισμού ή φανατισμού. Η παρουσία ενός και μόνο απ’ αυτά, όμως, αρκεί για να επιτρέψει στο φασισμό να συμπτυχθεί γύρω του.

1. Το πρώτο χαρακτηριστικό του πρωτοφασισμού είναι η λατρεία της παράδοσης. Η παραδοσιαρχία, βέβαια, είναι πολύ παλαιότερη από το φασισμό. Δε χαρακτήριζε μόνο την αντιεπαναστατική σκέψη των Καθολικών μετά τη Γαλλική Επανάσταση, αλλά γεννήθηκε στους ελληνιστικούς χρόνους ως αντίδραση στον κλασικό ελληνικό ορθολογισμό. Στη λεκάνη της Μεσογείου, λαοί διαφόρων θρησκειών (που οι περισσότερες απ’ αυτές είχαν γίνει δεκτές στο ρωμαϊκό πάνθεο) άρχισαν να ονειρεύονται κάποια αποκάλυψη που είχε συμβεί στην αυγή της ανθρώπινης ιστορίας. Αυτή η αποκάλυψη, σύμφωνα με τη μυστηριακή αίγλη που καλλιεργούσε η παραδοσιαρχία, είχε παραμείνει για πολύ καιρό κρυμμένη κάτω από το πέπλο γλωσσών που ήταν πια ξεχασμένες στα αιγυπτιακά ιερογλυφικά, στους κέλτικους ρούνους, στους παπύρους των σχεδόν άγνωστων θρησκειών της Ασίας.
Αυτή η νέα κουλτούρα έπρεπε να είναι συγκρητιστική. Ο συγκρητισμός δεν είναι απλά, όπως λένε τα λεξικά, «ο συνδυασμός διαφόρων μορφών πίστης και λατρευτικής πρακτικής» -ένας τέτοιος συνδυασμός πρέπει να ανέχεται τις αντιφάσεις. Καθένα από τα αρχικά μηνύματα περιέχει ψήγματα σοφίας, και όποτε έμοιαζαν να λένε διαφορετικά ή ασύμβατα πράγματα, αυτό συνέβαινε μόνο και μόνο γιατί όλα παραπέμπουν, με αλληγορικό τρόπο, στην ίδια αρχέγονη αλήθεια. Συνεπώς, δε μπορεί να υπάρξει καμία πρόοδος στη γνώση. Η αλήθεια έχει ήδη καταγραφεί μια για πάντα, κι εμείς το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να συνεχίζουμε να ερμηνεύουμε το δυσνόητο μήνυμά της.
Αν κοιτάξει κανείς τις βιβλιοθήκες διαφόρων φασιστικών καθεστώτων, θα βρει όλους τους μείζονες διανοητές της παραδοσιαρχίας. Η ναζιστική εσωτερική γνώση τρεφόταν με παραδοσιαρχικά, συγκρητιστικά και μυστικιστικά στοιχεία. Η πηγή που επηρέασε περισσότερο τις θεωρίες της νέας ιταλικής δεξιάς, ο Ιούλιος Έβολα, συνδύαζε το Άγιο Δισκοπότηρο με τα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών, και την αλχημεία με την Αγία Ρωμαϊκή και Γερμανική Αυτοκρατορία. Και μόνο το γεγονός ότι η ιταλική δεξιά, για να δείξει πόσο ανοιχτό μυαλό διαθέτει, διεύρυνε αυτό τον κατάλογο ώστε να συμπεριλάβει και έργα του Ντε Μαιτρ, του Γκενόν και του Γκράμσι, αποτελεί ολοφάνερη απόδειξη συγκρητισμού.
Αν κοιτάξετε τα ράφια που, στα αμερικάνικα βιβλιοπωλεία, φέρουν την επιγραφή «Νέα Εποχή», θα βρείτε εκεί μέχρι και Άγιο Αυγουστίνο, ο οποίος, απ’ ό,τι γνωρίζω, δεν ήταν φασίστας. Αλλά το να συνδυάζεις τον Άγιο Αυγουστίνο με το Στόουνχεντζ αυτό είναι σύμπτωμα πρωτοφασισμού.
