Σελίδες

Σάββατο 29 Σεπτεμβρίου 2012

Ο καπιταλισμός είναι ένα υπέροχο σύστημα... αρκεί να είσαι πλούσιος


Πόσο πλούσιος; Κάποιοι θα έλεγαν όταν ανήκεις σ' αυτό το περίφημο 1%, αν και πάρα πολλοί θα ήταν ιδιαίτερα ευχαριστημένοι αν ανήκαν και στο 50%. Πλούσιος όμως πού; Στις ΗΠΑ ή στην Ανγκόλα; Καμία σημασία δεν έχει. Οι πολύ πλούσιοι της Ανγκόλας είναι εξ ίσου πλούσιοι με τους πολύ πλούσιους των ΗΠΑ, και μάλιστα εξ αιτίας αυτών των δεύτερων. Αν δεν φύτευαν κάποιους πολύ πλούσιους στον τρίτο κόσμο, ο πρώτος δεν θα μπορούσε να τον αρμέγει ανενόχλητος ή να τον χρησιμοποιεί για κερδοφόρες βρωμοδουλειές.

Ο καπιταλισμός είναι επίσης ένα πολύ ευέλικτο εργαλείο, με το οποίο, όσοι ξέρουν πώς να το χρησιμοποιούν μπορούν να γίνουν πολύ πλούσιοι. Μια μόνο προϋπόθεση υπάρχει. Οι τεχνικές χειρισμού να είναι γνωστές σε λίγους, σε ένα πολύ κλειστό κύκλο ανθρώπων, δηλαδή, και λειτουργώντας ενάντια στη θεωρία, που λέει ότι ο καπιταλισμός ανοίγει τα πανιά στο φουλ όταν η γνώση και πληροφορία είναι προσβάσιμες σε όλους τους παίχτες εξίσου. Είναι οι γνωστές μπούρδες περί του έντιμου ανταγωνισμού, ο οποίος μεγιστοποιεί το κοινωνικό όφελος, και τα λοιπά και τα λοιπά.

Πρωτεύουσα τεχνική στο εγχειρίδιο του καλού καπιταλιστή είναι η φορο-απαλλαγή, και στην περίπτωση που δεν μπορέσει να την επιτύχει λόγω αδυναμίας επιβολής στο αντίπαλο lobby που την διεκδικεί για το δικό του σινάφι, η φορο-διαφυγή. Τόσο η φοροαπαλλαγή όσο και η φοροδιαφυγή αποτελούν σημαντικές πηγές συσσώρευσης κεφαλαίου και δια αυτού, εξασφάλισης πολιτικής πατρωνίας, δια της μεθόδου των χορηγιών και της μίζας.

Όσο η φοροδιαφυγή περιορίζεται σε ένα στενό κύκλο καπάτσων και “επιτυχημένων”, η πολιτική εξουσία έχει κάθε συμφέρον να κάνει τα στραβά μάτια και να την νομιμοποιεί, ως φορο-απαλλαγή. Οι φοροαπαλλαγές δεν είναι τίποτε άλλο παρά η θεσμοθέτηση της φοροδιαφυγής μιας κοινωνικής τάξης, η οποία με τερτίπια, τσιριμόνιες και εκβιασμούς κατορθώνει στο χρόνο, να κάτσει στο σβέρκο όλων των υπόλοιπων. Για να το φέρουμε στα μέτρα μας, είναι σαν να υπάρχει στο supermarket ένα ιδιαίτερο ταμείο απ' όπου όσοι προνομιούχοι περνάνε να πληρώνουν τα μισά, χρεώνοντας το υπόλοιπο στους μη-προνομιούχους πελάτες των διπλανών ταμείων, με τη δικαιολογία του supermarket-ατζή ότι αν δεν το επιτρέψει, οι προνομιούχοι θα φύγουν και θα πάνε σε άλλο μαγαζί.

Η φοροδιαφυγή όμως, μετατρέπεται σε κολάσιμη πράξη όταν το manual του καλού καπιταλιστή φτάσει στα χέρια και των μη-προνομιούχων και τους ανοίξει τα μάτια. Ο καπιταλισμός, με το να μετατρέπεται, λοιπόν, σε λαϊκό αρχίζει να μπάινει σε διάφορα κακοτράχαλα και επικίνδυνα για την ευζωΐα του μονοπάτια.

Επίσης, η παγκοσμιοποίηση χάνει το νόημά της αν τής στερήσει την ελευθερία στην κίνηση των κεφαλαίων. Αυτή είναι η ουσία και η πεμπτουσία της. Όσο στις διασυνοριακές και διατραπεζικές λεωφόρους κυκλοφορούν τα κεφάλαια των καπάτσων και των “επιτυχημένων”, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Το πρόβλημα παρουσιάζεται όταν στην κυκλοφορία προστίθενται και τα κεφάλαια της κ. Κικής από το Παγκράτι και του κυρ-Κώστα από το Μπραχάμι. Τότε, τόσο η κ. Κική, όσο και ο κυρ-Κώστας μπορεί και να κατηγορηθούν για παράνομη κυκλοφορία και να πάρουν κλήση. Τα 600 δις στις τράπεζες της Ελβετίας, κατά το Spiegel, δεν έφτασαν εκεί φυσικά εν μια νυκτί. Τουλάχιστον για μια δεκαετία, ταξίδευαν με πρώτη θέση Αθήνα-Ζυρίχη και ουδείς φαινότανε να ενοχλείται. Όταν όμως άρχισαν να φτάνουν με το ΚΤΕΛ και τα χιλιάρικα της κ. Κικής, τότε σήμανε συναγερμός και η κ. Κική στιγματίστηκε.

Η εταιρία off-shore, όπως την γνωρίζουμε σήμερα, είναι ένα εξελιγμένο εργαλείο φοροδιαφυγής, που χρειάζεται κάτι παραπάνω από ένα λεωφορείο του ΚΤΕΛ και μια καλή βαλίτσα. Αν και οι off-shore τρίτης γενιάς είναι πολύ πιο απλές στη χρήση τους, τόσο απλές που και η κ. Κική μπορεί πλέον να απολαμβάνει τις ευεργετικές τους ιδιότητες, όπως εχεμύθεια και μηδενικός φόρος. Ολόκληρα δικηγορικά γραφεία, λογιστές, σύμβουλοι και παρα-σύμβουλοι, προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στη λιανική, για μερικά κατοστάρικα, δηλαδή, εκεί που κάποτε έπαιζαν στη χοντρική με λίγους αλλά πρώτης τάξεως πελάτες.

Μπορεί η off-shore να μπήκε στην καθημερινότητά μας πρόσφατα, και να μάς σκανδάλισε με τα κάλλη και τις υποσχέσεις της, αλλά είναι ένα παμπάλαιο εργαλείο στην υπηρεσία των ελίτ από τον Πρώτο ήδη Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς οι κυβερνήσεις προχωρούσαν σε μεγάλες αυξήσεις φόρων για να καλύψουν τα έξοδα που απαιτούσε η ταφή τόσων πτωμάτων. 

Για κάποιο τρόπο, η off-shore έχει συνδεθεί με κάποιο νησί, μικρό και εξωτικό. Αυτό είναι λάθος, αλλά μόνο ως προς το δεύτερο σκέλος. Όντως οι μεγαλύτεροι υπεράκτιοι τόποι είναι νησιά, αλλά όχι εξωτικά. Ο ένας βρίσκεται στο νησί με το όνομα Ηνωμένο Βασίλειο και συγκεκριμένα στο City του Λονδίνου, και ο άλλος σε ένα αντικρινό του, με το όνομα Μανχάταν.

Ο πλανήτης φιλοξενεί περί τις 60 τέτοιες περιοχές, που μπορούν να συνταχθούν σε τρεις μεγάλες ομάδες. Πρώτα έχουμε τους ευρωπαϊκούς παραδείσους, με αντιπροσωπευτικά παραδείγματα το ακαταμάχητο Λουξεμβούργο του κ. Γιουνκέρ, την Ολλανδία, ναι την άτεγκτη Ολλανδία, απ' όπου μόνο το 2008 πέρασαν περί τα 18 τρισεκατομμύρια δολάρια μέσα από ολλανδικά υπεράκτια νομικά πρόσωπα, την Αυστρία, και κάποιες κουτσουλιές, όπως Ανδόρα, Μαδέρα, Λιχτενστάιν, Μονακό κλπ. Την ΕΛβετία δεν χρειάζεται να την αναφέρουμε, μιας και είναι εκ του μακρόθεν η πιο παλιά καραβάνα.

Η δεύτερη ομάδα υπεράκτιων κέντρων έχει κέντρο το City και εξαπλώνεται στα εξαρτημένα από το ΗΒ νησιά της Μάγχης, Τζέρσεϊ, Γκέρνσεϊ, Νήσος του Μαν κλπ, μετά πάει πιο πέρα ως το Χονγκ Κονγκ, Σιγκαπούρη, Ντουμπάι και Μπαχάμες, και τέλος, ακόμα πιο πέρα σε βέριταμπλ εξωτικούς προορισμούς, όπως τα γνωστά μας νησιά Κέιμαν, οι Παρθένοι Νήσοι, οι Βερμούδες κλπ. Για το 2008, με στοιχεία του ΔΝΤ, οι καταθέσεις μόνο στα νησιά Κέιμαν έφταναν τα 2,2 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Ο τρίτος πυλώνας υπεράκτιων χωρών πατά στις ΗΠΑ. Εδώ, με κέντρο το Μανχάταν απλώνεται στη Φλόριντα, Μαϊάμι, Ντέλαγουέρ, Νεβάδα στο εσωτερικό, χρησιμοποιώντας ως δέλεαρ τις φοροαπαλλαγές και το απόρρητο, και από κει στα νησιά Μάρσαλ, Παναμά, Λιβερία και πάει λέγοντας.

Ο παρακάτω πίνακας κατατάσσει 71 φορολογικούς παραδείσους ανάλογα με τις επιδόσεις τους στην εχεμύθεια, στη φορολόγηση και στο πλύσιμο, στύψιμο, ξέπλυμα χαρτονομισμάτων. Κάποιοι, τα σιδερώνουν κιόλας. Πρώτη, όπως είπαμε έρχεται η Ελβετία, ακολουθούν χωρίς καμιά έκπληξη τα Κέιμαν, τα οποία ακολουθούνται από το Λουξεμβούργο, και μετά στην πέμπτη θέση έρχονται οι ΗΠΑ.  Ψάχνουμε για το ΗΒ, αλλά πριν πέσουμε πάνω του, στη 13η θέση, πέφτουμε ως εκ θαύματος στην καλή και συνετή μας Γερμανία. Στην 9η θέση, ως προς  την εχεμύθεια, τη φορολόγηση και το πλύσιμο, στύψιμο, ξέπλυμα χαρτονομισμάτων. Η Κύπρος καμαρώνει στην 20η και μετά έχετε όλο το χρόνο στη διάθεσή σας για να χαζέψετε και τα υπόλοιπα καταφύγια. Όλως παραδόξως, η Ελλάδα δεν περιλαμβάνεται.

Αυτό όμως δεν είναι μεγάλο πρόβλημα. Με το ρυθμό εξάπλωσης των παραδείσων, πάντα θα υπάρχει κάποιος κοντά σου για να σ' εξυπηρετήσει.

