Ιρλανδια Ελλαδα Πορτογαλια Ισπανια και μετα ποιος

ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΒΗΜΑ

Του Πέτρου Παπακωνσταντίνου* «Οι διευθύνουσες ελίτ- κεντρικοί τραπεζίτες, υπουργοί Οικονομικών, πολιτικοί που εμφανίζονται ως ταγοί της δημοσιονομικής αρετής- συμπεριφέρονται σαν ιερείς αρχαίας θρησκείας, αξιώνοντας ανθρωποθυσίες για να κατευνάσουμε την οργή αόρατων θεών (των αγορών ομολόγων)... Όποιος αμφιβάλλει για τα βάσανα που προκαλεί η περικοπή δημοσίων δαπανών σε μια ασθενή οικονομία, ας στρέψει την προσοχή του στα καταστροφικά αποτελέσματα των προγραμμάτων λιτότητας σε Ελλάδα και Ιρλανδία. Θα πει κανείς ότι οι χώρες αυτές δεν είχαν την πολυτέλεια της επιλογής. Είναι αξιοσημείωτο, όμως, ότι όλα αυτά τα βάσανα που επωμίστηκαν οι λαοί τους δεν φαίνεται να βελτίωσαν στο ελάχιστο την εμπιστοσύνη των επενδυτών στις κυβερνήσεις τους». Όταν οι New York Times δημοσίευαν τις παραπάνω εκτιμήσεις του Πολ Κρούγκμαν, στα μέσα Αυγούστου, αρκετοί θεώρησαν ότι ο διάσημος οικονολόγος εζήλωσε δόξαν Κασσάνδρας. Εκείνη την εποχή τα διεθνή μέσα ενημέρωσης, ιδιαίτερα τα αγγλόφωνα και γερμανόφωνα, δεν φείδονταν επαίνων για τον Ιρλανδό πρωθυπουργό Μπράιαν Κάουεν: Τα σκληρά μέτρα αποδίδουν καρπούς, η οικονομία της Ιρλανδίας ανακάμπτει και ο Κέλτικος Τίγρης, που τόσους και τόσο είχε εντυπωσιάσει τα προηγούμενα χρόνια, θα είναι γρήγορα έτοιμος για καινούργια άλματα, έλεγαν τότε. Να όμως που ο πληγωμένος Τίγρης, αφού βρέθηκε εκ νέου στα όρια της κατάρρευσης παρά τα απεχθή μέτρα της κυβέρνησής του, οδηγήθηκε με το μαστίγιο της κ. Μέρκελ στο κλουβί του «μηχανισμού διάσωσης» Ε.Ε.- ΔΝΤ, όπου εδώ και μήνες βρίσκεται και η Ελλάδα. Κοινή πλέον είναι η εκτίμηση ότι οι χειρότεροι κίνδυνοι βρίσκονται όχι πίσω μας, αλλά μπροστά μας. Το ενδεχόμενο ενός ανεξέλεγκτου φαινόμενου ντόμινο με τελική κατάληξη την κατάρρευση του ίδιου του ευρώ θεωρείται πιθανό από αναλυτές όπως ο Γκίντεον Ράχμαν των Finacial Times: «Προτού καλά- καλά τακτοποιηθεί το πακέτο διάσωσης της Ιρλανδίας, οι αγορές ομολόγων στρέφουν το δυσοίωνο ενδιαφέρον τους προς την Πορτογαλία», σημείωνε ο αρθρογάφος. Προσέθεσε δε ότι «μετά την Πορτογαλία, είναι πιθανό να έρθει η σειρά της Ισπανίας». Πραγματικά, η Ισπανία, που μαστίζεται κι αυτή από δημοσιονομική κρίση αφότου έσκασε η φούσκα της αγοράς ακινήτων, όπως και στην Ιρλανδία, είναι ο μεγαλύτερος πιστωτής της Πορτογαλίας, επομένως ο πρώτος που θα «μολυνθεί» από ενδεχόμενη χρεωκοπία της. Με την ανεργία στο 20% και το κόστος δανεισμού διαρκώς αυξανόμενο, η κατάσταση της οικονομίας της εμφανίζεται εξαιρετικά ευάλωτη. Κι αν οι κρίσεις μικρών χωρών, όπως η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογλία είναι σχετικά εύκολο να απορροφηθούν από την ευρωζώνη, δεν συμβαίνει το ίδιο με την Ισπανία. Μια μεγάλη χώρα 46 εκατομμυρίων, με μια οικονομία της τάξης των 1,4 τρις δολαρίων θα μπορούσε να προκαλέσει τεκτονικούς σεισμούς στις τράπεζες της Γερμανίας και της Γαλλίας. Ας σημειωθεί ότι οι τελευταίες κατέχουν το 48% του ισπανικού και του πορτογαλικού χρέους και το 41% του ελληνικού. Σε κάθε περίπτωση, γίνεται πλέον φανερό ότι η υπερχρέωση των κρατών δεν αφορά μόνο τους «τεμπέληδες» Έλληνες ή τους «μεθυσμένους από τη φούσκα των ακινήτων» Ιρλανδούς, όπως ήθελαν τα ρατσιστικά στερεότυπα της περασμένης άνοιξης. Αντίθετα, εξελίσσεται σε πραγματικά οικουμενικό πρόβλημα τεραστίων διαστάσεων, ανάλογο με εκείνο που ήρθε στο προσκήνιο για πρώτη φορά τη δεκαετία του ’80. Μόνο που τότε, το πρόβλημα αφορούσε τις υπερχρεωμένες χώρες του Τρίτου Κόσμου, ιδίως της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής, αλλά και της Ανατολικής Ευρώπης (π.χ. Πολωνία), που πλήρωσαν πάρα πολύ ακριβά την άνοδο των επιτοκίων δανεισμού που επέβαλαν οι ΗΠΑ επί Ρόναλντ Ρίγκαν, για να υποστούν βαρύ τον πέλεκυ του ΔΝΤ στη συνέχεια. Σήμερα η κατάσταση εμφανίζεται αντεστεραμμένη: Η υπερχρέωση αφορά όχι στον Τρίτο Κόσμο, αλλά στις μητροπόλεις του βιομηχανικού Βορρά. Ενδεικτικά, το εξωτερικό χρέος (δημόσιο και ιδιωτικό) της Λατινικής Αμερικής κυμαίνεται στο 40% του ΑΕΠ, έναντι 100% για τις ΗΠΑ, 155% για τη Γερμανία, 188% για τη Γαλλία, 416% για τη Βρετανία και 470% για την Ολλανδία! (Ειρήσθω εν παρόδω ότι η Ελλάδα, με εξωτερικό χρέος γύρω στο 167% πρέπει να θεωρείται όχι σπάταλη, αλλά σχετικά... εγκρατής!). Το εύλογο ερώτημα, που αποσιωπάται συνήθως, είναι πως είναι δυνατόν οι πιο πλούσιες κοινωνίες του κόσμου να έχουν τόσο φτωχά κράτη; Αν οι Έλληνες είναι τεμπέληδες και οι Ιρλανδοί αχαλίνωτοι, πως εξηγείται η υπερχρέωση των πρωταθλητών της προτεσταντικής ηθικής, Γερμανίας και Ολλανδίας και των κοιτίδων του μονεταρισμού, Αμερικής και Βρετανίας; Η απάντηση προκύπτει αβίαστα: Ακριβώς η νεοφιλελεύθερη στροφή από τη δεκαετία του ’80 είναι που δημιούργησε τις βάσεις για το εκτρωματικό δίπολο «πλούσιοι ιδιώτες- φτωχά κράτη». Πρώτα απ’ όλα, με την κατάρρευση των φορολογικών εσόδων των κρατών, καθώς οι φορολογικοί συντελεστές για τα επιχειρηματικά κέρδη συρρικνώθηκαν, τις δύο τελευταίες δεκαετίες, στο μισό ή και στο ένα τρίτο (στην Ελλάδα, από 40% σε 20%). Μόνο την οκταετία 2000- 2008, στις χώρες του ΟΟΣΑ η φορολογία επιχειρήσεων έπεσε κατά οκτώ ποσοστιαίες μονάδες. Κι αυτό, σε εποχές παχιών αγελάδων και εκτόξευσης των επιχειρηματικών κερδών! Ο δεύτερος, καθοριστικός παράγοντας της υπερχρέωσης ήρθε με τα αστρονομικά κονδύλια που διέθεσαν τα κράτη για τη διάσωση των τραπεζών (χωρίς κατά κανόνα να τις εθνικοποιήσουν και χωρίς να θίξουν ιδιαίτερα τα κεφάλαια των μεγαλομετόχων). Κονδύλια, που ανέρχονταν σε 700 δις δολάρια για τις ΗΠΑ, 500 δις για τη Βρετανία και 1.700 δις για την Ε.Ε. στο σύνολό της. Κι ύστερα από όλο αυτό το όργιο «ιδιωτικοποίησης των κερδών- κοινωνικοποίησης των ζημιών», καλείται ο μεγάλος όγκος των μη προνομιούχων να πληρώσει το λογαριασμό... Δημόσιος λογιστικός έλεγχος Οι πρόσφατες εξελίξεις στην ευρωζώνη πιστοποιούν ότι το χρέος των αναπτυγμένων κρατών έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο και εξελίσσεται σε θανάσιμο βρόχο κάθε αναπτυξιακής προσπάθειας. Το παράδειγμα της Ελλάδας είναι χαρακτηριστικό χωρίς να είναι μοναδικό: Για τόκους και χρεωλύσια το ελληνικό δημόσιο θα πληρώσει τον επόμενο χρόνο 65 δις ευρώ, πράγμα που σημαίνει ότι πάνω από το μισό (54.4%) του τακτικού προϋπολογισμού θα πάει στους πιστωτές μας, κυρίως στις γερμανικές και γαλλικές τράπεζες. Συγκριτικά, το σύνολο των δαπανών για μισθούς, συντάξεις, Παιδεία, Υγεία και κοινωνική ασφάλιση θα είναι μόλις το 32% του τακτικού προϋπολογισμού! Το χειρότερο είναι ότι οι εφαρμοζόμενες πολιτικές δεν διαγράφουν καμία προοπτική βελτίωσης, το αντίθετο. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, στο σύνολο των βιομηχανικών κρατών το χρέος θα ξεπεράσει το 100% του ΑΕΠ εντός του 2010. Οι προβλέψεις της Τράπεζας Διεθνών Διευθετήσεων (BIS)- κάτι σαν υπερτράπεζα των Κεντρικών Τραπεζών- για το 2010 είναι οι εξής: Ιαπωνία 204% του ΑΕΠ, Ιταλία 130%, ΗΠΑ και Γαλλία 100%. Όσο για το 2020, η κατάσταση προβλέπεται εφιαλτική, σε πείσμα των οδυνηρών μέτρων λιτότητας: Ιαπωνία 300%, Βρετανία 200%, Βέλγιο, Γαλλία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Ιταλία και ΗΠΑ 150%. Υπό το βάρος αυτών των δεδομένων κερδίζει έδαφος η ιδέα για μια σύγχρονη «Σεισάχθεια», με διαγραφή μεγάλου μέρους των συσσωρευμένων χρεών- κάτι που ήδη έγινε με επιτυχία τα τελευταία χρόνια στις περιπτώσεις της Αργεντινής και του Ισημερινού. Για τον σκοπό αυτό εργάζονται διεθνείς μη κυβερνητικές οργανώσεις μεγάλου βεληνεκούς, όπως η CADTM, η οποία ξεκίνησε ως πρωτοβουλία για τη διαγραφή του χρέους του Τρίτου Κόσμου, όπως δηλώνει και ο τίτλος της, στην πορεία όμως διηύρυνε το πεδίο δράσης της, περιλαμβάνοντας και τις χρεωμένες χώρες του βιομηχανικού Βορρά. Μια βασική ιδέα που προωθεί η CADTM- η οποία προσφέρει και την απαιτούμενη τεχνογνωσία για την υλοποίησή της- είναι ο δημόσιος, λογιστικός έλεγχος (audit) του δημόσιου χρέους. Αυτό σημαίνει ότι η χώρα- οφειλέτης ανοίγει το φάκελλο του δημοσίου χρέους, ώστε να μάθουν τόσο οι πολίτες της όσο και η διεθνής κοινή γνώμη ποιοι δάνεισαν τι και για ποιο σκοπό, που πήγαν στην πραγματικότητα τα κονδύλια αυτά, τι συμβάσεις υπεγράφησαν, ποιοι ωφελήθηκαν από αυτές, αν υπήρξαν σκανδαλώδεις διαδικασίες κλπ. Στο έδαφος αυτής της έρευνας, θα γίνει δυνατό να τεκμηριωθεί ποιο τμήμα του χρέους πήγε όντως σε αναγκαίες αναπτυξιακές προσπάθειες και συνεπώς πρέπει να εξυπηρετηθεί και ποιο ήταν, κατά τη διεθνή νομική ορολογία, «απεχθές χρέος» (odious debt), το οποίο έχει βάσιμους λόγους να μην αναγνωρίσει και να μην αποπληρώσει ο λαός της χώρας. Μήπως θα έπρεπε η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου- είτε μόνη της, είτε σε συνεργασία με άλλες, περιφερειακές χώρες όπως η Ιρλανδία, η Πορτογαλία ή και η Ισπανία- να προχωρήσει και αυτή σε δημόσιο λογιστικό έλεγχο του ελληνικού χρέους από ανεξάρτητη επιτροπή διεθνούς κύρους, υπό συνθήκες πλήρους διαφάνειας; Δεν είναι καιρός να ανοίξουμε τους φακέλους των εξοπλιστικών δαπανών, των C4I και της Siemens, των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά και του κεκλιμένου «Παπανικολή», ή ακόμη των δημοσίων έργων και των πολεμικών αποζημιώσεων; Δεν είναι καιρός να συγκροτήσουν και τα έθνη- οφειλέτες τη δική τους «τρόικα», που θα ελέγξει τους πιστωτές και τους ελεγκτές τους; *Από την “Καθημερινή” της Κυριακής, 28.11.2010