2. Η παραδοσιαρχία συνεπάγεται την απόρριψη του μοντερνισμού. Και οι φασίστες και οι εθνικοσοσιαλιστές κυριολεκτικά λάτρευαν την τεχνολογία, ενώ οι διανοητές της παραδοσιαρχίας συνήθως την απορρίπτουν ως αντίθετη προς τις παραδοσιακές πνευματικές αξίες. Όμως, παρόλο που ο ναζισμός υπερηφανευόταν για τα βιομηχανικά του επιτεύγματα, ο εγκωμιασμός του μοντερνισμού δεν ήταν παρά η επιφάνεια μιας ιδεολογίας βασισμένης στην ιδέα Αίμα και Γη (Blut und Boden). Η απόρριψη του σύγχρονου κόσμου ήταν μεταμφιεσμένη σαν αντίκρουση του καπιταλιστικού τρόπου ζωής, αλλά αφορούσε κυρίως στην απόρριψη του Πνεύματος του 1789 (και του 1776, φυσικά).
Ο Διαφωτισμός, η Εποχή του Ορθολογισμού, γίνεται αντιληπτή ως απαρχή της σύγχρονης αχρειότητας. Κατ’ αυτή την έννοια, ο πρωτοφασισμός μπορεί να οριστεί ως ανορθολογισμός.
3. Ο ανορθολογισμός βασίζεται επίσης στη λατρεία της δράσης για τη δράση. Επειδή η δράση είναι από μόνη της όμορφη, πρέπει να αναλαμβάνεται πριν, ή χωρίς, οποιαδήποτε σκέψη. Η σκέψη είναι μια μορφή αποδυνάμωσης. Επομένως, η κουλτούρα είναι ύποπτη, στο βαθμό που ταυτίζεται με την κριτική στάση. Η καχυποψία απέναντι στον κόσμο της διανόησης αποτελούσε πάντοτε σύμπτωμα του πρωτοφασισμού, από την υποτιθέμενη ρήση του Γκέμπελς («όταν ακούω να μιλάνε για κουλτούρα αρπάζω το όπλο μου») μέχρι τη συχνή χρήση εκφράσεων όπως «εκφυλισμένοι διανοούμενοι», «κουλτουριάρηδες», «παρηκμασμένοι σνομπ», «τα πανεπιστήμια είναι φωλιές κομμουνιστών». Οι επίσημοι φασίστες διανοούμενοι ασχολούνταν κυρίως με το να επιτίθενται στο σύγχρονο πολιτισμό και την αριστερή διανόηση, που έχουν προδώσει τις παραδοσιακές αξίες.
4. Καμιά συγκρητιστική πίστη δεν αντέχει στην αναλυτική κριτική. Το κριτικό πνεύμα κάνει διακρίσεις μεταξύ των εννοιών, και αυτές οι διακρίσεις αποτελούν σημάδι μοντερνισμού. Στο σύγχρονο πολιτισμό, η επιστημονική κοινότητα επαινεί τη διαφωνία ως μέθοδο βελτίωσης της γνώσης. Για τον πρωτοφασισμό, η διαφωνία είναι προδοσία.
5. Εξάλλου, η διαφωνία αποτελεί σημάδι ποικιλομορφίας. Ο πρωτοφασισμός καλλιεργεί και αναζητεί τη συναίνεση με το να οξύνει και να εκμεταλλεύεται το φυσικό φόβο του διαφορετικού. Η πρώτη έκκληση ενός φασιστικού ή πρώιμου φασιστικού κινήματος είναι η έκκληση ενάντια στους παρείσακτους. Επομένως, ο πρωτοφασισμός είναι εξ ορισμού ρατσιστικός.