Δείκτης οικονομικής εχεμύθειας χωρών (Financial Secrecy Index) που καταρτίστηκε για το 2011 από το Tax Justice Network

1 Switzerland 1879,2
2 Cayman Islands 1646,7
3 Luxembourg 1621,2
4 Hong Kong 1370,7
5 USA 1160,1
6 Singapore 1118,0
7 Jersey 750,1
8 Japan 693,6
9 Germany 669,8
10 Bahrain 660,3
11 British Virgin Islands 617,9
12 Bermuda 539,9
13 United Kingdom 516,5
14 Panama 471,5
15 Belgium 467,2
16 Marshall Islands 457,0
17 Austria 453,5
18 United Arab Emirates (Dubai) 439,6
19 Bahamas 431,1
20 Cyprus 406,5
21 Guernsey 402,3
22 Lebanon 397,3
23 Macao 389,8
24 Canada 366,2
25 India 344,0
26 Uruguay 331,0
27 Malaysia (Labuan) 319,3
28 Korea 317,2
29 Liberia 316,9
30 Barbados 266,6
31 Ireland 264,2
32 Mauritius 261,6
33 Philippines 253,9
34 Liechtenstein 239,2
35 Italy 231,2
36 Isle of Man 230,4
37 Israel 230,3
38 Turks & Caicos Islands 218,9
39 Netherlands 199,7
40 Belize 198,4
41 Costa Rica 177,2
42 Guatemala 174,8
43 Gibraltar 174,6
44 Ghana 146,8
45 Andorra 133,6
46 Netherlands Antilles 129,4
47 Aruba 124,9
48 Denmark 121,7
49 Botswana 121,3
50 Portugal (Madeira) 119,4
51 US Virgin Islands 104,2
52 St Vincent & Grenadines 100,9
53 Spain 98,8
54 Malta 98,6
55 Seychelles 95,0
56 Hungary 94,8
57 Latvia 88,9
58 Antigua & Barbuda 88,5
59 St Lucia 78,7
60 Maldives 78,5
61 Grenada 57,6
62 Montserrat 50,1
63 Brunei Darussalam 45,8
64 Monaco 37,7
65 Anguilla 36,0
66 St Kitts & Nevis 31,2
67 San Marino 30,9
68 Samoa 27,5
69 Vanuatu 14,3
70 Cook Islands 13,4
71 Dominica 12,5

πηγή: CYNICAL

Παρασκευή 28 Σεπτεμβρίου 2012

Θρησκεία:

Θρησκεία: έννοια και τρόπος θέσμισης
Μιλώντας για θρησκεία αναφερόμαστε σε μια έννοια την οποία μπορούμε να εξετάσουμε μόνο εμπειρικά, διαπιστώνοντας τα στοιχεία που την απαρτίζουν, σε δύο επίπεδα:
  • Σε μια σειρά δοξασιών που προϋποθέτουν την “αυθόρμητη” αποδοχή – στοιχεία δηλαδή που δεν είναι θεωρητικής ή επιστημονικής τάξεως.
  • Σε μια σειρά θεσμών και πρακτικών μέσω των οποίων διαμορφώνεται ένα ορισμένο φαντασιακό, ένας συγκεκριμένος αξιολογικός κώδικας, μια ορισμένη διαγωγή και ηθική – στοιχεία που καθορίζονται από το νοητικό ή το θεωρητικό σύνολο της θρησκείας.eagainst.com
Στις δοξασίες συμπεριλαμβάνονται οι μύθοι, διάφορα σύμβολα, αρχές ή ιδεολογίες που παίρνουν συγκεκριμένη μορφή σαν υπεράνθρωπινα/εξωανθρώπινα όντα ή καταστάσεις. Οι δοξασίες έχουν θρησκευτική αξία όχι από μόνες τους αλλά μόνο μέσω της πίστης, δηλαδή μόνο εάν πιστεύονται ως απόλυτες, αναλλοίωτες και αναμφισβήτητες αλήθειες. Οι θρησκευτικές πρακτικές συγκεντρώνονται γύρω από την τελετουργία της οποίας η εξήγηση συνεπάγεται την εμφάνιση θεσμών, ιερατείων, λατρευτικών τόπων, εκκλησιών κλπ. Οι θεσμοί αυτοί (ίσως οι πιο ετερόνομοι θεσμοί που μπορεί να παρατηρήσει κανείς στην ανθρώπινη ιστορία) τείνουν να καθορίσουν όλη την ανθρώπινη συμπεριφορά επιβάλλοντας κώδικες ηθικών αρχών, πρότυπα συμπεριφοράς, ιερές απαγορεύσεις, και ιερές υποσχέσεις.
Θρησκεία και όχλος
Στις πρωτόγονες θρησκείες δεν είναι απαραίτητη η γνώση του νοητικού συνόλου της θρησκείας, αλλά συνήθως αυτό αφηνόταν στους ιερείς ή τους άρχοντες, ενώ το βασικό κοινό στοιχείο της θρησκευτικής κοινότητας ήταν η συμπεριφορά του μέλους που το νοητικό σύνολο της θρησκείας προϋποθετε. Οι σύγχρονες μονοθεϊστικές θρησκείες (και όχι μόνο), βασίζονται κυρίως στην ενθάρρυνση του ατόμου να παραμείνει εγκλωβισμένο στην ιδιωτική του σφαίρα, απομονωμένο από τη δημόσια, (τα κοινά), αλλά και στην καλλιέργεια της λογικής της μάζας. Ο Χριστιανισμός αποτελεί ένα ξεκάθαρο παράδειγμα απομονωτισμού και οχλοποίησης:
Η «Χριστιανική ηθική, όπως διακρίνεται από τις θεμελιώδης θρησκευτικές της αντιλήψεις, πάντοτε επέμενε ότι ο κάθε άνθρωπος θα πρέπει να απασχολείται με τα δικά του μόνο προβλήματα και ότι η πολιτική ευθύνη αποτελεί πρώτα απ’ όλα ένα ζήτημα που θα πρέπει να εξυπηρετεί αποκλειστικά την ευημερία και τη σωτηρία αυτών που ανησυχούν για τις δημόσιες υποθέσεις» μας λέει η Hannah Arendt, (60). O Γάλλος φιλόσοφος Alexis De Tocqueville, θεωρούσε τον δημοκρατικό δεσποτισμό, ως μια από τις μεγαλύτερες απειλές για την ελευθερία του ανθρώπου (εφ΄εξής: φιλελεύθερος ολοκληρωτισμός). Ο φιλελεύθερος ολοκληρωτισμός δεν αφορά μόνο τη δικτατορία της πλειοψηφίας αλλά αποτελεί, ταυτόχρονα, μέρος μιας κατάστασης κατά την οποία η κοινωνία αυτο-εκμηδενίζει την ποικιλογνωμία και ποικιλομορφία της για χάρη μιας κοινής ιδεοληψίας (θρησκεία ή «πολιτική» ιδεολογία που τη διέπει η κλειστότητα του χαρακτήρα της). Απομονωμένα έτσι τα άτομα και φυλακισμένα στο ιδιωτικό τους κελί, έχοντας σκοτώσει κάθε ίχνος ατομικότητας, μετατρέπονται σ’ έναν ομοιόχρωμο όχλο. (Σημείωση: δεν πρέπει να συγχέονται οι έννοιες ατομικισμός και ατομικότητα που είναι τελείως διαφορετικές μεταξύ τους). Με βάση την Arendt, η πραγματική δημοκρατία γεννιέται όταν οι πολίτες μιας κοινότητας, έρχονται σε άμεση επαφή μεταξύ τους, ενώνονται δηλαδή κάτω από τη διαφορετικότητά τους, με σκοπό την κοινή λήψη αποφάσεων. Στην Αθηναϊκή πολιτεία, η ίδια, διακρίνει μια μορφή ατομικότητας: οι πολίτες, μέσω της συνδιαλλαγής, έφερναν σε επαφή τις μεταξύ τους διαφορετικές απόψεις όχι μόνο με σκοπό την λήψη αποφάσεων για τα καθημερινά τους προβλήματα. Η συνεύρεση των πολιτών, αφορούσε ταυτόχρονα και την αναζήτηση νέων προσεγγίσεων σε διάφορα πολιτικά και φιλοσοφικά θέματα.
Στο Χριστιανισμό (όπως και σε όλες τις μονοθεϊστικές θρησκείες) η ατομικότητα εκμηδενίζεται. Οι άνθρωποι έρχονται σε επαφή μεταξύ τους, όχι για να δημιουργήσουν, να προβάλουν δηλαδή τα κοινά τους χαρακτηριστικά, την διαφορετικότητά τους που δεν τους χωρίζει, αλλά τους ενώνει, να αναζητήσουν και να συνδιαμορφώσουν, αλλά ενώνονται κάτω από μια κοσμοθεωρία αυστηρώς ετερόνομη, που κανείς δεν αμφισβητεί, είτε γιατί δεν υπάρχει νόημα (μιας και οι νόμοι του θεού είναι έτοιμοι – δοσμένοι και συνεπώς αλάνθαστοι), είτε γιατί κυριαρχεί η ιδεολογική τρομοκρατία και μη ανοχή του διαφορετικού: όλοι θα πρέπει να είναι ίδιοι, ο καθένας θα πρέπει να κάνει ότι κάνουν όλοι, δηλαδή να συμφωνούν με τους νόμους του θεού.
Όλες οι ολοκληρωτικές εξουσίες που προσπαθούν να κυριαρχήσουν πάνω στις μάζες έχουν ως όπλο τους τη χειραγώγηση και την ελλειμματική παιδεία η οποία καλλιεργεί το φόβο για το διαφορετικό και το άγνωστο (τις επιστήμες, τη φιλοσοφία, τις τέχνες). Επειδή, φυσικά, είναι ευκολότερο να πείσεις μια μάζα ανθρώπων παρά ένα μεμονωμένο άτομο (όπως έλεγε και ο Μακιαβέλι), επενδύουν στη μαζική ψυχολογία της απαίδευτης μάζας που λόγω της αδυναμίας της να αυτο-κυβερνηθεί (ένα από τα σοβαρότερα μειονεκτήματα της ελλειματικής παιδείας), προσκυνά αυτόκλητους σωτήρες. Το μυστικό ονομάζεται κοινό συμφέρον [1] (κάτι για το οποίο μιλούσαν τα ολοκληρωτικά καθεστώτα του Χίτλερ, του Μουσολίνι, του Μάο Τσε Τουνκ, του Στάλιν, του Πολ Ποτ, κάτι που, ωστόσο, συναντάμε και στις θεοκρατούμενες χώρες της Μέσης Ανατολής, αλλά και στον Χριστιανικό μοναχισμό: ο φόβος της αιώνιας κόλασης και η ενοχή για το προπατορικό αμάρτημα).
Χριστιανισμός, σεξισμός και Άγιο Όρος («η δε γυνή ίνα φοβήται τον άνδρα») [2]
Ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα της Χριστιανικής βαρβαρότητας είναι η σεξιστική και μισογυνική του φύση που θα αναλυθεί παρακάτω. Εδώ, φυσικά, βλέπουμε και το εξής παράδοξο: Πώς είναι δυνατόν μια τόσο μισογυνική θρησκεία να συγκεντρώνει στους κόλπους περισσότερες γυναίκες jesus freaks παρά άνδρες; Στις επαρχιακές κοινωνίες της βαθιάς Αμερικής, όπου παρατηρούνται έντονα φαινόμενα Χριστιανικού φονταμενταλισμού, οι γυναίκες εξακολουθούν να βρίσκονται σε μειονεκτικότερη θέση από τους άνδρες, κυρίως σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση. Κάτι τέτοιο, καθιστά τον εκεί γυναικείο πληθυσμό, ευάλωτο στη Χριστιανική προπαγάνδα και συνωμοσιολογία. Ανάλογες περιπτώσεις εθελοδουλίας (γυναικείας υποταγής) συναντά κανείς και στην μισο-θεοκρατική Ελλάδα, στην κάτω Ιταλία και την Ιρλανδία. Στην Ελλάδα, συγκεκριμένα, ο βαθμός της προβατοποίησης των μαζών κάτω από τον σταυρό του πατριαρχείου δεν θυμίζει καν Ευρωπαϊκή χώρα (κάτι που επιβεβαιώνουν, άλλωστε, και οι συνθήκες) [3].
O χριστιανισμός, σήμερα, διατείνεται ότι βελτίωσε τη θέση της γυναίκας, παρά του ότι κάτι τέτοιο έχει αμφισβητηθεί καταλυτικά. Αν και οι περισσότερες κοινωνίες, ακόμη και πολύ πριν την εμφάνιση της Χριστιανικής πανούκλας, υπήρξαν ανδροκρατούμενες, ο ίδιος ο Χριστιανισμός αντανακλά κομμάτι αυτής της σεξιστικής παράδοσης. Λέει ο Ρουσσώ στην «Γένεση της Ισότητας» (The Origins of Inequality Among Men) ότι η ισχύς και η σωματική δύναμη αποτελεί τον πυρήνα της ανισότητας και της κυριαρχίας. Σε μια  πρωτογονη κοινωνία, δίχως θέσμιση και νόμους, αυτός που διαθέτει το ισχυρότερο σώμα μπορεί και επιβάλει τους δικούς του κανόνες στους υπόλοιπους. Η σωματική υπεροχή ενός ανθρώπου έναντι κάποιου άλλου, ισοδυναμεί με την γένεση της κυριαρχίας του δυνατότερου έναντι του λιγότερου ισχυρού. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και στις σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων. Η κυριαρχία του άνδρα έναντι της γυναίκας, λοιπόν, πηγάζει από την σωματική υπεροχή του άνδρα. Αυτήν την αντίληψη ο Χριστιανισμός με τη σειρά του την ενστερνίζεται. Η σωματική υπεροχή του άνδρα προστατεύεται από τους νόμους του θεού, που θέλουν τον άνδρα κυρίαρχο του σπιτιού. Όπως έλεγε ο sir Robert Filmer (συντηρητικός και φιλομοναρχικός Άγγλος φιλόσοφος) ο Κυρίαρχος, (δηλαδή ο βασιλιάς ενός κράτους) έχει την απόλυτη κυριαρχία πάνω στο λαό του από τον θεό, όπως και ο πατέρας στα παιδιά του και στη σύζυγό του. Παρά του ότι ο Χριστιανισμός κατάφερε αρκετά καλά να καταδικάσει και να περιθωριοποιήσει την πολυγαμία, δηλαδή το δικαίωμα του άνδρα να έχει όσες συζύγους θέλει (σε αντίθεση με την γυναίκα που, σε διάφορες κοινωνίες, δεν είχε ούτε καν τη δυνατότητα να επιλέξει ανάμεσα σε υποψήφιους συζύγους), δεν κατόρθωσε να αποβάλει το φαντασιακό της ανδρικής υπεροχής. Ο χριστιανισμός όχι μόνο δε βελτίωσε τη θέση της γυναίκας, αλλά απεναντίας, κατάφερε, έπειτα από πολλούς αιώνες προπαγάνδας, χειραγώγησης και οχλοποίησης να την υποβιβάσει στο χαμηλότερο σκαλί της κοινωνίας, θεωρώντας την κατώτερο ον και υπαίτια για όλα τα κακά της ανθρωπότητας (πεποίθηση που είναι απόλυτα εδραιωμένη και στη θρησκεία των μουσουλμάνων).
«Κάθε γυναίκα…με ακάλυπτη την κεφαλή εξευτελίζεται… Διότι εάν η γυναίκα δεν καλύπτεται, ας κουρεύεται… Εάν είναι αισχρό για τη γυναίκα να κουρεύεται ή να ξυρίζεται, τότε ας καλύπτεται… Κάθε άνδρας… έχων καλυμμένη την κεφαλή αυτού εξευτελίζεται… Ο άνδρας δεν οφείλει να καλύπτει την κεφαλή αυτού, διότι υπάρχει ως εικών και δόξα Θεού. Δεν επλάσθη ο άνδρας για τη γυναίκα, αλλά η γυναίκα για τον άνδρα… Οι γυναίκες στις εκκλησίες ας σιωπήσουν. Δεν επιτρέπεται σ΄ αυτές να ομιλούν, αλλά να υποτάσσονται καθώς ο (μωσαϊκός) νόμος λέγει… Αν θέλουν να μάθουν κάτι, ας ρωτούν στο σπίτι τους άνδρες τους» (Καινή Διαθήκη, «Α΄ προς Κορινθίους», ια΄ 4-12, ιδ΄ 31-40, β΄ 8-15).
Ο Μέγας Αθανάσιος, γνωστός για το μίσος του ενάντια στην αρχαία Ελληνική φιλοσοφία, υποστηρίζει ότι: «με τις γυναίκες δεν είναι ασφαλές ούτε από κοινού να αποφασίζει κανείς» («Α΄ περί ειδωλολατρίας», από το έργο του «κατά Ελλήνων»). Ο Μέγας Βασίλειος (ο γνωστός Αγιοβασίλης της πρωτοχρονιάς) αναλύει τις ιδανικές σχέσεις των δύο φύλων στο πλαίσιο της ορθόδοξης οικογένειας: «Η γυναίκα δεν έχει την άδεια να αφήνει τον άνδρα της, αλλά κι άν δέρνει αυτήν εκείνος, πρέπει να υπομένει κι όχι να χωρίζεται, κι άν την προίκα της ξοδεύει, κι άν σε άλλες γυναίκες πορνεύει, αυτή πρέπει να καρτερεί. Ώστε η μεν γυναίκα, η αφήσασα τον άνδρα της, μοιχαλίς είναι άν πάρει άλλον, ο δε αφεθείς αυτός άνδρας, άν πάρει άλλη, συγχωρείται» («Πηδάλιον», κανών Θ΄). Παρομοίως, ο Θεολόγος Γρηγόριος: «Η γυναίκα πρέπει να υποφέρει τον άνδρα, κάν υβρίζει, καν δέρνει αυτήν, καν εξοδεύει την προίκα της, καν ό,τι άλλο τής κάμει» («Πηδάλιον», Ερμηνεία Κανόνος ΜΗ΄). «Οι γυναίκες, όταν υποτάξουν κάποιον στην εξουσία τους, τον καθιστούν ευκολοκυρίευτο από τον Διάβολο» μας λέει ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος (Δ΄ Λόγος «περί Νηστείας και Σωφροσύνης»). «Γενικά η γυναίκα είναι ένα σκουλήκι που σέρνεται, η κόρη του ψεύδους, ο εχθρός της ειρήνης.». (Ιωάννης Χρυσόστομος, «Προς τους Έχοντας Παρθένους Συνεισάκτους».) ενώ στην Καινή Διαθήκη διαβάζουμε: «Εάν δε επ΄ αληθείας γένηται ο λόγος ούτος και μή ευρεθή παρθένια τη νεάνιδι και εξάξουσι την νεάνιν επί τας θύρας του οίκου του πατρός αυτής και λιθοβολήσουσιν αυτὴν εν λίθοις, και αποθανείται, ότι εποίησεν αφροσύνην εν υιοίς Ισραήλ εκπορνεύσαι τον οίκον του πατρός αυτής». («Δευτερονόμιον», κβ΄ 20-21)
Μια από τις πιο χτυπητές περιπτώσεις Χριστιανικού σεξισμού που υπάρχουν σήμερα είναι η χερσόνησος του Αγίου Όρους! To Όρος αυτό, αποτελεί αυτο-διοικούμενη γεωγραφική έκταση, εντός της ελληνικής επικράτειας, που βρίσκεται κάτω από την άμεση δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης. Ένα από τα βασικότερα χαρακτηριστικά του είναι η θέσπιση του νόμου περί απαγόρευσης εισόδου κάθε γυναίκας, για οποιοδήποτε λόγο στην ευρύτερη περιοχή, το γνωστό Άβατο.
Το Άβατο θεσπίστηκε για πρώτη φορά με τη βοήθεια του πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, το 1046. Ο Κωνσταντίνος ο Μονομάχος (1042 – 1054) με αυτοκρατορικό έγγραφο (Δεύτερο Τυπικόν) που εξέδωσε, απαγόρευσε την είσοδο σε κάθε γυναίκα στη χερσόνησο. Σύμφωνα με το διάταγμα: «ουκ εισελεύσεται δε ούτε γυνή παντελώς εις ανδρικόν μοναστήριον ούτε ανήρ εις γυναικείον».
Οι μοναχοί αρνούνται τον σεξιστικό χαρακτήρα της απαγόρευσης, θεωρώντας ότι η παρουσία των γυναικών επηρεάζει την θρησκευτική φύση και αγνότητα της κοινότητας και ως εκ τούτου επιβραδύνει την πορεία τους προς την «πνευματική φώτιση», λόγω του σεξουαλικού πειρασμού. Αρνούνται τη σεξιστική φύση του νόμου αυτού, και υπερασπίζονται τη γελοία τους αυτή θέση, λέγοντας ότι την ίδια αρχή ακολουθούν, και άλλα παρόμοια μοναστήρια, που θέλουν κάθε μονή «άβατον», «αδιόδευτον», «ακατόπτευτον» σε πρόσωπα του ανδρικού φύλου αντίστοιχα. Τούτο το επιχείρημα δεν είναι βέβαια παρά μια φτηνή δικαιολογία αφού:
  1. Το Άγιο Όρος αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες εκτάσεις γης όπου οι γυναίκες απαγορεύεται να εισέλθουν. Δεν περιορίζεται η είσοδός τους μόνο στις μονές αλλά και σε όλη την γεωγραφική έκταση της χερσονήσου.
  2. Οι προσωπικές ή ιδιαίτερες επιλογές ενός προσώπου ή μιας ομάδας ατόμων δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να μπαίνουν εμπόδιο στις επιλογές άλλων ανθρώπων (ή ομάδων). Για παράδειγμα, αν οι ίδιοι οι μοναχοί θεωρούν ότι ο γυναικείος πληθυσμός αποτελεί απειλή για την πνευματική τους εξάσκηση, μπορούν πολύ εύκολα να κλειδωθούν εντός των κελιών τους και να πετάξουν τα κλειδιά από το παράθυρο, να απομονωθούν εντελώς, να ασκητεύουν, να αποχωρίσουν από κάθε είδους κοινωνική συμβίωση. Έτσι, με αυτόν τον τρόπο θα απαλλαχθούν οριστικά από τον «θανάσιμο αυτόν πειρασμό».