και πίνω γκίνες... του Στάθη

από την Ελευθεροτυπία 

Εφριτταν οι παρθένες πέννες με την ανάρτηση πανώ στην Ακρόπολη.

Κι ωρύονταν για την «εικόνα της χώρας που αμαυρώνεται». Τώρα που τα πανώ «έγειραν» τον Πύργο της Πίζας, τσιμουδιά οι παρθένες (και πρόθυμες να προσυπογράφουν Μνημόνια και Σχέδια Ανάν) πέννες.

Ομως, πριν «βεβηλωθεί» η Ακρόπολη, ο Πύργος του Αϊφελ, το Μπιγκ Μπεν, το Κολοσσαίον και όλα σχεδόν τα μνημειακά εμβλήματα της γηραιάς Ευρώπης έχουν κατά καιρούς επίσης «βεβηλωθεί» με συνθήματα και πανώ πολιτών που διαμαρτύρονται ή αγωνίζονται.

Κι αυτό το γνώριζαν οι παρθένες πέννες, δουλειά τους όμως είναι να ψεύδονται. Διότι αν τυχόν αναρτηθούν και πάλι συνθήματα στην Ακρόπολη και πάλι οι παρθένες πέννες θα ωρύονται, κάνοντας πάλι ότι δεν γνωρίζουν, διότι όχι μόνον ψεύδονται, αλλά διότι η δουλειά της προπαγάνδας είναι να επαναλαμβάνει τα ψέματα.

Τέλος, το έχουμε πει και θα το ξαναπούμε: ο Παρθενώνας είναι ο ίδιος δήλωση της δημοκρατίας για ισονομία και ισηγορία. Δεν τον προσβάλλουν τα πανώ και τα συνθήματα, αλλά οι παρθένες πέννες με τα ψεύδη και την προπαγάνδα τους. 

 

Μήπως έχει γίνει συνταγματάρχης ο φίλος Τηλέμαχος Χυτήρης; Δεν εξηγείται αλλοιώς η αργή αλλά σταθερή βύθιση της ΝΕΤ, σαν να βυθίζεται σε κινούμενη άμμο, σε ένα κλίμα και ήθος ΥΕΝΕΔ.

Είναι δυνατόν να καλούνται από το κανάλι για συζήτηση περί την κρίση στον Τύπο δύο δημοσιογράφοι ιδίων απόψεων κι ουδείς με κάποιον έστω αντίλογο;

Οσο για τους δημοσιογράφους-οικοδεσπότες, ως φρούτα έχασκαν, ως φυτά εθαύμαζαν!

Δεν είναι όλοι οι Ελληνες «Ανάνηδες» ή «Μνημόνιοι», το αντίθετο μάλιστα! Δεν μπορεί συνεπώς η ΝΕΤ, όσον κομματική και να 'ναι, να ξεπέφτει τόσον ώστε να αποδεικνύεται πως συχνά τα άσπρα κολάρα λίγο διαφέρουν από τους μελανούς χιτώνες.

Σιγά που θα άντεχε ο Παπανδρέου να περάσει μια βδομάδα χωρίς να δώσει συνέντευξη. Εδωσε στην «Καθημερινή», αλλά δεν βρήκε λέξη να πει για τη μείωση μισθών κατά 10% που έσπευσε ο Ομιλος Αλαφούζου να ζητήσει απ' τους εργαζομένους του. Ιδού οι επιχειρησιακές συμβάσεις! -είμαι βέβαιος ότι ο Παπανδρέου πονάει που μας τις επιβάλλει, συμπάσχει μαζί μας, θα διαδήλωνε υπέρ μας κι εναντίον του -αλλά τι να κάνει;

Τι να κάνει και ο κ. Ψυχάρης που πρέπει να σφάξει 65 εργαζόμενους για να σώσει 95; Ακόμα και οι Ρωμαίοι στον αποδεκατισμό έσφαζαν έναν στους δέκα. Αλλά αυτοί ήταν βάρβαροι. Ενώ τα ανδρείκελα των τροϊκανών που σφάζουν έναν στους τρεις είναι «εκσυγχρονιστές», είναι αυτό που θέλει η Ντόρα να μην είμαστε: λαϊκιστές. 