6. Ο πρωτοφασισμός πηγάζει από την ατομική ή κοινωνική απογοήτευση. Αυτός είναι και ο λόγος που ένα από τα πιο τυπικά χαρακτηριστικά των φασιστικών καθεστώτων του παρελθόντος ήταν η επίκληση προς μια απογοητευμένη μεσαία τάξη που μαστιζόταν από μια οικονομική κρίση ή ένιωθε πολιτικά εξευτελισμένη και φοβισμένη από την πίεση που ασκούσαν οι χαμηλότερες κοινωνικές τάξεις. Στην εποχή μας, που οι παλιοί «προλετάριοι» είναι πλέον μικροαστοί (και τα λούμπεν στοιχεία είναι κατά κανόνα αποκλεισμένα από την πολιτική σκηνή), ο φασισμός του αύριο θα βρει το ακροατήριό του σ’ αυτή τη νέα πλειοψηφία.
7. Στους ανθρώπους που νιώθουν πως δεν έχουν πλέον ξεκάθαρη κοινωνική ταυτότητα, ο πρωτοφασισμός λέει πως το μοναδικό τους προνόμιο είναι το πιο κοινό, ότι έχουν γεννηθεί στην ίδια χώρα. Αυτή είναι και η απαρχή του εθνικισμού. Άλλωστε, το μοναδικό πράγμα που μπορεί να δώσει ταυτότητα στο έθνος είναι οι εχθροί του. Έτσι, στη ρίζα της πρωτοφασιστικής ψυχολογίας υπάρχει μια εμμονή με τις συνωμοσίες, ιδιαίτερα τις διεθνείς. Οι οπαδοί πρέπει να νιώθουν πολιορκημένοι. Ο πιο εύκολος τρόπος να πολεμήσεις μια συνωμοσία είναι η επίκληση στην ξενοφοβία. Αλλά η συνωμοσία πρέπει να έχει και εσωτερικούς μοχλούς: οι Εβραίοι είναι συνήθως ο καλύτερος στόχος, γιατί έχουν το πλεονέκτημα να είναι ταυτόχρονα και εσωτερικοί και εξωτερικοί εχθροί. Στις Η.Π.Α., ένα εμφανές δείγμα συνωμοσιολογικής εμμονής βρίσκεται στο βιβλίο του Πατ Ρόμπερτσον, Η Νέα Τάξη Πραγμάτων, αλλά, όπως έχουμε δει πρόσφατα, υπάρχουν και πολλά άλλα.
8. Οι οπαδοί πρέπει να νιώθουν ταπεινωμένοι από τον επιδεικτικό πλούτο και τη δύναμη των εχθρών τους. Όταν ήμουν μικρό παιδί, μου είχαν μάθει ότι οι Εγγλέζοι είχαν πέντε γεύματα τη μέρα. Έτρωγαν πιο συχνά από τους φτωχούς αλλά νηφάλιους Ιταλούς. Και ότι οι Εβραίοι είναι πλούσιοι και βοηθάνε ο ένας τον άλλο μέσω ενός μυστικού δικτύου αμοιβαίας αρωγής. Έτσι, με μια συνεχή μετατόπιση της ρητορικής εστίασης, οι εχθροί είναι ταυτόχρονα πολύ ισχυροί και πολύ αδύναμοι. Οι φασιστικές κυβερνήσεις είναι καταδικασμένες να χάνουν τους πολέμους τους, γιατί είναι εγγενώς ανίκανες να κάνουν μια αντικειμενική εκτίμηση της δύναμης του εχθρού.
9. Για τον πρωτοφασισμό, δεν υπάρχει αγώνας για τη ζωή• αντίθετα, η ζωή είναι ένας συνεχής αγώνας. Επομένως, ο ειρηνισμός ισοδυναμεί με συναλλαγή με τον εχθρό. Είναι κακός, γιατί η ζωή είναι ένας συνεχής πόλεμος. Αυτό, όμως, επιφέρει ένα «σύμπλεγμα Αρμαγεδδώνα». Εφόσον οι εχθροί πρέπει να ηττηθούν, θα πρέπει να υπάρξει μια τελική μάχη, μετά από την οποία το κίνημα θα έχει υπό τον έλεγχό του ολόκληρο τον κόσμο. Μια τέτοια «τελική λύση», όμως, θα σημάνει την αρχή μιας περιόδου ειρήνης, μιας Χρυσής Εποχής, πράγμα που έρχεται σε αντίφαση με το δόγμα του συνεχούς πολέμου. Κανείς φασίστας ηγέτης δεν έχει καταφέρει ποτέ να λύσει αυτό το πρόβλημα.