  3. Σεξουαλικές σχέσεις μπορούν να υπάρξουν ακόμη και μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου. Η απουσία ύπαρξης του αντίθετου φύλου είναι ένας από τους λόγους που μπορούν να οδηγήσουν στην ομοφυλοφιλία, η οποία είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη σε κάθε τύπου κλειστή κοινότητα που αποτελείται από άτομα του ίδιου φύλου. Συνεπώς, τον “θανάσιμον πειρασμόν” της σεξουαλικής συνεύρεσης μπορεί να τον αποφύγει κανείς μόνο εάν απομονωθεί τελείως από άλλους ανθρώπους.
Εκκλησία και Εξουσία
Ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά της εξουσιολαγνείας των Χριστιανικών εκκλησιών, είναι η προσπάθεια συμπόρευσής τους με κάθε εξουσία. Όπως το Βατικανό συμμάχησε τελικά με τον Αδόλφο Χίτλερ (μαζί με τον οποίον συμμάχησαν, επίσης, και πολλοί αστοί οι οποίοι τον χρηματοδοτούσαν με σκοπό την κατασκευή όπλων, έτσι και το Άγιο Όρος τάχθηκε στο πλευρό των κατακτητών, κατά τη διάρκεια του B’ Παγκοσμίου Πολέμου, ακολουθώντας μια τελείως διαφορετική κατεύθυνση από την αντιστεκόμενη ελληνική κοινωνία. Συγκεκριμένα, σε δύο επιστολές προς τον “εξοχότατο” (όπως τον αποκαλούν) Χίτλερ, τον παρακαλούν να αναλάβει την “υψηλή προστασία και ηγεμονία” τους. Στη μία μάλιστα εξ αυτών συγχαίρουν τον Χίτλερ για τη νίκη των ναζιστικών στρατευμάτων στο Zhytomyr (όπου εγκαταστάθηκε το κεντρικό αρχηγείο του Heinrich Himmler σφάζοντας χιλιάδες εβραίους) και την “σωτηρία” της χριστιανοσύνης δια της ήττας των σοβιετικών.
Όπως βλέπουμε στο παρακάτω βίντεο, μάλιστα, ανάμεσα στις φωτογραφίες όλων των “αγίων” Αγιορειτών, υπήρχε και η φωτογραφία του Χίτλερ.
Οι ιδιαίτερες σχέσεις της ορθόδοξης εκκλησίας βέβαια με την εξουσία, δεν περιορίζονται στα παραπάνω. Από θεωρητική άποψη, η ίδια η σύγχρονη θρησκευτική πίστη αποτελεί ένα δόγμα. O μύθος της φυλής που ήταν το συνεκτικό στοιχείο των πρωτόγονων κοινωνικών σχηματισμών, στις σύγχρονες θρησκείες αντικαταστάθηκε από μια “ιερή ιστορία” αποτελούμενη από άκαμπτες μορφές που συνδέονται με την ακαμψία των διατυπουμένων αρχών. Και η παραμικρή παρέκκλιση από τις αρχές αυτές οδηγεί αυτόματα εκτός του νοητικού συνόλου της θρησκείας. Άλλωστε, «πώς μπορείς να αμφισβητήσεις τον νόμο, όταν ο νόμος έχει δοθεί απ’ τον θεό, πώς μπορείς να λες πως ο νόμος που έδωσε ο θεός είναι άδικος, όταν δικαιοσύνη είναι ακριβώς ένα από τα ονόματα του θεού, όπως και η αλήθεια είναι ακριβώς ένα από τα ονόματα του θεού: «συ γαρ ει αλήθεια, η δικαιοσύνη και το φως;» (Κορνήλιος Καστοριάδης, «Αρχαίο ελληνικό και πολιτικό φαντασιακό» στο «Η άνοδος της ασημαντότητας»). Παρομοίως, σε συνέντευξή του στην Τέτα Παπαδοπούλου, ο Ελληνογάλλος στοχαστής είχε πει τα εξής: «Για έναν Εβραίο της εποχής που περιγράφει η Παλαιά Διαθήκη, το ερώτημα «ο Νόμος είναι ή δεν είναι δίκαιος;» δεν τίθεται, δεν μπορεί να τεθεί. Γιατί; Διότι τον Νόμο τον παρέδωσε ο ίδιος ο Θεός -ο Ιεχωβάς- στο όρος Σινά στον Μωυσή, ο οποίος τον κατέγραψε σε πέτρινες πλάκες (οι γνωστές Δέκα Εντολές). [...] Οι νόμοι είναι εκ Θεού, είναι δεδομένοι, δεν αμφισβητούνται». («Είμαστε Υπεύθυνοι για την Ιστορία μας, σ. 53)
Έτσι, τα νοηματικά σύνολα των θρησκειών, έχουν ως στόχο να εγγυηθούν ότι ο άνθρωπος θα ζήσει σε μια απόλυτη ή εξωιστορική τάξη και πως, ατομικά, όντας πιστός, θα “σωθεί”. Κατ’ αυτό τον τρόπο έχουν ήδη τοποθετήσει το πρώτο θεμέλιο της ετερονομίας αφού βασική προϋπόθεση για να κερδίσει ο πιστός, ο θρησκευόμενος, τα δύα προαναφερόμενα ανταλλάγματα είναι να αποδεχτεί ακριβώς τον εξωιστορικό του ρόλο και να εστιάσει σε μια υπερβατική (μεταθανάτια τις πιο πολλές φορές) σωτηρία.
Προσεγγίζοντας το φαινόμενο της θρησκείας ιστορικά, βλέπουμε ότι π.χ. η ορθόδοξη εκκλησία δέθηκε κατά καιρούς στο άρμα διαφόρων φορέων εξουσίας. Χαρακτηριστικά, στην περίοδο της τουρκοκρατίας , η εκκλησία έπραξε τα μέγιστα ώστε να καταπνίξει κάθε επαναστατική δραστηριότητα αφορίζοντας κατά καιρούς τους Σουλιώτες, το Ρήγα Φεραίο, τη Μπουμπουλίνα. Χαρακτηριστικά, λέει ο μητροπολίτης Ιωαννίνων για τους Σουλιώτες: “σας συμβούλευσα πατρικώς και πνευματικώς να απομακρυνθείτε από τους Σουλιώτες, να μην τους δίνετε καμία βοήθεια, και να μην τους δέχεσθε στον τόπο σας. Είναι κακούργοι και επικηρυγμένοι από το κράτος, και όποιος τους βοηθά θα δέχεται την οργή του, και στο τέλος θα αφανίζεται από προσώπου γης”… Ο πατριάρχης Κωσταντινουπόλεως Γρηγόριος Ε’, δεν παρέλειψε να αφορίσει τρις την επανάσταση του 1821(..
Δεν είναι καθόλου τυχαίο λοιπόν που οι ιστορικοί της εποχής κατέγραψαν την δυσαρέσκεια της ελληνικής κοινότητας απέναντι στην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία. Σύμφωνα με τον William Gell, αρχαιολόγο που επισκέφτηκε τον ελλαδικό χώρο κατά τα έτη 1804-1806, δηλαδή λίγα χρόνια πριν την επανάσταση του 1821 και ενώ η κατάσταση στον ελλαδικό γεωγραφικό χώρο ήταν έκρυθμη, “Οι Έλληνες αναμεταξύ των λέγουν, ότι τρεις είναι αι πληγαί του τόπου των, οι επίσκοποι (πρώτοι ούτοι), οι κοτζαμπάσηδες (δεύτεροι), και οι Τούρκοι (τελευταίοι)”.
Πιο πρόσφατα, μπορούμε να αναφέρουμε την εξαιρετική σχέση εκκλησίας και της δικτατορίας των συνταγματαρχών (άλλωστε ανέκαθεν η εκκλησία ευλογούσε το…στράτευμα). Την επαύριο μάλιστα του πραξικοπήματος, το νεοδιορισμένο επίσημο όργανό της εκκλησίας εξαγγέλλει: «Ο απροκαταλήπτως κρίνων την εν Ελλάδι πραγματικότητα, μετά την εγκατάστασιν της νέας Εθνικής Κυβερνήσεως, δεν είναι δυνατόν ή να ομολογήση ότι εις πολλούς τομείς της εθνικής και κρατικής δραστηριότητος εγένετο ήδη αισθητή μια νέα πνοή υγείας και ανακαινιστικής δημιουργίας. Η επιτευχθείσα γαλήνη και το εξαγγελθέν πρόγραμμα της Κυβερνήσεως γεννούν την ελπίδα ότι θα ανατείλουν διά τον τόπον καλύτεραι ημέραι. Οι στόχοι του κυβερνητικού προγραμματισμού είναι τω όντι αξιέπαινοι». («Εκκλησία», 15/5/67).
Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος (από το 1967 έως το 1974) τον Μάιο του 1968, προσφώνησε τον δικτάτορα Παπαδόπουλο (πολιτικά υπεύθυνο για βασανισμούς, εξορίες κτλ) ως εξής:
Αι άγιαι ψυχαί των ιερέων θα δέωνται του Θεού ημών υπέρ της ευοδώσεως και ολοκληρώσεως του εθνοσωτηρίου έργου της Επαναστάσεως της 21ης Απριλίου 1967. Αποδεικνύετε ότι είσθε ο πρώτος και μόνος που σέβεται και τιμά το ευλογημένον, αλλά τόσον περιφρονημένον ελληνικόν ράσον (…) Αλλά ο Θεός αγαπά την Ελλάδα (…) Έπρεπε να ανατείλη, έπρεπε να ξημερώση η θεοδώρητος εκείνη ημέρα της 21ης Απριλίου 1967. Η Επανάστασις της 21ης Απριλίου σώζει την Ελλάδα από την καταστροφήν και την εξουθένωσιν, εις την οποίαν αφεύκτως ωδηγείτο. Επί της Εθνικής Κυβερνήσεως αποκτά επί τέλους και η Εκκλησία της Ελλάδος Ηγεσίαν. Ω χαράς ευαγγέλια!.
Λίγα λόγια για την “αναγκαιότητα” της θρησκείας
Έχοντας δει εν συντομία τον οπισθοδρομικό ρόλο των θρησκειών ιστορικά και αφού έγινε αναφορά στο ρόλο των θρησκευτικών θεσμών και κυρίως των χριστιανικών εκκλησιών στη δημιουργία του κυρίαρχου φαντασιακού, βρισκόμαστε μπροστά σ’ ένα ερώτημα που τίθεται από πολλούς υπέρμαχους της θρησκευτικότητας, οι οποίοι προσπαθούν να δικαιολογήσουν το φαινόμενο της θρησκείας καταφεύγοντας στο επιχείρημα ότι οι μεταφυσικές ανησυχίες είναι συνυφασμένες με την ανθρώπινη φύση και, συνεπώς, πως οι θρησκείες εξυπηρετούν μία βαθύτερη ανθρώπινη ανάγκη για την σύλληψη και κατανόηση μιας μη εγκόσμιας πραγματικότητας την οποία το ανθρώπινο είδος ναι μεν αγνοεί αλλά της οποίας την ύπαρξη “διαισθάνεται” κατά κάποιο τρόπο.
Τί είναι λοιπόν αυτό που κάνει την πλειοψηφία των ανθρώπων να παραβλέπουν την προφανή σχέση των θρησκευτικών θεσμών με άλλους ετερόνομους θεσμούς; Γιατί ο καταφανώς αρνητικός ρόλος των εκκλησιών δεν στάθηκε ικανός ώστε οι θρησκευόμενοι ν’ αναρωτηθούν (μέσα από την εξέταση του ρόλου της εκκλησιαστικής εξουσίας και των κληρικών) για τη φύση της ίδιας της θρησκείας, της ίδιας της θρησκευτικότητας; Ποιά ανθρώπινη ανάγκη εξυπηρετεί τελικά η θρησκεία; Γιατί εμφανίστηκαν θρησκείες παντού και πάντα, διαδραματίζοντας μάλιστα σημαντικότατο ρόλο στην κοινωνική ζωή;
Από ψυχαναλυτική άποψη δεν υπάρχει πλευρά της κοινωνικής ζωής που να παρουσιάζει μεγαλύτερο ψυχολογικό ενδιαφέρον από τη θρησκεία. Η σύνδεσή της με τα ασυνείδητα κίνητρα και τις συγκρούσεις που πηγάζουν από την ενστικτική ζωή της παιδικής ηλικίας είναι προφανής. Η θρησκεία δημιουργεί από όλο τον κόσμο μια οικογένεια όπου ο πιστός είναι το παιδί και οι θεοί και οι παπάδες είναι οι γονείς του – μια μικρογραφία της οικογένειας του μικρού παιδιού για ενήλικες. Όπως οι γονείς είναι αυτοί που θα πουν στο παιδί πώς πρέπει να φέρεται, τί πρέπει να επιθυμεί και τί πρέπει να αποφεύγει, νοηματοδοτώντας τον κόσμο του, έτσι ακριβώς και η θρησκεία εκμεταλλεύεται το γεγονός πως ο ενήλικος προσπαθεί να νοηματοδοτήσει την ύπαρξή του, τον δικό του κόσμο, παίζοντας ένα τριπλό ρόλο όπως είπε και ο Freud: Προσφέρει μια κοσμολογία, έναν κώδικα συμπεριφοράς και ένα σύστημα αμοιβών και τιμωριών (δηλαδή τις ίδιες λειτουργίες που εκπληρώνουν οι γονείς στην παιδική ηλικία).
Τέλος, αν και αναμφίβολα η ιστορία κάθε κοινωνικής ομάδας καθορίζει πολλά από τα χαρακτηριστικά των θρησκευτικών της αντιλήψεων και πρακτικών, ωστόσο η θρησκεία κάθε ομάδας έχει να κάνει με τις ασυνείδητες συγκρούσεις που προέρχονται από τις ενστικτικές επιθυμίες και τους φόβους της πρώιμης παιδικής ηλικίας (παρατήρηση που είναι κοινή για ομάδες με εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά ή ιστορία π.χ. για λαούς πολεμοχαρείς ή φιλειρηνικούς, για φυλές νομάδων ή για φυλές μόνιμα εγκατεστημένες σε ένα γεωγραφικό χώρο, για κοινωνίες τροφοσυλλεκτών ή καλλιεργητών κλπ).
Η απόλυτη απελευθέρωση της σκέψης και η αποδέσμευσή της από τα όρια των επιθυμιών των υπόλοιπων ή του “συνόλου”, από πολιτικές συνταγές και έτοιμους κώδικες απαγορεύσεων, είναι το μέσο προκειμένου κάθε άτομο να συνειδητοποιήσει τι ακριβώς επιθυμεί. Η αποχαλίνωση της σκέψης είναι προϋπόθεση ώστε ο καθένας να αποκτήσει τη δυνατότητα να εφαρμόσει στη ζωή του όσα πραγματικά πιστεύει πως θα τον κάνουν καλύτερο. Η αυτοβελτίωση του ατόμου προηγείται της βελτίωσης του συνόλου, είναι προαπαιτούμενό της αλλά και λογικά (ως ένα βαθμό) προηγείται. Αυτή είναι η ουσία του ανθρωπισμού: μέσω της αυτοβελτίωσης του ατόμου βελτιώνεται το σύνολο και το σύνολο, με τη σειρά του, δημιουργεί το πλαίσιο προκειμένου να μπορεί να αναδειχθεί το άτομο ως ελεύθερη και απαρτιωμένη προσωπικότητα.
Σημειώσεις
[1] Συλλογικό συμφέρον σημαίνει ότι θα πρέπει να περιοριστεί κάθε είδους προσωπικό όφελος για χάρη του κοινού. Αυτό εκ πρώτης όψεως ακούγεται θετικό και αντι-ατομικιστικό. Ποιός είναι όμως αυτός που θα ορίσει τί είναι καλό για τις μάζες και τί όχι; Και τί συμβαίνει όταν το συλλογικό συμφέρον καταπιέζει τα δικαιώματα μιας μειοψηφίας; Αυτού του είδους τα ερωτήματα είχαν απασχολήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα τον Alexis De Tocqueville, που θεωρούσε μεγάλο κίνδυνο την δικτατορία της πλειοψηφίας. Ο λόγος που υποστήριξε ανοιχτά την (τότε) Αμερικανική Δημοκρατία, οφείλεται στο ότι, στο Βόρειό της τμήμα, ο πλουραλισμός που επικρατούσε, σε συνδυασμό με την ευρύτητα του χώρου και την ανοιχτότητας των θεσμών δημιουργούσε καταστάσεις δημοκρατίας. Αντιθέτως, στην Ευρώπη, ο Χριστιανικός ολοκληρωτισμός δεν είχε ακόμη χάσει πλήρως την ισχύ του. Δεν υπήρχε θρησκευτικός πλουραλισμός, δεν υπήρχε ανεκτικότητα, παρά μια κληρονομιά εχθροπραξιών μεταξύ των αντίπαλων Χριστιανικών αιρέσεων και δογμάτων (πάντα με βάση τα δεδομένα της εποχής).
Σήμερα, δεν μπορούμε να μιλάμε για συλλογικό συμφέρον. Παράλληλα, όμως, θα πρέπει να απορρίψουμε και το δόγμα του Νεοφιλελευθερισμού που εκθειάστηκε τόσο πολύ από την περιβόητη ατάκα της Μ.Θάτσερ «δεν υπάρχει κοινωνία παρά μόνο άτομα» (ατομικισμός). Θα πρέπει να μιλήσουμε για τη δημόσια σφαίρα, αυτή που αφορά στα πολιτικά, όπου οι πολίτες αποφασίζουν από κοινού, δίχως βουλευτές και αντιπροσώπους. Η δημόσια σφαίρα είναι η αυτόνομη δράση των πολιτών, όπου ο καθένας, όντας διαφορετικός και ξεχωριστός από τους υπόλοιπους, συμμετέχει στη συνδιαμόρφωση, λήψη και εκτέλεση των αποφάσεων, ισόνομα και ισόβαθμα. Τί σημαίνει πρακτικά αυτό; Πως θα πρέπει να τελειώνουμε με κάθε είδους ολοκληρωτισμό. Μια από τις χυδαιότερες μορφές ολοκληρωτικού κινήματος που συναντά κανείς στην Ελλάδα (πέρα από την γραφειοκρατική αριστερά), είναι ο εθνικιστικός και Χριστιανικό-σεξιστικός όχλος (βλ. πάνω πλατεία Συντάγματος, κόμματα και οργανώσεις όπως η Χρυσή Αυγή και το ΛΑ.Ο.Σ. αλλά και οι δεκάδες χιλιάδες πιστοί υπέρ της απελευθέρωσης του Εφραίμ).
[2] (Καινή Διαθήκη:΅ «προς Εφεσίους», ε΄ 33)
[3] Με σκοπό την αποφυγή των οποιωνδήποτε (αναπόφευκτων) παρεξηγήσεων: το γεγονός πως η Ελλάδα δεν θυμίζει καν χώρα Ευρωπαϊκή (και αυτό το επιβεβαιώνει ο Χριστιανικός όχλος, η τεράστια λαχτάρα για οπισθοδρομισμό, καθώς και η ξενοφοβική μισαλλόδοξη κλειστότητα του μέσου Έλληνα) δεν σημαίνει, σε καμία περίπτωση, ότι θεωρούμε το τσίρκο του Δυτικού (Νεο)φιλελευθερισμού ως αντίδοτο στον Ελληνικό μεσανατολισμό. Αν και κάτι τέτοιο είναι εκτός του θέματος που πραγματεύεται το συγκεκριμένο άρθρο, εν συντομία θα λέγαμε ότι για εμάς, το πρόταγμα της συλλογικής και ατομικής αυτονομίας και χειραφέτησης θέτει ως κέντρο της ελευθερίας την πολιτική δράση, την άμεση συμμετοχή, δηλαδή, όλων των πολιτών σε υποθέσεις που ρυθμίζουν τη ζωή τους και ταυτόχρονα, αυτο-δημιουργούν, νέους ορίζοντες προσέγγισης μέσα στην ίδια τους την κοινωνία. Για το επαναστατικό αυτό πρόταγμα, δεν υπάρχουν αναμφισβήτητες αλήθειες. Όπως έλεγε και ο Ραούλ Βάνεγκεμ «τίποτα δεν είναι ιερό, όλα μπορούν να λεχθούν». Εμείς προσθέτουμε σ’ αυτό πως όχι μόνο όλα μπορούν να λεχθούν, αλλά ταυτόχρονα, όλα οφείλουν να διαυγαστούν, να αναλυθούν, και αν χρειαστεί, να αμφισβητηθούν και ν’ αναιρεθούν. Αντίθετα με το Χριστιανικό δόγμα του “πίστευε και μην ερεύνα”, εμείς λέμε: ερεύνα, δράσε και συνδιαμόρφωσε.