 

Οντως.

Αίφνης ο κ. Κουβέλης κατηγόρησε χθες την υπόλοιπη Αριστερά ότι «θέλει την Ελλάδα ερείπια»! Δηλαδή θέλει την Ελλάδα ερείπια ο Γλέζος; ο Μίκης; ο Τσίπρας; -άσε η Αλέκα θέλει να την γκρεμίσει με τον γκασμά! (όχι με τον κασμά, με τον γκασμά). Θέλει την Ελλάδα ερείπια η πλην Κουβέλη Αριστερά και δεν τη θέλει ο Παπανδρέου με τη συνδιαχείριση, το Μνημόνιο και τις επιχειρησιακές συμβάσεις;

Παλιά ο Τσαρούχης έλεγε ότι «στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις». Σήμερα γίνεσαι και «ό,τι σε δηλώσουν». Το ποιος είναι τι σε αυτήν τη χώρα έχει καταντήσει μια φάρσα μπούφα. 

Λόγου χάριν, τον κ. Καρατζαφέρη, όστις μόλις προ ολίγου καιρού κραύγαζε ότι θα «μπει στην Πόλη» ότι θα «ορκίσουμε κυβέρνηση στην Αγια Σοφιά», ο κ. Παπανδρέου επαίνεσε στη Βουλή. Τον ίδιον άνθρωπο, τον φον Κωλοτούμπα, όστις εγκάριζε «Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών» (την εποχή που ίδρυε το ΛΑΟΣ), τον ίδιον που ψάρευε σε θολά νερά ονομάζοντας τους χρυσαυγίτες «μαχητές» -τον ίδιον αυτόν που δηλώνει «πρωτεύουσα του ελληνισμού τη Βασιλεύουσα», ο κ. Βενιζέλος, ο κ. Πάγκαλος και ο κ. Λοβέρδος δημοσίως έχουν επαινέσει, εντός κι εκτός Βουλής, όχι μία αλλά πολλές φορές. Με φράσεις όπως: «υπεύθυνος και σοβαρός», «άξιος συγχαρητηρίων» κι άλλα ηχηρά οπορτουνιστικά.

Θα μου πείτε τώρα, από τη μια συνδιαχείριση με τον Ερντογάν ο Παπανδρέου κι απ' την άλλη χέρι-χέρι με τον Καρατζαφέρη; Γίνεται;

Μα δεν είναι θέμα ιδεολογίας. Ούτε πατριωτισμού.

Είναι θέμα μάσας. Να συνεχίσουν δηλαδή να τρώνε οι Δυνατοί - ήτοι οι τράπεζες, οι κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες και τα δικά τους παιδιά, κομματικά λαμόγια, κρατικοί και συνδικαλιστικοί καρεκλοκένταυροι, αεριτζήδες και μιζαδόροι.

Διότι η μάσα συνεχίζεται!

Φοροφυγάδες και εισφοροφυγάδες, σπατάλη (κρατική και κομματική), ανικανότης και υποτέλεια εξακολουθούν να χορεύουν τον κολασμένο χορό των Δυνατών, στέλνοντας τους αδύνατους, τους «καταραμένους» δηλαδή του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα, στην Καρμανιόλα της Τρόικας...

Μήπως πρέπει να μας στείλουν οι Ιρλανδοί τρεις μπάντες γκάιντες, για να αρχίσουμε κι εμείς εδώ τις διαδηλώσεις; 

ΣΤΑΘΗΣ Σ. 29.ΧΙ.2010 stathis@enet.gr 

μήνυμα της Ιρλανδίας

Του Γιωργου Παγουλατου*
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να αποτύχεις στην Ευρώπη. Ο ένας είναι να τα κάνεις όλα –μα όλα!– λάθος. Ο δεύτερος είναι να κάνεις τα περισσότερα σωστά, αλλά να διαπράξεις το μοιραίο λάθος. Ο τρίτος είναι να τα κάνεις όλα σωστά για τον εαυτό σου, ξεχνώντας όμως ότι από σένα κρέμονται οι άλλοι. Και αυτοί, αποτυγχάνοντας, να συμπαρασύρουν κι εσένα. Στην πρώτη περίπτωση θα αναγνωρίσατε την Ελλάδα. Υπέρογκο δημόσιο χρέος και έλλειμμα, διαφθορά, χαμηλή ανταγωνιστικότητα, εσωστρέφεια. Δεν υπάρχουν αινίγματα στο γιατί καταλήξαμε στο έλεος των πιστωτών μας. Και δεν υπάρχει σοβαρός αναλυτής που να μη συμφωνεί ότι η Ελλάδα έχει μία μόνο επιλογή: να μειώσει τα ελλείμματα και το χρέος, να περιορίσει και να αναδιαρθρώσει το κράτος, να διευρύνει τη φορολογική βάση, να δημιουργήσει πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα, να περάσει σε εξωστρεφή ανάπτυξη. Ενας δρόμος, τελευταία ευκαιρία.Αν η Ελλάδα κατέληξε στο Μνημόνιο επειδή τα έκανε όλα λάθος, η Ιρλανδία οδηγήθηκε στο ίδιο αποτέλεσμα παρότι τα έκανε όλα σωστά. Ή σχεδόν όλα. Το δημόσιο χρέος της Ιρλανδίας το 2007, πριν από την κρίση, ήταν ασήμαντο, πολύ χαμηλότερο από της Γερμανίας. Χώρα με ευέλικτες αγορές, μεγάλη εξωστρέφεια, που όμως υπερέβαλε στον οικονομικό φιλελευθερισμό. Κράτος περιορισμένο, με χαμηλά δημόσια έσοδα όχι λόγω φοροδιαφυγής (όπως η Ελλάδα) αλλά λόγω χαμηλών συντελεστών φορολογίας. Ανταγωνιστικότητα που στηρίχθηκε υπέρμετρα στον φορολογικό ανταγωνισμό, ασκώντας πίεση στις άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες. Το κυριότερο, εκμεταλλευόμενες τα χαμηλά επιτόκια της τελευταίας δεκαετίας, οι ιρλανδικές τράπεζες αφέθηκαν εκτός ελέγχου, δημιουργώντας ένα από τα υψηλότερα επίπεδα ιδιωτικού χρέους στην Ε.Ε. και (όπως και στην Ισπανία) μια φούσκα των ακινήτων. Οταν η φούσκα έσκασε, η ιρλανδική κυβέρνηση αναγκάστηκε να παρέμβει για να διασώσει τις τράπεζες, εκτινάσσοντας το δημόσιο έλλειμμα στο 32%! Το ιδιωτικό χρέος έγινε δημόσιο κι η Ιρλανδία έγινε ο επόμενος αδύναμος κρίκος μετά την Ελλάδα, που τελικά έσπασε οδηγώντας τη χώρα κατευθείαν στον μηχανισμό των Ε.Ε./ΔΝΤ.
Η κρίση της Ελλάδας απέδειξε ότι νομισματική ένωση χωρίς δημοσιονομική πειθαρχία δεν μπορεί να υπάρξει. Η κρίση της Ιρλανδίας τώρα (όπως και της Ισπανίας) δείχνει ότι η δημοσιονομική πειθαρχία είναι αναγκαία αλλά όχι επαρκής. Οπως συνόψισε η εφημερίδα Les Echos, «μετά την ιρλανδική κρίση η Ευρώπη θα πρέπει να αναθεωρήσει τα κριτήρια για το τι συνιστά υγιή οικονομική πολιτική. Αν η δημόσια αφροσύνη μπορεί να φτάσει στην κορυφή, το ιδιωτικό ντελίριουμ μπορεί να πάει ακόμα μακρύτερα».Ομως υπάρχει κι ένας τρίτος δρόμος στην αποτυχία: να τα κάνεις όλα σωστά για τον εαυτό σου, ξεχνώντας όμως ότι οι ευθύνες που σου αναλογούν απαιτούν κάτι μεγαλύτερο. Η Γερμανία τα έκανε όλα σωστά για τη Γερμανία. Απέφυγε και τη δημόσια ανευθυνότητα και την ιδιωτική αφροσύνη. Πολλές χώρες θα ζήλευαν να είναι στη θέση της. Εκανε γενναίες εσωτερικές μεταρρυθμίσεις την περασμένη δεκαετία, αντέδρασε σωστά στην κρίση και μπήκε ξανά σε εξωστρεφή ανάπτυξη.
Ομως η Γερμανία δεν είναι ένα απλό μέλος της Ε.Ε. Είναι ο πυλώνας του ευρώ και της ενιαίας αγοράς. Είναι ο ηγεμόνας του συστήματος και εγγυητής σταθερότητάς του. Οι ευθύνες της είναι πολύ μεγαλύτερες. Στον αρχηγό της οικογένειας δεν συγχωρούνται αδυναμίες που διακρίνουν τα νεότερα, ασθενέστερα και ανώριμα μέλη.Εκεί που η Γερμανία θα έπρεπε να τονώσει την εγχώρια ζήτηση για να δώσει ανάσα στις ελλειμματικές χώρες, βαδίζει συνεπής προς την υλοποίηση του περιορισμού του 0,35% δημοσιονομικού ελλείμματος που ενσωμάτωσε το 2009 στο Σύνταγμά της. Θεσμικός ζουρλομανδύας που για μια χώρα σαν την Ελλάδα θα ήταν ίσως σωτήριος, όμως για τη Γερμανία συνιστά απεμπόληση ευθύνης για τη συνοχή του ευρώ. Η πρόταση Μέρκελ για μελλοντική συμμετοχή ιδιωτών στην αναδιάρθρωση χρέους χωρών της Ευρωζώνης ήταν σαν να κραυγάζεις «φωτιά» σε ένα κατάμεστο θέατρο με στενή έξοδο κινδύνου: δυνητικά καταστροφικό ακόμα κι αν είναι βάσιμο. Δεν είναι τυχαίο ότι τα spreads εκτοξεύθηκαν την επομένη των δηλώσεων Μέρκελ. Μετά την Ιρλανδία το παιχνίδι ανοίγει επικίνδυνα. Σειρά στη σπέκουλα έχει η Πορτογαλία και μετά η Ισπανία. Πού σταματά το σπιράλ θανάτου; Αν και η Πορτογαλία καταλήξει στον μηχανισμό διάσωσης, ο επόμενος ασθενής, η Ισπανία, είναι πια πολύ μεγάλος για να τον αντέξει η εντατική.
Τα μέτρα προσαρμογής που επιβάλλει ο μηχανισμός διάσωσης Ε.Ε./ΔΝΤ είναι αναγκαία, τουλάχιστον για την Ελλάδα. Χωρίς αυτά δεν υπάρχει ελπίδα ανάταξης. Ομως σε βάθος χρόνου, όταν το κράτος θα έχει εξυγιανθεί και τα ελλείμματα θα έχουν τιθασευθεί, το βάρος του δημόσιου χρέους σε αρκετές χώρες ενδέχεται να είναι απολύτως ασφυκτικό για την οικονομική ανάκαμψή τους.Τότε οι σκληρές εναλλακτικές θα έχουν ξεκαθαρίσει για τη Γερμανία. Είτε να δεχθεί κάποια οικονομική ένωση «μεταβιβαστικών πληρωμών», που όμως θα προκαλούσε σεισμό εγχώριας λαϊκής αντίδρασης. Είτε να επιτρέψει αναδιάρθρωση χρέους των υπερχρεωμένων χωρών μετά το τέλος του μηχανισμού Ε.Ε./ΔΝΤ, αφήνοντας στους ιδιώτες πιστωτές το πλήρες κόστος· όμως αυτό θα βύθιζε την περιφέρεια σε έναν φαύλο κύκλο αποσταθεροποίησης-υπερχρέωσης-ύφεσης, και δεν θα ήταν πολιτικά διατηρήσιμο. Είτε (η λύση) να δεχθεί κάποια μορφή οργανωμένης αναδιάρθρωσης χρέους, με κεντρικό ρόλο της ΕΚΤ, έκδοση ευρωομολόγου, φορολόγηση χρηματοπιστωτικού τομέα και αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία στο εξής. Η λύση αυτή αποκλίνει βέβαια από το πνεύμα της γερμανικής οικονομικής ορθοδοξίας. Αλλά όταν οι συνθήκες αλλάζουν, οι ευφυείς άνθρωποι προσαρμόζονται. Ιδίως εάν η μόνη απομένουσα εναλλακτική είναι η πλήρης κατάρρευση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
* Ο κ. Γ. Παγουλάτος διδάσκει στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Κολέγιο της Ευρώπης.
Πηγή: Εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