10. Ο ελιτισμός αποτελεί χαρακτηριστική διάσταση κάθε αντιδραστικής ιδεολογίας, στο βαθμό που είναι θεμελιωδώς αριστοκρατικός, και ο αριστοκρατικός και μιλιταριστικός ελιτισμός συνεπάγεται την περιφρόνηση προς τους αδύναμους. Ο πρωτοφασισμός μπορεί να εκφράσει μόνο ένα λαϊκό ελιτισμό. Κάθε πολίτης ανήκει στον καλύτερο λαό του κόσμου, τα μέλη του κόμματος είναι οι καλύτεροι πολίτες, κάθε πολίτης μπορεί (ή πρέπει) να γίνει μέλος του κόμματος. Αλλά δεν μπορεί να υπάρχουν πατρίκιοι χωρίς πληβείους. Ο Ηγέτης, που γνωρίζει ότι η εξουσία δεν του απονεμήθηκε δημοκρατικά αλλά την κατέκτησε με τη βία, γνωρίζει επίσης ότι η δύναμή του βασίζεται στην αδυναμία των μαζών -οι μάζες είναι αδύναμες, και γι’ αυτό χρειάζονται και αξίζουν έναν ηγεμόνα. Και εφόσον η ομάδα είναι οργανωμένη ιεραρχικά (σύμφωνα με το στρατιωτικό πρότυπο), κάθε ηγέτης περιφρονεί τους υφισταμένους του, και καθένας απ’ αυτούς περιφρονεί τους κατωτέρους του. Αυτό ενισχύει την αίσθηση του μαζικού ελιτισμού.
11. Μέσα σ’ αυτή την προοπτική, όλοι μαθαίνουν πως πρέπει να γίνουν ήρωες. Σε κάθε μυθολογία, ο ήρωας είναι ένα εξαιρετικό ον, αλλά για την πρωτοφασιστική ιδεολογία ο ηρωισμός είναι ο κανόνας. Αυτή η λατρεία του ηρωισμού συνδέεται στενά με τη λατρεία του θανάτου. Δεν είναι τυχαίο ότι ένα από τα συνθήματα που είχαν οι ισπανοί φαλαγγίτες ήταν το «viva la muerte» («ζήτω ο θάνατος»). Στις μη φασιστικές κοινωνίες, ο απλός λαός μαθαίνει ότι ο θάνατος είναι κάτι το δυσάρεστο που όμως πρέπει να το αντιμετωπίζει με αξιοπρέπεια• και οι πιστοί μαθαίνουν ότι είναι ένας οδυνηρός τρόπος για να περάσουν σε μια μεταφυσική ευτυχία. Αντίθετα, ο πρωτοφασίστας ήρωας αποζητά τον ηρωικό θάνατο, ο οποίος διαφημίζεται ως η μεγαλύτερη ανταμοιβή για μια ηρωική ζωή. Ο πρωτοφασίστας ήρωας ανυπομονεί να πεθάνει. Μέσα στην ανυπομονησία του, συχνά στέλνει κι άλλους ανθρώπους στο θάνατο.
12. Επειδή και ο συνεχής πόλεμος και ο ηρωισμός είναι δύσκολα παιχνίδια, ο πρωτοφασίστας μεταθέτει τον πόθο του για εξουσία στη σεξουαλική συμπεριφορά του. Έτσι προκύπτει ο ματσισμός [σ.τ.Μ.: το αντριλίκι] (που συνεπάγεται αφενός την περιφρόνηση προς τη γυναίκα και αφετέρου την καταδίκη παρεκκλινουσών ερωτικών συνηθειών, όπως η αγνότητα ή η ομοφυλοφιλία). Και επειδή και το σεξ είναι δύσκολο παιχνίδι, ο πρωτοφασίστας ήρωας προτιμά να παίζει με τα όπλα -σαν φαλλικό υποκατάστατο.