Τετάρτη 26 Σεπτεμβρίου 2012

Ας μην ζήσουμε σαν δούλοι

Για ένα πανευρωπαϊκό κίνημα: «Να μην ζήσουμε σαν δούλοι»


Καθώς η οικονομική ολιγαρχία και ο Νεοφιλελευθερισμός εξαπλώνονται σε όλο και περισσότερες χώρες, με όλο και πιο τραγικά αποτελέσματα για την πλειονότητα των πολιτών (ανεργία, εξαθλίωση, περιστολή των πολιτικών μας δικαιωμάτων και της ελευθερίας της έκφρασης), η ανάγκη για ανάληψη πρωτοβουλιών και δράσεων από την ίδια την κοινωνία μοιάζει επιτακτική.http://eagainst.com
Μόλις πριν από ένα χρόνο ζήσαμε ένα κοσμοϊστορικό γεγονός: την Αραβική Άνοιξη. Οι λαοί της Αιγύπτου, της Τυνησίας και όλου του αραβικού κόσμου μας έδειξαν ότι υπάρχει και άλλος δρόμος, πέρα από αυτόν της οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής υποδούλωσης. Κι εμείς τους αγκαλιάσαμε, τους υποστηρίξαμε όπως οφείλαμε. Αντίστοιχα, τις τελευταίες μέρες, ξέσπασαν μεγάλες διαδηλώσεις σε Ελλάδα, Πορτογαλία και Ρουμανία, δίνοντας τον παλμό της οργής που βράζει και απειλεί να πνίξει το γερασμένο μας πολιτικό σύστημα, που δουλεύει για χάρη των αριθμών και όχι των ανθρώπων. Ποιά είναι η στάση μας, όμως, όσον αφορά τα γεγονότα της Ευρώπης; Σε αντίθεση με την αραβική άνοιξη, πολλοί Ευρωπαίοι αρκούνται ν’ αναπαράγουν την υποκρισία των Μέσων Ενημέρωσης, χλευάζοντας, απαξιώνοντας και λοιδορώντας κάθε κίνηση αμφισβήτησης. Οι ταραχές στην Ελλάδα – παρά τις προσπάθειες των καθεστωτικών εφημερίδων, να τις παρουσιάσουν ως μια πράξη τυφλής βίας μιας μειοψηφίας ανθρώπων που το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να κατασπαταλούν τα λεφτά της Ευρώπης – εκφράζουν μια γενικευμένη οργή ενάντια στη διαφθορά τόσο της ντόπιας πολιτικής ελίτ αλλά και του μηχανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους καταπατούν βίαια και απροκάλυπτα τις πολιτικές ελευθερίες. Αυτά τα νέα στοιχεία στην πολιτική και κοινωνική ζωή της Ελλάδας έχουν, κατ’ αρχήν, μια προφανή εξήγηση: την απίστευτη εξάπλωση της φτώχειας που είναι αποτέλεσμα των προαναφερόμενων νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Το φαινόμενο αυτό δεν είναι ούτε μόνο ελληνικό, αλλά ούτε και αφορά μόνο τον ευρωπαϊκό νότο (Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία). Αφορά και πολλές άλλες χώρες (Ιρλανδία, Βέλγιο, Βρετανία). Οι πολίτες της Ευρώπης, θα πρέπει να δουν την ελληνική περίπτωση ως προειδοποίηση, ως κακό οιωνό, ως το δικό τους άμεσο ζοφερό μέλλον αν δεν αντιδράσουν απαιτώντας πραγματική δημοκρατία.
Η αμφισβήτηση των ισχυόντων θεσμών (πολιτειακών, οικονομικών και κοινωνικών) παίρνει, ολοένα και περισσότερο, τη μορφή της καθολικής απόρριψής τους, ξεπερνώντας το αίτημα για βελτίωσή τους, για εξορθολογισμό τους, ή για αντικατάστασή τους από άλλους θεσμούς που θα κινούνται εντός του ίδιου πλαισίου απλώς ως αντίπαλο δέος. Το ξεπέρασμα του σάπιου αυτού συστήματος και όχι η απλή ανατροπή του – πρόταγμα που υιοθετείται συνειδητά από μια διόλου ασήμαντη πλευρά των αντιστεκόμενων – φαίνεται πως, σε κάποιο βαθμό, έχει αρχίσει να επηρεάζει υπόκωφα και ασυνείδητα και άλλες τάσεις του ευρύτατου “ρεύματος” αντίστασης που διαμορφώνεται στην Ευρώπη. Δεν πιστεύουμε στην αλλαγή δια των μέσων που το ίδιο το σύστημα κατασκεύασε ώστε να διατηρούμαστε εγκλωβισμένοι στον κόσμο του θεάματος, απορρίπτουμε τις εκλογικές διαδικασίες της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας και προτάσσουμε την πραγματική δημοκρατία.
Σε κόντρα όλων των παραπάνω, ήρθε η ώρα οι ευρωπαϊκές κοινωνίες να δράσουν συλλογικά, αλληλέγγυα μέσα από ένα νέο ευρωπαϊκό δίκτυο επαναστατικής δράσης. Μέσα από λαϊκές συνελεύσεις σε κάθε πλατεία της Ευρώπης, σε επικοινωνία και αλληλεπίδραση με όλες τις υπόλοιπες, οι πολίτες της Ευρώπης μπορούμε να απεξαρτηθούμε από τη βαρβαρότητα του μηχανιστικού Νεοφιλελευθερισμού, λαμβάνοντας όλοι μαζί αποφάσεις που θα ορίσουν τη ζωή μας. Όχι ως δανειστές και δανειζόμενοι, όχι ως πλούσιοι και φτωχοί, όχι ως κατήγοροι και κατηγορούμενοι, αλλά ως ισότιμοι, ελεύθεροι πολίτες. Τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια το μόνο που προσφέρουν αφειδώς στους πολίτες είναι η εκμετάλλευση, η διάσπαση και η καταστολή, ενώ μοιράζουν το προϊόν της δικής μας εργασίας σε μια μειοψηφία άπληστων σύγχρονων φεουδαρχών. Κάνουν τα πάντα για να καταστείλουν την αντίδραση, δεν μπορούν όμως να κάνουν τίποτε για να καταστείλουν το πάθος μας για πραγματική ελευθερία.
Aς δημιουργήσουμε, λοιπόν, την δική μας ιστορία, επαναστατώντας ενάντια στον ολοκληρωτισμό του κυνισμού και του θεάματος, ενάντια στην ολιγαρχία του πλούτου. Ήρθε η ώρα να πραγματοποιηθούν ειρηνικά αλλά αποφασιστικά καλέσματα σε όλη την Ευρώπη. Η Ευρώπη των λαών και όχι των ολιγαρχιών και των τεχνοκρατών είναι δυνατή αν προσπαθήσουμε μαζί και συντονισμένα. Στις πλατείες και στους δρόμους μπορεί να ξαναγεννηθεί η πραγματική δημοκρατία, η δημιουργία και η ανθρώπινη επικοινωνία. Δίχως ηγέτες και καθοδηγητές. Ας γίνουμε μια αγκαλιά, που σηκώνει τη γροθιά. Ας μην ζήσουμε σαν δούλοι...

Τρίτη 25 Σεπτεμβρίου 2012

Aναρχισμός και αλκοόλ



Διεισδύοντας στην ομίχλη πίσω από τα μάτια του, είδε ένα αλκοολόγραμμα: έναν κόσμο αγωνιώδη, όπου η μέθη είναι η μόνη διαφυγή. Μισώντας τον εαυτό του ακόμη περισσότερο από  oτι μισούσε τις εταιρείες δολοφόνους που το δημιούργησαν, σηκώθηκε τρεκλίζοντας και κατευθύνθηκε προς την κάβα. Βολεμένοι στα ρετιρέ τους, μετρούν τα δολάρια που εισρέουν από τα εκατομμύρια σαν κι αυτόν, και γελάνε πονηρά με την ευκολία με την οποία συντρίφτηκε η αντίσταση. Αλλά κι αυτοί συχνά πρέπει να πιούν για να κοιμηθούν – αν ποτέ οι ηττημένες μάζες σταματήσουν να επιστρέφουν για περισσότερο, σκέφτονται οι μεγαλοεπιχειρηματίες, θα το πληρώσουν ακριβά.http://eagainst.com

Λιώμα, πίτα, ντίρλα, τύφλα, σκνίπα, στουπί, σούρα, φέσι, λιάρδα. Ξέρουμε πως οι άνθρωποι στην αρκτική έχουν εκατό λέξεις για το χιόνι. Εμείς έχουμε εκατό λέξεις για το μεθύσι. Διαιωνίζουμε τη δική μας κουλτούρα της ήττας.

Μια στιγμή – βλέπω πως στράβωσες τα μούτρα: είναι αυτοί οι αναρχικοί τόσο στρυφνοί ώστε να αρνούνται το μόνο διασκεδαστικό κομμάτι του αναρχισμού – τη μπύρα μετά την πορεία, το ποτό στην παμπ όπου συζητιούνται οι πιο απίθανες θεωρίες; Τι κάνουν για διασκέδαση τέλος πάντων – συκοφαντούν τη λίγη διασκέδαση που έχουμε; Δεν μπορούμε να χαλαρώσουμε και να περάσουμε καλά κάποια στιγμή στη ζωή μας;

Μην μας παρεξηγήσετε: δεν είμαστε κατά της απόλαυσης, αλλά υπέρ της. Ο Ambrose Bierce ορίζει τον ασκητή ως “ένα αδύναμο άτομο που υποκύπτει στον πειρασμό να αρνηθεί στον εαυτό του την ευχαρίστηση”, και εμείς συμφωνούμε. Όπως έγραψε ο Chuck Baudelaire, θα πρέπει πάντα να είσαι φτιαγμένος –  όλα εξαρτώνται από αυτό. Έτσι, δεν είμαστε αντίθετοι στη μέθη, αλλά στο ποτό! Γιατί εκείνοι που χρησιμοποιούν το ποτό ως δρόμο προς τη μέθη στερούν από τον εαυτό τους τη γοητεία της ζωής.