του Δημήτρη Καζάκη

οικονομολόγου – αναλυτή

από το Ποντίκι

«Οι στόχοι έχουν εκπληρωθεί» δήλωσε ο εκπρόσωπος του επιτρόπου Όλι Ρεν την Τρίτη (23.11) σχετικά με την πορεία υλοποίησης του μνημονίου από την Ελλάδα. Ειδικότερα, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, κατά την τακτική ενημέρωση των εκπροσώπων του Τύπου, ο Αμαντέου Αλταφάζ είπε ότι το ελληνικό πρόγραμμα βρίσκεται σε γενικές γραμμές στον σωστό δρόμο. «Όλα τα ποσοτικά κριτήρια που είχαν τεθεί για το τέλος Σεπτεμβρίου πληρούνται. Παρά τις προκλήσεις που παραμένουν, σημαντική πρόοδος έχει συντελεσθεί όσον αφορά τη δημοσιονομική προσαρμογή» αναφέρεται επίσης στην κοινή δήλωση των εκπροσώπων του ΔΝΤ, της Ε.Ε. και της ΕΚΤ.

Οι δηλώσεις αυτές παίζουν κυριολεκτικά με τη νοημοσύνη μας. Κι αυτό γιατί πολύ απλά κανένας από τους ποσοτικούς στόχους του μνημονίου δεν έχει επιτευχθεί. Το κρατικό έλλειμμα εκτιμάται επίσημα – χωρίς κανένας σοβαρός αναλυτής να παίρνει στα σοβαρά αυτήν την εκτίμηση – ότι θα διαμορφωθεί στο 9,4% του ΑΕΠ, από 8% που ήταν ο στόχος του μνημονίου. Σύμφωνα με εκτιμήσεις διεθνών οίκων, το πραγματικό έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού θα κυμανθεί τελικά για το 2010. πάνω από το 12%. Το δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα τέλη του 2010 στο 148% του ΑΕΠ, από 127% που ήταν ο στόχος του μνημονίου. Το ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα υποχωρήσει κατά 4,7% ετήσια, όταν ο στόχος του μνημονίου ήταν -3%. Η συρρίκνωση θα συνεχιστεί και για το 2011, με εκτιμώμενη πτώση του ΑΕΠ της τάξης του 3,8% («Economist»), όταν το μνημόνιο εκτιμούσε συρρίκνωση της τάξης του 2,5%.

Την ίδια ώρα, ο τιμάριθμος τρέχει με ετήσιο ρυθμό άνω του 5%, σε αντίθεση με το μνημόνιο που εκτιμούσε κάτω του 4%. Ενώ ο δείκτης του όγκου των λιανικών πωλήσεων – αυτό δηλαδή που ονομάζουμε στην καθομιλουμένη πραγματικός τζίρος της αγοράς – έχει υποχωρήσει στο οκτάμηνο από τις αρχές του έτους πάνω από 20%. Η μεγαλύτερη υποχώρηση οκταμήνου που έχει παρατηρηθεί από τη δεκαετία του ’60! Οι περιοριστικές πολιτικές της κυβέρνησης αλλά και η άγρια λιτότητα στα λαϊκά εισοδήματα οδήγησαν τον πραγματικό τζίρο της αγοράς στο επίπεδο του 2002.

Αποσύνθεση της παραγωγής

Τα δεδομένα αυτά έχουν οδηγήσει σε ολοκληρωτική αποσύνθεση την όποια παραγωγική βάση είχε απομείνει στην ελληνική οικονομία. Ο γενικός δείκτης της βιομηχανικής παραγωγής την περίοδο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2010, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2009, έχει υποχωρήσει κατά 5,7%. Κι αυτό οφείλεται:

α. Στη μείωση του Δείκτη Παραγωγής Ορυχείων - Λατομείων κατά 6,0%.

β. Στη μείωση του Δείκτη Παραγωγής Μεταποιητικών Βιομηχανιών κατά 5,3%.

γ. Στη μείωση του Δείκτη Παραγωγής Ηλεκτρισμού κατά 7,7%.

δ. Στην αύξηση του Δείκτη Παροχής Νερού κατά 1,1%.

Αλήθεια, ποια οικονομία μπορεί να αναπτυχθεί όταν παρουσιάζει μείωση παραγωγής ηλεκτρισμού κατά 7,7% και συνολική μείωση παραγωγής ενέργειας κατά 4,5% μέσα στο εννιάμηνο του 2010 σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2009;

Τα δεδομένα αυτά έχουν οδηγήσει επίσημα τον δείκτη της ανεργίας τον Αύγουστο του 2010 στο 12,2% των απασχολουμένων. Τον ίδιο μήνα όμως είχαμε και μια αύξηση του οικονομικά μη ενεργού πληθυσμού κατά 43.632 άτομα. Πρόκειται για μια μαζική έξοδο από την αγορά εργασίας, η οποία οφείλεται είτε σε πρόωρη συνταξιοδότηση είτε σε μακροχρόνια άνεργους που σταμάτησαν να αναζητούν εργασία. Κι αυτή είναι μια ακόμη πλευρά της βαθύτατης κρίσης της απασχόλησης που βιώνει η χώρα και ένας από τους παράγοντες που κρατά τα επίσημα ποσοστά ανεργίας συγκριτικά χαμηλά έναντι της πραγματικής κατάστασης που ζει η εργαζόμενη οικογένεια.