13. Ο πρωτοφασισμός βασίζεται σε έναν επιλεκτικό λαϊκισμό, έναν ποιοτικό λαϊκισμό, θα έλεγε κανείς. Σε μια δημοκρατία, οι πολίτες έχουν ατομικά δικαιώματα, αλλά οι πολίτες συνολικά έχουν πολιτική επιρροή μόνο από ποσοτική άποψη ακολουθούνται οι αποφάσεις της πλειοψηφίας. Για τον πρωτοφασισμό, όμως, τα άτομα ως άτομα δεν έχουν δικαιώματα, και ο Λαός γίνεται αντιληπτός σαν ποιότητα, σαν μια μονολιθική οντότητα που εκφράζει την Κοινή Βούληση. Και επειδή κανένα μεγάλο σύνολο ατόμων δε μπορεί ποτέ να έχει κοινή βούληση, ο Ηγέτης παριστάνει το διερμηνέα τους. Έχοντας χάσει την εξουσία της αντιπροσώπευσης, οι πολίτες δεν πράττουν -καλούνται μόνο να παίξουν το ρόλο του Λαού. Έτσι, ο Λαός δεν είναι παρά ένα θεατρικό εφεύρημα. Για να πάρουμε μια γεύση ποιοτικού λαϊκισμού δε χρειαζόμαστε πλέον την Πιάτσα Βενέτσια της Ρώμης, ούτε το Στάδιο της Νυρεμβέργης. Υπάρχει στο μέλλον μας ένας τηλεοπτικός ή διαδικτυακός λαϊκισμός, στον οποίο η συναισθηματική αντίδραση μιας επιλεγμένης ομάδας πολιτών θα μπορεί να παρουσιάζεται και να γίνεται αποδεκτή ως η Φωνή του Λαού.
Λόγω του ποιοτικού λαϊκισμού του, ο πρωτοφασισμός πρέπει να είναι κατά των «διεφθαρμένων» κοινοβουλευτικών κυβερνήσεων. Μια από τις πρώτες φράσεις που είπε ο Μουσολίνι στο ιταλικό κοινοβούλιο ήταν «Θα μπορούσα να μετατρέψω αυτό το βουβό και καταθλιπτικό μέρος σε στρατόπεδο για τις σπείρες μου» -οι «σπείρες» είναι μια υποδιαίρεση της παραδοσιακής ρωμαϊκής λεγεώνας. Βέβαια, αμέσως βρήκε καλύτερο καταυλισμό για τις σπείρες του, αλλά λίγο αργότερα διέλυσε το κοινοβούλιο. Όποτε ένας πολιτικός αμφισβητεί τη νομιμότητα ενός κοινοβουλίου γιατί δεν αντιπροσωπεύει πλέον τη Φωνή του Λαού, αρχίζει και μυρίζει πρωτοφασισμό.
14. Ο πρωτοφασισμός μιλάει τη «Νέα Ομιλία». Η Νέα Ομιλία επινοήθηκε από τον Όργουελ στο βιβλίο του 1984, ως επίσημη γλώσσα του Αγγλικού Σοσιαλισμού. Αλλά σε πολλές μορφές δικτατορίας συναντά κανείς πρωτοφασιστικά χαρακτηριστικά. Όλα τα ναζιστικά και φασιστικά σχολικά εγχειρίδια χρησιμοποιούσαν φτωχό λεξιλόγιο και στοιχειώδη σύνταξη, με σκοπό να περιορίσουν τη διάδοση των εργαλείων της σύνθετης και κριτικής σκέψης. Αλλά πρέπει να είμαστε σε θέση να αναγνωρίσουμε άλλα είδη Νέας Ομιλίας, ακόμα κι αν παίρνουν τη φαινομενικά αθώα μορφή ενός δημοφιλούς τοκ-σόου.