Το ποτό, όπως η καφεΐνη ή η ζάχαρη στο σώμα, παίζει απλώς ένα ρόλο που η ίδια η ζωή μπορεί να προσφέρει ούτως ή άλλως. Η γυναίκα που δεν πίνει ποτέ καφέ δεν τον χρειάζεται το πρωί όταν ξυπνά: το σώμα της παράγει ενέργεια και συγκέντρωση από μόνο του, όπως είναι προετοιμασμένο να κάνει από χιλιάδες γενιές εξέλιξης. Αν πίνει καφέ τακτικά, σύντομα το σώμα της επιτρέπει στον καφέ να αναλάβει αυτόν τον ρόλο, και αυτή γίνεται εξαρτημένη από τον καφέ. Έτσι το αλκοόλ παρέχει τεχνητά προσωρινές στιγμές χαλάρωσης και απελευθέρωσης ενώ αφαιρεί από τη ζωή ό,τι είναι πραγματικά ξεκούραστο και απελευθερωτικό.

Αν κάποιοι νηφάλιοι άνθρωποι σ’ αυτή την κοινωνία δεν μοιάζουν τόσο παράτολμοι και ελεύθεροι όσο οι πότες, αυτό είναι ένα απλό ατύχημα της κουλτούρας, μια συμπτωματική ένδειξη. Οι πουριτανοί υπάρχουν στον κόσμο στεγνοί από μαγεία και ιδιοφυΐα λόγω του αλκοολισμού των συνανθρώπων τους (και του καπιταλισμού, της ιεραρχίας, τη δυστυχίας που αυτός βοηθά να διατηρείται) – η μόνη διαφορά είναι ότι είναι τόσο αυτο-απαρνούμενοι ώστε να αρνούνται ακόμη και την ψεύτικη μαγεία, το τζίνι στο μπουκάλι. Αλλά οι «νηφάλιοι», που ο προσανατολισμός τους στη ζωή μπορεί να περιγραφεί ως μαγεμένος ή εκστατικός, είναι άφθονοι, αν κοιτάξετε προσεκτικά. Για τα άτομα αυτά – για εμάς – η ζωή είναι μια συνεχής γιορτή που δεν χρειάζεται μεγέθυνση και από την οποία δε χρειαζόμαστε ανάπαυλα.

Το αλκοόλ όπως το Prozac και όλα τα άλλα φάρμακα που ελέγχουν το μυαλό και που δίνουν μεγάλα κέρδη για τον Μεγάλο Αδερφό στις μέρες μας, υποκαθιστά τη θεραπεία με την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Διώχνει τον πόνο μιας βαρετής, μονότονης ύπαρξης για λίγες ώρες στην καλύτερη περίπτωση, και μετά επιστρέφει διπλά. Όχι μόνο αντικαθιστά τις θετικές δράσεις που θα αντιμετώπιζαν τις βασικές αιτίες της απελπισίας μας – τις εμποδίζει, γιατί περισσότερη ενέργεια επικεντρώνεται στην ανάρρωση από την κατάσταση μέθης. Όπως και οι διακοπές του εργαζομένου, το ποτό είναι μια βαλβίδα που απελευθερώνει την ένταση, διατηρώντας παράλληλα το σύστημα που τη δημιουργεί.

Σε αυτή την αυτοματοποιημένη κουλτούρα έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε τους εαυτούς μας ως απλά μηχανήματα: προσθέστε το κατάλληλο χημικό για να πάρετε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Στην αναζήτησή μας για υγεία, ευτυχία, νόημα στη ζωή, τρέχουμε από τη μία πανάκεια στην επόμενη – Viagra, βιταμίνη C, βότκα – αντί να πλησιάσουμε τις ζωές μας ολιστικά και να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα στις κοινωνικές και οικονομικές ρίζες τους. Αυτή η νοοτροπία που βασίζεται στο προϊόν είναι το θεμέλιο της αλλοτριωμένης καταναλωτικής κοινωνίας μας: χωρίς να καταναλώνουμε προϊόντα, δεν μπορούμε να ζήσουμε! Προσπαθούμε να αγοράσουν χαλάρωση, κοινωνικότητα, αυτοπεποίθηση – τώρα, ακόμη και η έκσταση υπάρχει σε χάπι!

Θέλουμε την έκσταση ως τρόπο ζωής, όχι ως μια μέρα ανάπαυλας που δηλητηριάζει το συκώτι. “Η ζωή είναι χάλια – μεθύστε” είναι η ουσία του επιχειρήματος που ακούμε από το στόμα των αφεντικών μας, και στη συνέχεια βγαίνει και από το δικό μας στόμα, διαιωνίζοντας όποιες τυχαίες και άσκοπες αλήθειες στις οποίες μπορεί να αναφέρεται – αλλά εμείς δεν το πιστεύουμε πια! Ενάντια στο μεθοκόπημα – για τη μέθη! Κάψτε τις κάβες, και αντικαταστήστε τες με παιδικές χαρές!

Για μια διαυγή Βακχική, εκστατική κοινωνία!

Πλαστή εξέγερση

Σχεδόν κάθε παιδί στη σύγχρονη δυτική κοινωνία μεγαλώνει με το αλκοόλ ως τον απαγορευμένο καρπό τον οποίο οι γονείς και άλλοι ενήλικες απολαμβάνουν. Η απαγόρευση αυτή κάνει το ποτό  πολύ πιο συναρπαστικό για τους νέους, και όταν βρίσκουν την ευκαιρία, αμέσως διεκδικούν την ανεξαρτησία τους, κάνοντας ακριβώς αυτό που τους έχουν πει να μην κάνουν: επαναστατούν ακολουθώντας το παράδειγμα που τους έχει δοθεί. Αυτό το υποκριτικό πρότυπο είναι καθιερωμένο για την ανατροφή των παιδιών σε αυτήν την κοινωνία, και λειτουργεί ώστε να αναπαράγονται μια σειρά από καταστροφικές συμπεριφορές που σε διαφορετική περίπτωση θα απέρριπταν επιθετικά οι νέες γενιές. Το γεγονός ότι η ψεύτικη ηθική πολλών γονιών που καταναλώνουν οινόπνευμα αντικατοπτρίζεται στην υποκριτική πρακτική θρησκευτικών ομάδων, βοηθά να δημιουργήσει μια ψευδή διχοτομία μεταξύ της πουριτανικής αυταπάρνησης, και τους πότες που αγαπούν τη ζωή και την ελευθερία – με “φίλους” σαν τους Βαπτιστές ιερείς, εμείς που απέχουμε από το ποτό αναρωτιόμαστε, ποιος χρειάζεται εχθρούς;

 Οι οπαδοί της Επαναστατικής Μέθης και οι υποστηρικτές της Υπεύθυνης Αποχής είναι πιστοί αντίπαλοι. Οι πρώτοι χρειάζονται τους δεύτερους ώστε οι κατηφείς τελετές τους να μοιάζουν με διασκέδαση. Οι δεύτεροι χρειάζονται τους πρώτους για να κάνουν την άκαμπτη αυστηρότητά τους να φαίνεται σαν κοινή λογική. Μια «εκστατική νηφαλιότητα», που καταπολεμά την θλιβερότητα του ενός και του θολότητα του άλλου – ψεύτικη ευχαρίστηση και ψεύτικη διακριτικότητα εξίσου – είναι ανάλογη με τον αναρχισμό που αντιμετωπίζει τόσο την ψευδή ελευθερία που προσφέρει ο καπιταλισμός, όσο και την ψευδή κοινωνικότητα που προσφέρεται από τον κομμουνισμό.
 Αλκοόλ και σεξ στην κουλτούρα του βιασμού
Ας το πούμε ξεκάθαρα: σχεδόν όλοι μας ερχόμαστε από κάπου όπου η σεξουαλικότητά μας είναι ή ήταν κατεχόμενο έδαφος. Μας έχουν βιάσει, κακομεταχειριστεί, επιτεθεί, ντροπιάσει, φιμώσει, συγχύσει, σχηματίσει, προγραμματίσει. Είμαστε κακοί, και τα παίρνουμε όλα πίσω, διεκδικούμε ξανά τους εαυτούς μας. Αλλά για τους περισσότερους από εμάς, αυτή είναι μια αργή, περίπλοκη διαδικασία που δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα.

Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να κάνουμε καλό, ασφαλές, υποστηρικτικό σεξ τώρα, στη μέση της επούλωσης – αλλά αυτό κάνει το σεξ λίγο πιο περίπλοκο. Για να είμαστε σίγουροι ότι δεν διαιωνίζουμε ή δε βοηθάμε να διαιωνιστούν αρνητικές συνήθειες στη ζωή ενός εραστή, πρέπει να είμαστε σε θέση να επικοινωνούμε με σαφήνεια και ειλικρίνεια προτού τα πράγματα φτάσουν στο επίμαχο σημείο – και κατά τη διάρκεια, και μετά. Λίγα πράγματα παρεμβαίνουν σε αυτή την επικοινωνία όπως το αλκοόλ. Σ’ αυτή την κουλτούρα της άρνησης, μας ενθαρρύνουν να το χρησιμοποιήσουμε το αλκοόλ ως κοινωνικό λιπαντικό για να μας βοηθήσει να ξεπεράσουμε τις αναστολές μας. Πολύ συχνά αυτό σημαίνει απλά να αγνοήσουμε τους φόβους και τις πληγές μας, και να μην ρωτάμε για τους φόβους και τις πληγές των άλλων. Αν είναι επικίνδυνο, όπως και όμορφο να μοιραστούμε τον έρωτα νηφάλιοι, πόσο πιο επικίνδυνο πρέπει να είναι αν το κάνουμε μεθυσμένοι, απερίσκεπτοι, και ασυνάρτητοι;

Μιλώντας για το σεξ, αξίζει να σημειωθεί ο υποστηρικτικός ρόλος τους αλκοόλ στην πατριαρχική δυναμική των δύο φύλων. Για παράδειγμα – σε πόσες πυρηνικές οικογένειες ο αλκοολισμός έχει βοηθήσει να διατηρηθεί μια άνιση κατανομή της δύναμης και της πίεσης (όλοι οι συγγραφείς αυτού του δοκιμίου θυμούνται περισσότερες από μία περιπτώσεις μεταξύ των συγγενών τους και μόνο). Η αυτοκαταστρoφικότητα του μεθυσμένου άντρα, που προκαλείται, όπως φαίνεται, από τη φρίκη της επιβίωσης μέσα στον καπιταλισμό, επιβάλλει ακόμη μεγαλύτερη επιβάρυνση στη γυναίκα, η οποία πρέπει να εξακολουθεί να κρατά ενωμένη την οικογένεια – συχνά αντιμετωπίζοντας τη βία του άντρα. Και για το θέμα της δυναμικής …

 Η τυραννία της απάθειας
“Κάθε πρότζεκτ  αναρχικών που συμμετέχω καταστρέφεται ή σχεδόν καταστρέφεται από το αλκοόλ. Φτιάχνεις μια κολεκτίβα και όλοι είναι τόσο μεθυσμένοι ή μαστουρωμένοι για να κάνουν τις βασικές δουλειές, πόσο μάλλον να διατηρήσουν μια στάση σεβασμού. Θέλεις να δημιουργήσεις μια κοινότητα, αλλά μετά ο καθένας πηγαίνει πίσω στο δωμάτιό του και λιώνει στο ποτό. Αν δεν κάνουν κατάχρηση μιας ουσία θα κάνουν μιας άλλης. Καταλαβαίνω ότι το να προσπαθείς να εξαλείψεις τη συνείδησή σου είναι μια φυσική αντίδραση στο ότι γεννηθήκαμε σε μια αποξενωτική καπιταλιστική κόλαση, αλλά θέλω οι άνθρωποι να δουν τι κάνουν οι αναρχικοί και να πουν “Ναι, αυτό είναι καλύτερο από τον καπιταλισμό!” … αλλά είναι δύσκολο να το πουν αν δεν μπορείς να περπατήσεις χωρίς να πατάς σε σπασμένα μπουκάλια. Δεν θεωρούσα ποτέ τον εαυτό μου στεγνό, αλλά γαμώτο, δεν το ανέχομαι άλλο αυτό! “

Λέγεται ότι όταν ο γνωστός αναρχικός Όσκαρ Ουάιλντ άκουσε για πρώτη φορά το παλιό σύνθημα «αν είναι ταπεινωτικό να σε εξουσιάζουν, πόσο πιο ταπεινωτικό είναι να εκλέγεις τους εξουσιαστές σου», απάντησε: «Αν είναι ταπεινωτικό να επιλέγεις αφεντικό, πόσο πιο ταπεινωτικό είναι να είσαι εσύ αφεντικό του εαυτού σου». Με αυτό σκόπευε να κάνει κριτική στην ιεραρχία εντός του εαυτού, καθώς και του δημοκρατικού κράτους – αλλά, δυστυχώς, το αστείο του θα μπορούσε να εφαρμοστεί κατά γράμμα στον τρόπο με τον οποίο κάποιες από τις προσπάθειές μας να δημιουργήσουμε αναρχικά περιβάλλοντα αποτυχαίνουν στην πράξη. Αυτό είναι ιδιαίτερα αληθινό όταν πραγματοποιούνται από μεθυσμένους ανθρώπους.