Μνημόνιο αυθαιρεσίας

Τότε τι σημαίνει το «όλοι οι στόχοι επιτεύχθηκαν» της τρόικας; Προφανώς η δήλωση αυτή δεν αναφέρεται στους ποσοτικούς στόχους του μνημονίου, το οποίο αποδεικνύεται στην πράξη ότι πρόκειται για μια άσκηση αριθμών πάνω σε λάθος δεδομένα και παντελώς αυθαίρετες παραδοχές. Αν λοιπόν πιστέψουμε τις εισηγήτριες του Συμβουλίου της Επικρατείας που ζήτησαν να απορριφθούν οι προσφυγές εναντίον του μνημονίου διότι, όπως είπαν, «πέραν της αποτροπής του κινδύνου πτωχεύσεως της χώρας, με τα μέτρα αυτά, τα οποία εντάσσονται στο πλαίσιο ενός “εμπροσθοβαρούς” προγράμματος δημοσιονομικής εξυγίανσης, επιδιώκεται, περαιτέρω, η εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών κατά τρόπο διατηρήσιμο και βιώσιμο», τότε θα πρέπει να δεχθεί κανείς ότι μια κυβέρνηση μπορεί εντελώς αυθαίρετα να επικαλείται οποιαδήποτε έκτακτη ανάγκη, να στηρίζεται σε οποιοδήποτε αυθαίρετο κείμενο σαν το μνημόνιο και να επιβάλλει οποιαδήποτε μέτρα θέλει καταργώντας ουσιαστικά την εσωτερική έννομη τάξη της χώρας.

Μάλιστα οι εν λόγω εισηγήτριες διατύπωσαν και την πρωτοφανή άποψη ότι «εντός του πλαισίου αυτού, επιδιώκεται η μεσοπρόθεσμη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και η αναστροφή της αυξητικής πορείας του δημοσίου χρέους, στόχοι, δηλαδή, η επίτευξη των οποίων εκτιμάται ότι θα συμβάλει στην ταχεία επάνοδο της χώρας στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου».

Από πού προκύπτουν όλα αυτά; Από ένα μνημόνιο που κανένας από τους δημοσιονομικούς στόχους του δεν πραγματοποιείται; Από ποιον «εκτιμάται ότι (η πολιτική αυτή) θα συμβάλει στην ταχεία επάνοδο της χώρας στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου»; Με βάση ποια αντικειμενικά δεδομένα; Γιατί μια χώρα με 126% δημόσιο χρέος επί του ΑΕΠ στα τέλη του 2009 δεν μπορεί να βγει στις αγορές, αλλά η ίδια χώρα με 168% δημόσιο χρέος το 2013 θα μπορεί να βγει; Και, τέλος πάντων, από πότε και με βάση ποια λογική μπορεί να υπάρξει «αποφυγή πτώχευσης» της χώρας όταν το μόνο σίγουρο αποτέλεσμα της πολιτικής του μνημονίου είναι η εκτίναξη του δημόσιου χρέους; Γνωρίζουν έστω και μια περίπτωση νοικοκυριού, επιχείρησης ή κράτους που να γλίτωσε την πτώχευση απλώς αναζητώντας νέα δάνεια για να εξακολουθεί να πληρώνει τα παλιά; Τι άλλο εκτός από ομολογία απόλυτης χρεοκοπίας συνιστά η θέση ότι όλα αυτά που υπομένει η χώρα, τα δέχεται για να ξαναβγεί στις αγορές ώστε να δανειστεί εκ νέου;

Κυβέρνηση των πιστωτών

Το ερώτημα που απέφυγαν να απαντήσουν οι εισηγήτριες στο Συμβούλιο της Επικρατείας, όπως αποφεύγουν καιρό τώρα να απαντήσουν και όλοι οι υποστηριχτές του μνημονίου, είναι το εξής: Όταν μια χώρα βρεθεί μπροστά στο δίλημμα να μην μπορεί να ικανοποιήσει ταυτόχρονα τις πιο βασικές και άμεσες ανάγκες της μεγάλης πλειονότητας των πολιτών της και τις απαιτήσεις των δανειστών της, τότε τι προέχει για την κυβέρνηση αυτής της χώρας; Οι ανάγκες της χώρας και των πολιτών της ή οι απαιτήσεις των δανειστών της;  

Η τωρινή κυβέρνηση (όπως και η προηγούμενη) απάντησε στο δίλημμα αυτό προτάσσοντας τις απαιτήσεις των δανειστών. Κι αυτό δεν είναι ούτε ηθικό ούτε δίκαιο. Κι αυτό γιατί καμία κυβέρνηση δεν νομιμοποιείται να θυσιάζει τον λαό και τη χώρα της, προκειμένου να εξυπηρετηθούν αλλότρια συμφέροντα. Όχι μόνο με βάση το Σύνταγμα και το δίκαιο της χώρας, αλλά και με βάση το διεθνές δίκαιο. Και το λέμε αυτό γιατί όταν μια χώρα αντιμετωπίζει μια «κατάσταση ανάγκης», όπως είναι το άμεσο ενδεχόμενο μιας πτώχευσης, το διεθνές δίκαιο αναγνωρίζει στην κυβέρνηση της χώρας το δικαίωμα να αρνηθεί να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της έναντι των δανειστών της, προκειμένου να μη θιγούν τα δικαιώματα των πολιτών της και να μην απειληθεί η εσωτερική έννομη τάξη και ασφάλεια.

Νομικό προηγούμενο

Θα δώσουμε ένα ιστορικό παράδειγμα, το οποίο αποτελεί και μια από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις στη διεθνή νομολογία που υποστηρίζει το δικαίωμα που αναφέραμε. 

Το 1936 η Ελλάδα αρνήθηκε να συνεχίσει την εξυπηρέτηση του δανείου που είχε συνάψει με τη βελγική τράπεζα Societe Commerciale de Belgique. Η κυβέρνηση του Βελγίου παρενέβη και προσέφυγε στο Διαρκές Δικαστήριο του Διεθνούς Δικαίου, που είχε ιδρύσει η Κοινωνία των Εθνών, κατηγορώντας την Ελλάδα ότι αθετεί τις διεθνείς της υποχρεώσεις. Η Ελλάδα, που τότε βρισκόταν υπό το φασιστικό καθεστώς της 4ης Αυγούστου, απάντησε ότι βρίσκεται σε αδυναμία να εκπληρώσει τις δανειακές της υποχρεώσεις διότι δεν μπορεί να διαθέσει πόρους χωρίς να θέσει σε κίνδυνο την κατάσταση του λαού και της χώρας. Στο υπόμνημά της έλεγε: 

«Η Κυβέρνηση της Ελλάδος, ανήσυχη για τα ζωτικά συμφέροντα του Ελληνικού λαού και για τη διοίκηση, την οικονομική ζωή, την κατάσταση της υγείας και την εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια της χώρας, δεν θα μπορούσε να προβεί σε άλλη επιλογή. Όποια κυβέρνηση κι αν ήταν στη θέση της θα έκανε το ίδιο» («Yearbook of the International Law Commission», 1980, v.I, σελ. 25). 

Θυμηθείτε ότι μιλάμε για τη φασιστική δικτατορία του Μεταξά, που πατούσε στον λαιμό τον ελληνικό λαό και η οποία επιβλήθηκε με τις ευλογίες της «μεγάλης συμμάχου» Βρετανίας και του τοποτηρητή της στην Ελλάδα, βασιλιά Γεωργίου.