Το πρωινό της 27ης Ιουλίου 1943, έμαθα ότι, σύμφωνα με ραδιοφωνικές ανακοινώσεις, ο φασισμός είχε καταρρεύσει και ο Μουσολίνι είχε συλληφθεί. Όταν η μητέρα μου με έστειλε να αγοράσω την εφημερίδα, είδα ότι οι εφημερίδες στον κοντινότερο πάγκο είχαν διαφορετικούς τίτλους. Επιπλέον, αφού είδα τους τίτλους, συνειδητοποίησα ότι κάθε εφημερίδα έγραφε διαφορετικά πράγματα. Αγόρασα μία στην τύχη, και διάβασα στην πρώτη σελίδα ένα μήνυμα που το υπέγραφαν πέντε ή έξι πολιτικά κόμματα, ανάμεσά τους η Χριστιανική Δημοκρατία, το Κομμουνιστικό Κόμμα, το Σοσιαλιστικό Κόμμα, το Κόμμα της Δράσης, και το Φιλελεύθερο Κόμμα. Μέχρι τότε, πίστευα ότι υπήρχε μόνο ένα κόμμα σε κάθε χώρα, και ότι στην Ιταλία αυτό ήταν το Εθνικό Φασιστικό Κόμμα. Τώρα, ανακάλυπτα ότι στη χώρα μου μπορούσαν να υπάρχουν ταυτόχρονα διάφορα κόμματα. Καθώς ήμουν έξυπνο παιδί, κατάλαβα ότι όλα αυτά τα κόμματα δε μπορεί να γεννήθηκαν μέσα σε μια νύχτα, άρα θα πρέπει να υπήρχαν εδώ και αρκετό καιρό ως μυστικές οργανώσεις.
Το μήνυμα στην πρώτη σελίδα πανηγύριζε για το τέλος της δικτατορίας και την επιστροφή της ελευθερίας: της ελευθερίας του λόγου, του Tύπου, της πολιτικής σύμπραξης. Αυτές τις λέξεις, «ελευθερία», «δικτατορία» τις διάβαζα τώρα για πρώτη φορά στη ζωή μου. Χάρη σ’ αυτές τις λέξεις, ξαναγεννήθηκα ως ελεύθερος δυτικός άνθρωπος. Πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση, ώστε το νόημα αυτών των λέξεων να μην ξεχαστεί ξανά. Ο πρωτοφασισμός βρίσκεται ακόμα γύρω μας, πολλές φορές με πολιτικά. Θα ήταν πολύ ευκολότερο, για μας, αν εμφανιζόταν στην παγκόσμια σκηνή κάποιος και έλεγε: «Θέλω να ξανανοίξω το Άουσβιτς, θέλω να παρελάσουν ξανά οι Μελανοχίτωνες στις ιταλικές πλατείες». Αλλά η ζωή δεν είναι τόσο απλή. Ο πρωτοφασισμός μπορεί να επιστρέψει με το πιο αθώο προσωπείο. Είναι καθήκον μας να τον αποκαλύπτουμε και να καταδεικνύουμε οποιαδήποτε από τις νέες εκφάνσεις του κάθε μέρα, σε κάθε μέρος του κόσμου. Και είναι καλό να θυμόμαστε τα λόγια που είπε ο Φραγκλίνος Ρούζβελτ στις 4 Νοεμβρίου 1938: «Τολμώ να πω ότι, αν ποτέ η αμερικανική δημοκρατία πάψει να προχωρεί ως ζωντανή δύναμη και να προσπαθεί μέρα και νύχτα, με ειρηνικό τρόπο, να κάνει όλους τους πολίτες μας καλύτερους, τότε ο φασισμός θα δυναμώσει στη χώρα μας»
lhttp://gregordergrieche.blogspot.gr/2013/10/blog-post_5797.html