Σε ορισμένους κύκλους, ιδιαίτερα σ’ αυτούς όπου η λέξη “αναρχία” είναι στη μόδα πιο πολύ από τις διάφορες σημασίες της, η ελευθερία γίνεται αντιληπτή με αρνητικούς όρους: “μη μου λέτε τι να κάνω!” Στην πράξη, αυτό συχνά δεν σημαίνει τίποτα περισσότερο από τη διεκδίκηση του δικαιώματος του ατόμου να είναι οκνηρός, εγωιστής, να μη λογοδοτεί για τις πράξεις του ή την έλλειψη πράξεων. Σε τέτοιες περιπτώσεις, όταν μια ομάδα συμφωνεί πάνω σε ένα έργο συχνά καταλήγει να είναι μια μικρή, υπεύθυνη μειοψηφία που πρέπει να κάνει όλη τη δουλειά. Αυτοί οι λίγοι συνειδητοποιημένοι συχνά μοιάζουν με αυταρχικούς – ενώ είναι η απάθεια και η εχθρότητα των συντρόφων τους που τους αναγκάζει να υιοθετήσουν αυτό το ρόλο. Το να είσαι μεθυσμένος και άτακτος όλη την ώρα είναι εξαναγκαστικό – αναγκάζει τους άλλους να καθαρίσουν για σένα, να σκεφτούν όταν εσύ δε σκέφτεσαι, να απορροφήσουν την πίεση που δημιουργείται από τη συμπεριφορά σου όταν είσαι πολύ μεθυσμένος για να κάνεις διάλογο. Αυτές οι δυναμικές λειτουργούν και προς τις δύο κατευθύνσεις – αυτοί που παίρνουν πάνω τους όλη την ευθύνη διαιωνίζουν ένα μοτίβο στο οποίο όλοι οι άλλοι δεν παίρνουν καμία ευθύνη – αλλά ο καθένας είναι υπεύθυνος για το δικό του μέρος σε αυτές τις περιπτώσεις, καθώς και για την υπέρβαση τους.

Σκέψου τη δύναμη που θα μπορούσαμε να έχουμε αν όλη η ενέργεια και η προσπάθεια του κόσμου – ή ίσως ακόμη και μόνο η δική σου ενέργεια και προσπάθεια – που πηγαίνει στο ποτό, πήγαινε στην αντίσταση, το χτίσιμο, τη δημιουργία. Πρόσθεσε όλα τα χρήματα που οι αναρχικοί στην κοινότητά σου έχουν ξοδέψει για ποτά, και φαντάσου πόσα μουσικά όργανα, ή χρήματα για εγγυήσεις, ή τρόφιμα θα μπορούσαν να είχαν αγοραστεί – αντί να χρηματοδοτήσουν τον πόλεμό τους εναντίον μας. Ή καλύτερα: φαντάσου πως ζεις σε έναν κόσμο όπου κοκαϊνομανείς πρόεδροι πεθαίνουν από υπερβολική δόση, ενώ ριζοσπαστικοί μουσικοί και αντάρτες ζουν μέχρι τα βαθειά γεράματα!

Νηφαλιότητα και αλληλεγγύη

Όπως κάθε επιλογή τρόπου ζωής, είτε πρόκειται για αλητεία ή για συμμετοχή σε συνδικαλιστικές οργανώσεις, η αποχή από το αλκοόλ μπορεί μερικές φορές να παρεξηγηθεί ως σκοπός και όχι ως μέσο.

Πάνω απ ‘όλα, είναι σημαντικό οι επιλογές μας να μην είναι πρόσχημα για να θεωρούμε τους εαυτούς μας ανώτερους από αυτούς που παίρνουν διαφορετικές αποφάσεις. Η μόνη στρατηγική για την ανταλλαγή καλών ιδεών που επιτυγχάνει ανελλιπώς (και αυτό ισχύει και για ένθερμα, αποξενωτικά κείμενα σαν κι αυτό!) είναι η δύναμη του παραδείγματος – αν βάλετε την “εκστατική νηφαλιότητα” σε δράση στη ζωή σας και λειτουργήσει, όσοι ειλικρινά θέλουν παρόμοια πράγματα θα συμμετέχουν.  Το να κρίνουμε τους άλλους για αποφάσεις που επηρεάζουν μόνο τον εαυτό τους είναι απολύτως επιβλαβές για κάθε αναρχικό – για να μην πούμε ότι τους αποτρέπει από το να πειραματιστούν με τις επιλογές που προσφέρουμε.

Το ζήτημα της αλληλεγγύης και της συλλογικότητας με τους αναρχικούς και άλλους που κάνουν χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών είναι ύψιστης σημασίας. Ειδικά στην περίπτωση εκείνων που αγωνίζονται να απελευθερωθούν από ανεπιθύμητους εθισμούς, η αλληλεγγύη είναι πολύ σημαντική: οι Ανώνυμοι Αλκοολικοί είναι ένα παράδειγμα μιας σχεδόν θρησκευτικής οργάνωσης που συμπληρώνει μια κοινωνική ανάγκη που θα έπρεπε ήδη να παρέχεται από την αυτοοργάνωση της αναρχικής κοινότητας. Όπως σε κάθε περίπτωση, οι αναρχικοί πρέπει να αναρωτηθούμε: παίρνουμε τις θέσεις μας απλά για να αισθανόμαστε ανώτεροι από τις άξεστες μάζες – ή γιατί θέλουμε ειλικρινά να διαδώσουμε προσβάσιμες εναλλακτικές λύσεις; Άλλωστε, οι περισσότεροι από εμάς που δεν είμαστε εθισμένοι σε ουσίες μπορούμε να ευχαριστήσουμε τα προνόμιά μας και την καλή μας τύχη για αυτό. Αυτό μας δίνει μεγαλύτερη ευθύνη να είμαστε καλοί σύμμαχοι για όσους δεν είχαν τέτοια προνόμια ή τύχη. Η ανεκτικότητα, η ταπεινότητα, η προσβασιμότητα, και η ευαισθησία ας γίνουν οι ιδιότητες που καλλιεργούμε μέσα μας, όχι η υποκρισία και η υπερηφάνεια. Όχι στην σεχταριστική νηφαλιότητα!

Επανάσταση

Λοιπόν τι θα κάνουμε αν δεν πάμε σε μπαρ, σε πάρτι, αν δεν καθίσουμε στα σκαλιά ή μπροστά στην τηλεόραση με τα μπουκάλια μας; Ο,τιδήποτε άλλο!

Ο κοινωνικός αντίκτυπος της εμμονής της κοινωνίας μας με το αλκοόλ είναι τουλάχιστον εξίσου σημαντικός με τις πνευματικές, ιατρικές, οικονομικές, και συναισθηματικές επιπτώσεις της. Το ποτό τυποποιεί την κοινωνική ζωή μας, καταλαμβάνοντας μερικές από τις οκτώ ελεύθερες ώρες μας που δεν είναι ήδη κατειλημμένες από τη δουλειά. Μας τοποθετεί χωρικά (σαλόνια, σαλόνια κοκτέιλ, σιδηροδρομικές γραμμές) και συμπεριφορικά (σε τελετουργικές, προβλέψιμες συμπεριφορές)

με τρόπους που πιο σαφή συστήματα ελέγχου δε θα μπορούσαν να το κάνουν. Συχνά, όταν ένας από εμάς έχει καταφέρει να ξεφύγει από τον ρόλο του εργάτη / καταναλωτή, το ποτό είναι εκεί, επίμονος συνεχιστής της κατάληψης του ελεύθερου χρόνου μας, για να γεμίσει το κενό. Ελεύθεροι από αυτές τις συνήθειες, θα μπορούσαμε να ανακαλύψουμε άλλους τρόπους για να ξοδεύουμε το χρόνο και την ενέργειά μας και να αναζητούμε την ευχαρίστηση, τρόπους που θα μπορούσαν να αποδειχθούν επικίνδυνοι για το σύστημα της αλλοτρίωσης.

Το ποτό μπορεί παρεμπιπτόντως να είναι μέρος θετικών και τολμηρών κοινωνικών αλληλεπιδράσεων – το πρόβλημα είναι ότι ο κεντρικός του ρόλος στη σημερινή κοινωνικοποίηση το παρουσιάζει ως προϋπόθεση για τέτοιες επαφές. Αυτό συσκοτίζει το γεγονός ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε τέτοιες αλληλεπιδράσεις χρησιμοποιώντας απλώς τη δημιουργικότητα, την ειλικρίνεια, και την τόλμη μας. Πράγματι, χωρίς αυτά, τίποτα αξιόλογο δεν είναι δυνατόν – έχετε πάει ποτέ σε ένα βαρετό πάρτι; – και με αυτά, το οινόπνευμα δεν είναι αναγκαίο.

Όταν ένα ή δύο άτομα σταματήσουν να πίνουν, αυτό φαίνεται απλά ανόητο, σαν να αποκλείουν τον εαυτό τους από την συντροφιά (ή τουλάχιστον τις συνήθειες) των συνανθρώπων τους για το τίποτα. Αλλά μια κοινότητα τέτοιων ατόμων μπορεί να αναπτύξει μια ριζοσπαστική κουλτούρα νηφάλιας περιπέτειας και ενασχόλησης, που θα μπορούσε να προσφέρει συναρπαστικές ευκαιρίες για δραστηριότητες χωρίς ποτό, και με ευθυμία για όλους. Οι απομονωμένοι και μοναχικοί του χθες θα μπορούσαν να είναι οι πρωτοπόροι του νέου κόσμου του αύριο: ο «διαυγής βακχισμός» είναι ένας νέος ορίζοντα, μια νέα δυνατότητα για υπέρβαση και μετασχηματισμό που θα μπορούσε να προσφέρει γόνιμο έδαφος για εξεγέρσεις ακόμα αδιανόητες. Όπως κάθε επαναστατική επιλογή τρόπου ζωής, αυτή προσφέρει μια άμεση γεύση από έναν άλλο κόσμο, ενώ συμβάλλει στη δημιουργία ενός πλαισίου για τις δράσεις που επιταχύνουν την καθολική υλοποίησή της.

Κανένας πόλεμος εκτός από τον ταξικό πόλεμο – κανένα κοκτέιλ εκτός από τη μολότοφ!

Ας μην αποστάξουμε τίποτα εκτός από μεθυστικές ταραχές!

 Υστερόγραφο: πώς μπορεί να διαβαστεί αυτό το δοκίμιο
Με λίγη τύχη, μπορούμε να διακρίνουμε –  ίσως και εν μέσω της αχλύς του μεθυσιού – ότι αυτό το κείμενο είναι τόσο μια καρικατούρα πολεμικής μέσα στην αναρχική παράδοση όσο κι ένα σοβαρό δοκίμιο. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτές οι αντιπαραθέσεις έχουν στρέψει συχνά την προσοχή στις απόψεις αυτές λαμβάνοντας σκόπιμα μια ακραία θέση, ανοίγοντας έτσι το έδαφος για περισσότερο “μετριοπαθείς” θέσεις. Ας ελπίσουμε ότι θα αποκομίσετε χρήσιμα συμπεράσματα από τη δική σας ερμηνεία αυτού του κειμένου, κι όχι πως θα το εκλάβετε ως ευαγγέλιο ή ανάθεμα.