Έκτακτη κατάσταση

Το επιστέγασμα ήρθε με το υπόμνημα που κατέθεσε στο Διαρκές Δικαστήριο ο νομικός εκπρόσωπος της ελληνικής κυβέρνησης το 1938, όπου τόνιζε τα αυτονόητα: Ενίοτε μπορεί να υπάρξει μια έκτακτη κατάσταση 

«η οποία κάνει αδύνατο για τις Κυβερνήσεις να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους προς τους δανειστές και προς τον λαό τους: οι πόροι της χώρας είναι ανεπαρκείς για να εκπληρώσουν και τις δυο υποχρεώσεις ταυτόχρονα. Είναι αδύνατο να πληρωθεί το χρέος και την ίδια ώρα να παρασχεθεί στον λαό η κατάλληλη διοίκηση και οι εγγυημένες συνθήκες για την ηθική, κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη. Το οδυνηρό πρόβλημα προκύπτει όταν πρέπει να επιλέξει κανείς ανάμεσα στα δυο καθήκοντα. Το ένα πρέπει να υποχωρήσει έναντι του άλλου. Ποιο πρέπει να είναι αυτό;…

Η Θεωρία αναγνωρίζει σ’ αυτό το ζήτημα ότι το καθήκον μιας Κυβέρνησης να εξασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία των βασικών δημόσιων υπηρεσιών υπερτερεί έναντι της πληρωμής των χρεών της. Από κανένα Κράτος δεν απαιτείται να εκπληρώσει, μερικά ή συνολικά, τις χρηματικές του υποχρεώσεις αν αυτό θέτει σε κίνδυνο τη λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών του και έχει σαν αποτέλεσμα την αποδιοργάνωση της διοίκησης της χώρας. Στην περίπτωση όπου η πληρωμή του χρέους του θέτει σε κίνδυνο την οικονομική ζωή ή τη διοίκηση, η Κυβέρνηση είναι, κατά τους συγγραφείς, υποχρεωμένη να διακόψει ή ακόμη και να μειώσει την εξυπηρέτηση του χρέους» (στο ίδιο). 

Το Διεθνές Δικαστήριο αποδέχτηκε το σκεπτικό αυτό και δικαίωσε την Ελλάδα, δημιουργώντας νομικό προηγούμενο που χρησιμοποίησαν πολλές χώρες τα κατοπινά χρόνια. Μια από αυτές ήταν και η Αργεντινή το 2003, όταν η κυβέρνηση του Νέστορ Κίχνερ επέλεξε, έναντι της εξαθλίωσης του λαού που επέβαλλαν τα προγράμματα του ΔΝΤ, να διαγράψει μονομερώς το μεγαλύτερο μέρος του δημόσιου χρέους.

Αυτό που τόλμησε να διεκδικήσει η φασιστική Ελλάδα του Μεταξά λίγο πριν από τον πόλεμο, αρνείται ακόμη και να το συζητήσει η «δημοκρατική» Ελλάδα του κ. Παπανδρέου. Και μάλιστα υπάρχουν δικαστές που όλα αυτά τα βρίσκουν καλά καμωμένα.

Το μεγάλο ψέμα

Η τραγωδία όμως για τη χώρα και τον λαό της δεν τελειώνει εδώ. Ακόμη και στην αίθουσα της μείζονος ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας ακούστηκε για μια ακόμη φορά το επιχείρημα ότι όλα αυτά έγιναν για να μπορεί η κυβέρνηση να πληρώσει μισθούς και συντάξεις. Δεν υπάρχει μεγαλύτερο ψέμα από αυτό. Ας δούμε τα πραγματικά δεδομένα από τον δανεισμό του 2009, με βάση τα οποία, σύμφωνα πάντα με την κυβέρνηση, οδηγηθήκαμε στην κρίση και αναγκαστήκαμε να υποστούμε το μνημόνιο για να δανειστούμε εκτάκτως από τις χώρες της ευρωζώνης και το ΔΝΤ.

Σύμφωνα με την έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το 2009, τα πιστωτικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού – δηλαδή το σύνολο του νέου δανεισμού για το 2009 – ανήλθαν σε ποσό άνω των 105,2 δισ. ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στο 44,3% του ΑΕΠ για το 2009 και είναι πάνω από δυο φορές μεγαλύτερο από το σύνολο των τακτικών εσόδων του κράτους. Από τα στοιχεία προκύπτει ότι τα πιστωτικά έσοδα που πραγματοποιήθηκαν παρουσιάζουν απόκλιση σε σχέση με τις προβλέψεις του προϋπολογισμού του 2009 κατά 64,5 δισ. ευρώ. Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση του κ. Καραμανλή δανείστηκε μέσα στο 2009 κατά 158,4% περισσότερο από ό,τι είχε προβλέψει αρχικά στον προϋπολογισμό. Γιατί συνέβη αυτό; Μήπως για να πληρώσει μισθούς και συντάξεις; Όχι βέβαια.

Οι πρωτογενείς δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού για το 2009 (δαπάνες που δεν περιλαμβάνουν τόκους και χρεωλύσια δανείων) ανήλθαν στο ποσό των 59,9 δισ. ευρώ, ήτοι το 25,2% του ΑΕΠ. Αν τις συγκρίνουμε με τα πραγματικά εισπραχθέντα τακτικά έσοδα του προϋπολογισμού, τα οποία ανέρχονταν στα 50,3 δισ. ευρώ, διαπιστώνεται ότι το πρωτογενές έλλειμμα για το 2009 ήταν στα 9,3 δισ. ευρώ, ή το 3,9% του ΑΕΠ. Έλλειμμα που ακόμη και για τα δεδομένα ενός σπάταλου και αντιπαραγωγικού κράτους είναι αρκετά περιορισμένο και απόλυτα διαχειρίσιμο. 

Αν, επί παραδείγματι, το 15,8%, που είναι ο πραγματικός φορολογικός συντελεστής στα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων, σύμφωνα με την Eurostat, από το επίσημο 25% λόγω του καθεστώτος νόμιμων φοροαπαλλαγών, ανέβαινε στο 40 ή και στο 45%, που προβλέπεται για τα υψηλά κλιμάκια του εισοδήματος φυσικών προσώπων, τότε το έλλειμμα θα μειωνόταν στο μισό. Επιπλέον, αν το ελληνικό κράτος φορολογούσε αντίστοιχα τόκους, μερίσματα και κέρδη που φεύγουν στο εξωτερικό και τα οποία μόνο το 2009 ανέρχονταν επίσημα στα 13,5 δισ. ευρώ, τότε μπορούσε να μειώσει το πρωτογενές έλλειμμα στα 3,9 δισ. ευρώ. Ενώ, αν μείωνε τις λειτουργικές δαπάνες του Δημοσίου στο μέσο επίπεδο της ευρωζώνης, θα εξασφάλιζε και τα υπόλοιπα για να ισοφαρίσει το έλλειμμα χωρίς καν να βάλει χέρι σε μισθούς και συντάξεις ή να προχωρήσει σε άλλες σοβαρές περικοπές.

Παρ’ όλα αυτά, από τα 105,2 δισ. ευρώ που δανείστηκε το ελληνικό Δημόσιο το 2009, μόλις το 8,8% πήγε για την κάλυψη αυτού του πρωτογενούς ελλείμματος του προϋπολογισμού. Αυτό είναι που δανειζόμαστε για να πληρώσουμε μισθούς και συντάξεις; Ποιον κοροϊδεύουν οι κύριοι εκπρόσωποι της κυβέρνησης;

Τι χρηματοδότησε το υπόλοιπο του 91,2% του νέου δανεισμού; Από αυτό το ποσό των 81,3 δισ. ευρώ πήγε σε εξυπηρέτηση του συνολικού δημόσιου χρέους, το οποίο αντιστοιχεί στο 34,2% του ΑΕΠ για το 2009. Από το υπόλοιπό τα 5,5 δισ. ευρώ αφορούσαν δαπάνη για: 

α) τη συμμετοχή του Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών κατά ποσό 3,8 δισ. ευρώ μέσα στο πλαίσιο της πολιτικής ενίσχυσης της ρευστότητας των τραπεζών,  
β) αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου του ΤΕΜΠΕ, που αποτελεί επιδότηση του τραπεζικού δανεισμού από το κράτος, 
γ) συμμετοχή στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου.

Τα υπόλοιπα νέα δάνεια πήγαν για να εξασφαλίσουν την απορρόφηση των κονδυλίων από την Ε.Ε., ως «εθνική συμμετοχή» στον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων. Προκειμένου να επιδοτηθούν οι μεγαλοεργολάβοι και γενικά το παρασιτικό κύκλωμα που θησαυρίζει με τα «κοινοτικά πλαίσια στήριξης».

Ο βασικός και κύριος λόγος που η κυβέρνηση κατέφυγε στο μνημόνιο είναι για να ρευστοποιήσει τον μισθό, τη σύνταξη, τη δουλειά του Έλληνα εργαζόμενου και τον δημόσιο πλούτο της χώρας, ώστε να μη χάσουν οι διεθνείς τοκογλύφοι. Αυτή είναι η αλήθεια.

Άδειες πόλεις κυβερνάνε»... Άδειες και μίζερες πόλεις, με ανθρώπους δυστυχείς και μόνους.

"Καιρός του σπείρειν, καιρός του θερίζειν"

Το τελευταίο τριαντάφυλλο (φωτ. Josef Sudek,

της Βασιλικής Α. Δραγάτση

από την Αυγή

Εδώ και πολύ καιρό νιώθω ένα πάγωμα, μια περίεργη αδιαφορία. Σαν να μην με αφορά το περίεργο αλισβερίσι των ημερών: το τζογαδόρικο «στοίχημα» που πρέπει να κερδίσει η Ελλάδα, οι επενδύσεις, η ανάπτυξη, οι «αγορές»... Αποδέχομαι την όποια κατηγορία για νηπιακή πολιτική σκέψη, ανωριμότητα, αφέλεια, ακόμα και για υφέρποντα λαϊκισμό... και συνεχίζω...

Αδιαφορώ ακόμα και για το πώς φτάσαμε ώς εδώ... Σε όλα τα χρόνια της συνειδητής ζωής μου, θυμάμαι τους νυν να τα φορτώνουν όλα στους πρώην, τα ίδια ονόματα να ανακυκλώνονται και οι ίδιοι άνθρωποι που δημιούργησαν τα προβλήματα να παριστάνουν τις «μωρές παρθένες» και να υπόσχονται λύσεις... Τόσες «ψυχές μαραγκιασμένες από δημόσιες αμαρτίες» ξεπερνάν τα όρια της αντοχής μου!... Απαξιώνω τον πολιτικό κόσμο της χώρας, μήπως; Δεν περίμενε εμένα για να απαξιωθεί, τα καταφέρνει μια χαρά κι από μόνος του... Δεκαετίες τώρα...!

Βουλιάζουμε! Κάναμε τον κύκλο μας μέσα από αγάλματα και κολώνες και βουλιάζουμε, «κατά πώς λένε οι στατιστικές». Κι αναρωτιέμαι -με κίνδυνο να χαρακτηριστώ «εθνικίστρια»: Αυτή τη χώρα την πονάει κανείς;... Δύο αιώνες τώρα τα ιμάτιά της διαμοιράζονται... «Σαν δανεισμένη πραμάτεια»... Κι όλοι οι αγώνες, ένα πιθάρι των Δαναΐδων, που γεμίζει κι αδειάζει όχι με νερό, αλλά με αίμα, κυριολεκτικά και μεταφορικά... Με το αίμα το δικό μας... Κι όλοι οι αγώνες ατελέσφοροι και χαμένοι... Κι όσοι τους έκαναν σημαία αποδείχτηκαν -πλην ελαχίστων εξαιρέσεων- είτε μέτριοι, είτε ιδιοτελείς επιβήτορες της εξουσίας... «Ιδιοτέλεια να καρπωθείς το αίμα των άλλων»... Κι η αριστερά στη γωνία, αδύναμη, σπαρασσόμενη από τα δικά της λάθη… (δυστυχώς, η «ιδιοτέλεια» δεν χαρακτηρίζει μόνο εκείνους που άσκησαν εξουσία...), ανίκανη να δώσει νέες απαντήσεις στα νέα ερωτήματα...

Ναι, η Ελλάδα βουλιάζει... Σε μια Ευρώπη που βουλιάζει, με ηγέτες που τσακώνονται σαν μικροαστές κυράδες του '60 για την κληρονομιά του μακαρίτη (μόνο «σοκολατάκι και πολύ τους πάει» δεν έχει πει ακόμη η Μέρκελ)! Τα πτώματα, όμως, είναι ανάμεσά τους. Είναι οι πολίτες τους... «Άδειες πόλεις κυβερνάνε»... Άδειες και μίζερες πόλεις, με ανθρώπους δυστυχείς και μόνους... Στο Παρίσι αρκετοί έχουν δουλειά, αλλά δεν έχουν σπίτι... Κοιμούνται κάτω από τις γέφυρες... «Για μια μπουκιά κι ένα ποτήρι»... Αυτή είναι η περίφημη ενωμένη Ευρώπη; Φαντάζομαι ότι, όταν φτάσουμε κι εδώ στο ίδιο σημείο, θα έχει επιτέλους «εξυγιανθεί» και η οικονομία... Υγιείς δείκτες και ασθενής κοινωνία... Κι εγώ που πάντα αγαπούσα τη γηραιά Ευρώπη, με τις ιδέες της, τις επαναστάσεις της, τους ποιητές της, τις μουσικές της, τη δημοκρατία της, νιώθω ξεγελασμένη... Οι λόγοι για τους οποίους την αγάπησα έχουν εκλείψει εδώ και καιρό... Πόσο ρομαντική υπήρξα! Και πόσοι εκμεταλλεύτηκαν τον αφελή ρομαντισμό μου...

Δεν θέλησα να γίνω πλούσια, ούτε να κάνω μεγάλη ζωή..., μόνο να έχω τη δυνατότητα να χαίρομαι τα πράγματα που αγαπάω: ένα θέατρο, ένα ταξίδι, μια όμορφη πόλη... Να ζω με αξιοπρέπεια σε ένα κράτος που να με σέβεται... Τώρα κι αυτά τα λίγα μοιάζουν πολυτέλειες περιττές... Γι' αυτό δεν με νοιάζει τίποτα άλλο πια... Να μπορούσα έστω να πω στον γιο μου εκείνο το παλιό του Αναγνωστάκη «εσύ θα δεις καλύτερες μέρες»... Να του το πω με βεβαιότητα, όμως, και πίστη και όχι σαν παρηγοριά για το άθλιο παρόν... Και στους μαθητές μου, εδώ στην εσχατιά της Ελλάδας, όταν ρωτάνε γιατί να τα μαθαίνουν όλα αυτά, να μπορούσα να απαντήσω με την ίδια σιγουριά: «για να ζήσετε καλύτερα!»... Τώρα με ρωτάνε και η απάντησή μου ακούγεται σαν ανέκδοτο στα αυτιά τους: «Για σάς, για τον εαυτό σας!»... Οι λίγοι που καταλαβαίνουν είναι και η ελπίδα μου...

Η καλύτερη μαθήτρια του σχολείου μετανάστευσε με τους γονείς της στη Γερμανία... «Δεν θέλαμε να φύγουμε, αφού όμως...», μας είπε η μάνα της... Οι εκκρεμείς φράσεις ενίοτε κρύβουν απείρως μεγαλύτερη θλίψη από τις ολοκληρωμένες... «Μεμονωμένη περίπτωση» θα πει κάποιος αισιόδοξος... Μπορεί... Εμείς, όμως, που βλέπουμε το επίπεδο της ζωής μας να πέφτει μέρα με τη μέρα, εμείς που δεν λάβαμε πρόσκληση για το μεγάλο φαγοπότι, κι αν λάβαμε την πετάξαμε, εμείς που δεν γλείψαμε κανέναν ούτε για να διοριστούμε ούτε για να πλουτίσουμε, εμείς τα «κορόιδα», δεν είμαστε μεμονωμένες περιπτώσεις... Σε μας, λοιπόν, χρωστάνε, εμείς δεν χρωστάμε σε κανέναν... Και αρνούμαστε τη συλλογική ευθύνη... Δεν φταίμε... 

Για το μόνο που φταίμε, είναι για τη σιωπή μας... Γενιές ολόκληρες σιωπής... Γιατί βλέπαμε γύρω μας («αριστερά» και «δεξιά») σεσημασμένα λαμόγια να πλουτίζουν με δόλια μέσα από τη μια μέρα στην άλλη και δεν μιλάγαμε (κάπου κάπου απορούσαμε μόνο για το ταλέντο τους να βρίσκουν τρύπες με χρήμα και ευκαιρίες για νομότυπες κομπίνες!). Γιατί τους βλέπαμε να δρουν ανεξέλεγκτα και εξακολουθούσαμε να τους λέμε «καλημέρα», γιατί ξέραμε ότι μας δουλεύουν και κλεινόμασταν όλο και περισσότερο στο μικρόκοσμό μας... Γιατί, όταν η προσωπική ανεντιμότητα έπαψε να αποτελεί κοινωνικό στίγμα, δεν τρομάξαμε. Το αποδεχτήκαμε... Αποφασίσαμε να «καλλιεργήσουμε τον κήπο μας» και να μην τους μοιάσουμε... Να ζήσουμε αθόρυβα, στα σκοτεινά... Αυτή είναι και η μοναδική μας ευθύνη... Καμία άλλη! 

Κι όμως, τώρα τελευταία, έχουμε αρχίσει να βγαίνουμε από το λαγούμι μας, να αναγνωριζόμαστε όσοι μοιάζουμε και να ψιθυρίζουμε δειλά δειλά τις αλήθειες μας! Ελπίζω μια μέρα αυτός ο ψίθυρος να γίνει κραυγή και να τα σαρώσει όλα. Μόνο να έχουμε τον νου μας, να μην καρπωθεί κανείς το αίμα μας...

Διαβάζω στον γιο μου ωραίες ιστορίες με παλιές ξεχασμένες λέξεις: θάρρος, γενναιοδωρία, συνείδηση... Φοβάμαι ότι εν γνώσει μου μεγαλώνω έναν περιθωριακό τύπο... Δεν έχω όμως να του κληροδοτήσω τίποτε άλλο, αυτά έμαθα, με αυτά πορεύτηκα, δεν ξέρω άλλο δρόμο... Όχι, «δεν παραδέχομαι την ήττα»... Κάποια μέρα μπορεί κι εκείνος σαν τους μαθητές μου να με ρωτήσει, γιατί του τα έμαθα όλα αυτά. Την απάντηση θα την έχω έτοιμη: «Για σένα, για τον εαυτό σου»! Ελπίζω να καταλάβει... Κι αν χρειαστεί να με συγχωρέσει... «Καιρός του σπείρειν, καιρός του θερίζειν»! Για όλους μας...