Με αυτό δεν εννοούμε ότι δεν υπάρχουν ανόητοι που αρνούνται τη μέθη – αλλά μπορείτε να φανταστείτε πόσο πιο ανυπόφοροι θα ήταν αν δεν την αρνούνταν; Οι βαρετοί θα εξακολουθούσαν να είναι βαρετοί, με τη διαφορά πως θα ήταν ακόμα πιο βαρετοί. Οι υποκριτές θα συνέχιζαν να επικρίνουν και να ρητορεύουν, ενώ θα λοιδορούσαν τα θύματά τους! Πρόκειται για κοινό χαρακτηριστικό όσων πίνουν ότι ενθαρρύνουν όλους γύρω τους να πίνουν, ότι – εκτός από τα υποκριτικά παιχνίδια μεταξύ εραστών ή γονιών και παιδιών  - προτιμούν οι δικές τους επιλογές να αντικατοπτρίζονται στις επιλογές όλων. Αυτό φαίνεται ως ένδειξη μνημειώδους ανασφάλειας, που δεν είναι άσχετη με την ανασφάλεια που υπάρχει σε ιδεολόγους και προπαγανδιστές κάθε είδους, από χριστιανούς, μαρξιστές, μέχρι και αναρχικούς που δεν μπορούν να ησυχάσουν μέχρι όλοι να δουν τον κόσμο ακριβώς όπως αυτοί. Καθώς διαβάζετε, προσπαθήστε να παλέψετε αυτή την ανασφάλεια , και να μην διαβάζετε αυτό το κείμενο ως δική μας έκφραση, αλλά, σύμφωνα με την παράδοση των καλύτερων αναρχικών έργων, ως υπενθύμιση για όλους όσοι επιλέγουν να πιστέψουν ότι ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός.

Κυριακή 23 Σεπτεμβρίου 2012

τι θα συνέβαινε αν ο Steve Jobs είχε γεννηθεί στη Ελλάδα

τι θα συνέβαινε αν ο Steve Jobs είχε γεννηθεί στη Ελλάδαhttp://stahtikaiburberry.blogspot.gr

Οι καταδικαστικές συνθήκες που κυριαρχούν στην Ελλάδα για τους ανθρώπους που συνδιάζουν νεανικότητα, υψηλή μόρφωση, καινοτόμο σκέψη, διερευνητική οπτική και στοιχειώδη αξιοπρέπεια κάνουν διασκεδαστική την υπόθεση του να είχε γεννηθεί ο Steve Jobs στην Ελλάδα. Στο διαδίκτυο κυκλοφορούν διάφορες εκδοχές της πορείας του και θα ήθελα να προσθέσω μία ακόμα.


Αν ο Steve Jobs είχε γεννηθεί λοιπόν στην Ελλάδα, καταρχήν δε θα είχε γκαράζ να στήσει την Apple μιας και αυτό θα είχε μετατραπεί σε παράνομη γκαρσονιέρα ή μαγαζάκι, ενώ σε μια άλλη εκδοχή θα ζούσε σ' ένα δυάρι στα πατήσια με θέα το πολύ-πολύ τον ακάλυπτο. Ηλεκτρονικό υπολογιστή θα είχε δει μάλλον σε κάποια αμερικάνικη κολλεγιακή σεξοκωμωδία στο βίντεο, όχι όμως από κοντά. Πιθανότατα όμως θα είχε επεξεργαστεί αρκετές φορές το λογισμικό λειτουργίας του με το μυαλό του όσο θα έριχνε εικοσάρικα στα ηλεκτρονικά της γειτονιάς του.

Στο σχολείο θα τιμωρούταν συχνά μιας και θα απέφευγε συστηματικά τη πρωινή προσευχή, θα αναρωτιόταν μυστικά για το γελοίο των παρελάσεων, δε θα ήταν καθόλου καλός στο μπάσκετ και θα αγωνιούσε για το μάθημα "Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός" τη στιγμή που όλοι οι άλλοι θα το έβλεπαν ως την ιδανική ευκαιρία να λουφάρουν. Στο λύκειο ο Steve Jobs θα ήταν οπωσδήποτε πρώτη δέσμη και οι γονείς του θα τον πίεζαν να γίνει μηχανικός (αδιάφορο το τι είδους) ή έστω να μπει βρε αδερφέ στο πολυτεχνείο και μετά έχει ο θεός. Η υψηλή ευφυία του Steve Jobs θα ασφυκτιούσε ανάμεσα στο αυστηρό χρονοδιάγραμμα του φροντιστηρίου, τα κυριακάτικα "πρόχειρα" και τη καθαρόαιμα ελληνική γονεϊκή υπερέκφραση συναισθημάτων άγχους και αγωνίας και ως εκ τούτου η συμμετοχή του στις πανελλήνιες θα ήταν μια αποτυχία, όπως κατά συνέπεια και η μετέπειτα ζωή. Ο έλληνας Steve Jobs όπως και ο έλληνας Mark Zuckerberg όπως και ο έλληνας Bill Gates όπως και ο έλληνας George Lucas όπως και ο έλληνας Jack Dorsey όπως και ο έλληνας Tom Anderson στη κρισιμότερη περίοδο για την ανάπτυξη της καινοτόμου σκέψης τους, δε θα είχαν ελεύθερο χρόνο. Τουλάχιστον όμως θα είχαν γκόμενα με την οποία θα πήγαιναν μαζί για καφέ όταν το φροντιστήριο θα γινόταν η συνήθης απελπισία. Η πληροφορική δε θα είχε εισαχθεί ακόμα στα ελληνικά πανεπιστήμια και ο Steve Jobs θα περνούσε τελικά από τους τελευταίους σε κανά μαθηματικό ή κανά φυσικό στην επαρχία.

Στο πρώτο έτος του πανεπιστημίου, μαγεμένος από τα μεγαλειώδη επιτεύγματα του αμερικάνου εαυτού στην ίδια ηλικία, ο Steve Jobs θα περίμενε τη σειρά του στη μικροσκοπική άιθουσα υπολογιστών του πανεπιστημίου για να κάτσει για κανά δύωρο στον έναν από τους τρεις για να παίξει Tetris ή, υπό τη παρόρμηση μιας ανάμνησης από ένα άλλο μέλλον, για να μελετήσει τη GW Basic. Στο δεύτερο έτος ο Steve Jobs θα είχε γίνει μέλος των ΕΑΑΚ ή όποιων αντίστοιχων αριστερών σχημάτων θα έστησαν μικροφωνική στη λέσχη και για τα επόμενα πέντε-έξι χρόνια θα ξεχνούσε παντελώς οτιδήποτε σχετικό με την επιστήμη -και θα γούσταρε! Προφανώς και ο Steve Jobs δε θα γινόταν πότέ μέλος της ΔΑΠ ή της ΠΑΣΠ και προφανώς θα διατηρούσε την έμφυτη σιχασιά για τις εκπαιδευτικές εκδρομές στη Μύκονο που θα ήταν παρόμοια σε μέγεθος με την απέχθεια για τη σχολική προσευχή.


Στα είκοσί του ο αμερικάνος Steve Jobs θα είχε ιδρύσει την Apple. Στα είκοσί του ο έλληνας Steve Jobs θα είχε ιδρύσει την ΑΠΛ (Αντικαπιταλιστική Πανεπιστημιακή Λέσχη). Τα πανεπιστημιακά χρόνια θα κυλούσαν καταπληκτικά για τον έλληνα Steve Jobs. Θα είχε επιτύχει εξαιρετική κοινονικοποίηση, θα είχε ζήσει το πανεπιστημίο ως ένα πραγματικό εργαστήριο ιδεών, θα είχε κάνει γαμάτες παρέες, θα είχε πάει τουλάχιστο μια φορά στο καρναβάλι της Πάτρας και μια φορά στο καρναβάλι της Ξάνθης, θα είχε τουλάχιστο 3 γκόμενες από τις οποίες η δεύτερη θα γινόταν και η γυναίκα της ζωής του μετά το πτυχίο, και θα απολάμβανε μανιωδώς το μόνο κοινό με τον αμερικάνο Steve Jobs την ίδια ηλικιακή περίοδο: τους αμέτρητους μπάφους.
Για κανά μήνα περίπου ο έλληνας Steve Jobs θα είχε γνωρίσει και κάποιο καθηγητή, προοδευτικό, αριστερό, καινοτόμο και επιστήμονα που θα τον είχε εμπνεύσει να απελευθερώσει επιτέλους την ακραία ευφυία του που ξεχείλιζε αόρατη και αναξιοποίητη, και την ίδια περίδο κάποιες σκέψεις να τελειώσει με το πτυχίο σχετικά στην ώρα του και να φύγει στο εξωτερικό για κάτι καλύτερο θα είχαν περάσει σίγουρα απ' το μυαλό του, αλλά κάθε πιθανό πλάνο διακόπηκε απότομα γιατί ο καθηγητής επέστρεψε στην Αμερική μιας και τη θέση του την έφαγε ο ξάδερφος του πασόκου νομάρχη με το πλαστό PhD. Μετά από 8 γαμάτα χρόνια στο μαθηματικό ή το φυσικό, ο έλληνας Steve Jobs θα άρχιζε να δεχόταν το πρώτο σοβαρό πρήξιμο των δικών του για το πότε θα έβλεπαν το πτυχίο. Θα άρχιζε έτσι η περίοδος που θα έδινε περισσότερα από 3 μαθήματα στην εξεταστική, ώσπου τελικά η πίεση θα γινόταν ανελέητη και ο έλληνας Steve Jobs θα έπρεπε να αποφασίσει τι θα έκανε με τα υπόλοιπα 55. Ο έλληνας Steve Jobs θα έπαιρνε τελικά το πτυχίο στα 28. Ο μαλάκας ο αμερικάνος Steve Jobs δε θα το έπαιρνε ποτέ.

Όσο ο αμερικάνος Steve Jobs θα κατατασσόταν στα μεγάλα κεφάλια της δημιουργίας, ο έλληνας εαυτός του θα κατατασσόταν στα τεθωρακισμένα. Ο αμερικάνος Steve Jobs θα μεγαλουργούσε στη Silicon Valley και ο έλληνας εαυτός του στη Γκατζολία. Δε θα είχε σημασία όμως, γιατί όπως κινυηματογράφησε και ο καλλιτέχνης: "είτε αμερικάνος είναι, είτε έλληνας, ο Steve Jobs στον στρατό τα ίδια σκατά θα καθαρίσει". Σοφές κουβέντες, αποστάγμα εμπειρίας και ζωής.

Στα 30 του ο αμερικάνος Steve Jobs θα απολάμβανε 3 δις χρηματιστηριακή αξία και 4.000 υπαλλήλους χάρης την ευφυία του. Στα 30 του ο έλληνας Steve Jobs θα μοίραζε πίτσες με το μηχανάκι παρά την ευφυία του. Και τα πρωινά θα διαδήλωνε το δικαίωμα της πρόσληψης ως αδιόριστος εκπαιδευτικός. Οι γονείς του, οι οποίοι θα τον φιλοξενούσαν με ευχαρίστηση ως τα 35 του οπότε το "παιδί" θα παντρευόταν επιτέλους, δε θα του το έλεγαν ποτέ αλλά  είχαν μεσολαβήσει κρυφά στον πασόκο νομάρχη και βάλανε επιτέλους το παιδί τους στο δημόσιο. Τελικά ο έλληνας Steve Jobs θα γινόταν ο καθηγητής μέσης εκπαίδευσης που πάντα σκεφτόταν ότι τελικά θα γίνει.

Ζώντας ως μεσήλικας την ελληνική του δυστυχία, o καημός του Steve Jobs θα άφηνε το μήλο που έτρωγε μισοδαγκωμένο αλλά κάτι τέτοιο δε θα σήμαινε τίποτα γι' αυτόν. Όταν θα άκουγε τους μουσικούς οδυρμούς του Μάλαμα από το κασσετόφωνό του και θα σκεφτόταν πόσο ωραία θα ήταν να είχε όλη τη μουσική του κόσμου στη παλάμη και κάτι ακαταλαβίστικο θα σκιρτούσε μέσα του, θα πίστευε μόνο ότι θα ήταν τα μεσημεριανά φασόλια. Και όταν θα έπαιρνε τη ταμπλέτα για τη αυξημένη του χοληστερίνη, θα τη κοιτούσε για λίγο πριν τη βάλει στο στόμα του, αλλά δε θα μπορούσε με τίποτα να εικονοποιήσει αυτό που θα γυρνούσε στο μυαλό του.
Ο Steve Jobs, αν ήταν έλληνας δε θα πέθαινε από καρκίνο του παγκρέατος αλλά απ' του πνεύμονα γιατί από το στρες θα κάπνιζε τέσσερα πακέτα Marlboro την ημέρα. Θα άφηνε και ως έλληνας τέσσερα παιδιά πίσω του, όλα όμως από την ίδια γυναίκα. Θα έφευγε και αυτός νωρίς. Και τραγικά. Και δε θα έβλεπε ποτέ τις θυσίες του να πηγαίνουν τόσο χαμένες, ούτε τα παιδιά του να μην έχουν το αύριο που και αυτός δεν είχε. Θα είχε να λεει και εκείνος όμως, ότι έζησε όπως ήθελε. Και ας μην έγραφε ποτέ κανείς για το πώς θα ζούσε και ο έλληνας φανταστικός εαυτός του αν είχε την ατυχία να γεννιόταν στην αμερική.