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

- Δεν ξέρω πού είναι δασκάλα η Βασιλική Δραγάτση που έστειλε αυτή την όμορφη επιστολή στη Αυγή. Δεν ξέρω, αλλά πολύ θα ήθελα να ξέρω, για της στείλω, κάπως-πως, τα "Κάποτε θα 'ρθουν" και "Θα 'ρθει καιρός". Τριάντα τόσα χρόνια πίσω γράφτηκαν, μα μοιάζουν τόσο με το γράμμα της...

Ο κελτικός τίγρης είναι νεκρός

Και το ιρλανδικό πάρτι τελείωσε. Και τώρα;...

 Γράφει ο Αλέξανδρος Πιστοφίδης

 «Μετά τους ελληνικούς, οδηγούνται και οι ιρλανδικοί αμνοί προς θυσία για να στεριώσει ακόμα περισσότερο το γερμανικό θαύμα των άλλοτε ηττημένων. Το χρέος της Ιρλανδίας προς τη Γερμανία ξεπερνά ήδη τα 114 δις ευρώ δίχως να υπολογιστεί αυτό που έρχεται»

Σε κύριο άρθρο της με τίτλο «Ο κελτικός τίγρης είναι νεκρός», η έγκυρη εβδομαδιαία γερμανική εφημερίδα “ Die Zeit” σημειώνει: «Εδώ και χρόνια μιλούσαν όλοι με θαυμασμό για το ιρλανδικό μοντέλο ανάπτυξης. Τώρα, η φούσκα έσκασε και μαζί της κλείνει και το καζίνο-Ιρλανδία. Η χώρα πρέπει τώρα να ξαναβρεί τον εαυτό της πάλι απ’ την αρχή». Το ιρλανδικό μοντέλο, ο χάρτινος όπως αποδείχτηκε τίγρης του μεσογειακού λαού του βορρά, είχε και στη χώρα μας φανατικούς θαυμαστές όπως τους κ.κ. Χατζηδάκη, Ανδριανόπουλο, Μάνο, Σκυλακάκη και πολλούς άλλους που τώρα σιωπούν. Ηταν όλοι εκείνοι που χαρακτήριζαν τη χώρα μας Χελώνα και την Ιρλανδία Τίγρη. Ηταν όλοι εκείνοι που ζητούσαν ιρλανδικές συνθήκες ανάπτυξης, δίχως να εξετάζουν σε βάθος που στηρίχτηκε αυτή η πρόσκαιρη και ως ένα βαθμό πλασματική ανάπτυξη.

Η Ιρλανδία δεν επένδυσε σε μια βιώσιμη-ισόρροπη ανάπτυξη, που θα στηριζόταν στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού της , στην αναδιάρθρωση της οικονομίας και στον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης αλλά μόνο στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων με οποιοδήποτε τίμημα και δίχως ορθολογικά κριτήρια μακροπρόθεσμων, ούτε καν βραχυπρόθεσμων επιπτώσεων. Επένδυσε σ’ αυτό που ονομάστηκε καζινο-καπιταλισμός και έπεσε έξω στις κερδοσκοπικές της προσδοκίες. Για μεγάλο διάστημα ήταν το Ελντοράδο του χρήματος. Σε καμιά άλλη χώρα της Ευρωζώνης οι τράπεζες δεν ήταν τόσο ανεξέλεγκτες. Με την χαμηλότερη φορολογία επιχειρήσεων σε ολόκληρη την Ευρώπη, κατόρθωσε η Ιρλανδία να προσελκύσει χιλιάδες επιχειρήσεις στον τομέα των υπηρεσιών. Μέχρι και η Λουφτχάνσα είχε μεταφέρει το τηλεφωνικό της κέντρο εξυπηρέτησης πελατών από την Φρανκφούρτη στο Δουβλίνο. Με τέτοια ποσοστά κέρδους για τις επιχειρήσεις, ήταν επόμενο η χώρα να γίνει παράδεισος ευκαιρίας για τράπεζες και εταιρείες επενδύσεων υψηλού ρίσκου ( Hedgefonds). Τα χαμηλά επιτόκια και η απλοχεριά στις δανειοδοτήσεις, δημιούργησαν μια φούσκα παρόμοια μ’ εκείνη των ΗΠΑ. Το 15% του ΑΕΠ προερχόταν από την αγορά ακινήτων. Με λίγα λόγια, η Ιρλανδία είχε γίνει το καζίνο της Ευρώπης. Με λιγότερο απ’ το μισό πληθυσμό της Ελλάδας και ένα ΑΕΠ του μισού της Ελλάδας, κατόρθωσε να ανεβάσει πλασματικά το κατά κεφαλήν ΑΕΠ μερικές χιλιάδες ευρώ πάνω από το δικό μας. Το κατά κεφαλή ΑΕΠ ήταν πλασματικό αφού αυτό υπολογιζόταν βάσει των υπερβολικών κερδών των ξένων επενδυτών που έβγαζαν τα κέρδη τους έξω από τη χώρα. Ετσι δημιούργησαν μια οικονομία που στηριζόταν σε ένα αδύναμο και φτωχό κράτος αλλά με πολλούς πλούσιους «επιχειρηματίες»-κερδοσκόπους, που όταν άνοιξαν ευνοϊκότερες ευρωπαϊκές αγορές στην Ανατολική Ευρώπη με καλύτερες συνθήκες κέρδους άρχισαν να μεταναστεύουν. Το πόσο φτωχό κράτος δημιούργησαν, ανίκανο να ξεπεράσει την κρίση του τραπεζικού συστήματος φάνηκε τώρα, όπου καλούνται να πληρώσουν τις λανθασμένες πολιτικές οι συνταξιούχοι και οι εργαζόμενοι.

 Η κρίση άρχισε ήδη από το 2007 και σήμερα τα χρέη των ιρλανδικών τραπεζών να είναι τετραπλάσια από το ΑΕΠ της χώρας. Μέχρι στιγμής, κάθε ιρλανδός, πέρα από το δικό του προσωπικό χρέος, έχει χρηματοδοτήσει τις τράπεζες με 20.000 ευρώ κατά μέσο όρο(κρατικές χρηματοδοτήσεις) και το επόμενο διάστημα αυτό το ποσό θα τριπλασιαστεί, εκείνος θα γίνει φτωχότερος, η χώρα του θα χάσει την οικονομική ανεξαρτησία της, δίχως να είναι σίγουρος πως στο τέλος θα αποφύγει και την χρεοκοπία της χώρας του.

 Η κρίση στην Ιρλανδία άρχισε να διαφαίνεται ήδη από το 2007. Το 2008 το ΑΕΠ έπεσε κατά -1,7% για να φτάσει το 2009 στο -7,1%. Η ανεργία, μέσα σε ένα χρόνο πήγε από το 5% στο 8% για να ξεπεράσει το 2010 το 13% με διπλάσιο ποσοστό (5,3%) ανέργων μακράς διαρκείας και αποπληθωρισμό της τάξης του 5% περίπου.

Ηδη τον Απρίλιο του 2009, ο αμερικανός οικονομολόγος Paul Krugman είχε προβλέψει πως η επόμενη χώρα μετά την Ισλανδία που θα χρεοκοπούσε ήταν η Ιρλανδία και όχι η Ελλάδα! Τι λάθη στρατηγικής και τακτικής προηγήθηκαν και προλάβαμε την Ιρλανδία; Το πάρτι της Ιρλανδίας τελείωσε αλλά το πάρτι των τραπεζών συνεχίζεται με άλλα μέσα, άλλους τρόπους και σε άλλες χώρες ευκαιρίας.

Εντωμεταξύ πολλοί έλληνες «αναλυτές»-απολογητές του νεοφιλελεύθερου μοντέλου, συνεχίζουν να προτείνουν λύσεις, τις ίδιες λύσεις που μας οδήγησαν στην χρεοκοπία. Συνεχίζουν να διαφημίζουν το ιρλανδικό μοντέλο-φούσκα της οικονομικής μονοκουλτούρας υπηρεσιών και να το παρουσιάζουν σαν το ιδανικό με το 12,5% φορολογίας των επιχειρήσεων (10% των ξένων), με 12,8% δημοσίους υπαλλήλους επί του ενεργού πληθυσμού( στην Ελλάδα 13,8% αντιστοίχως με δεδομένο ότι η Ιρλανδία έχει μόνο 11.000 στρατιώτες και πολύ λίγους αστυνομικούς, κ.λ.π.), αγνοώντας άλλες σημαντικότερες παραμέτρους, που καθορίζουν το πραγματικό επίπεδο ανάπτυξης μιας χώρας. Ρίχνουν όλες τις ευθύνες στο δήθεν διογκωμένο δημόσιο τομέα και αντί να ζητούν βελτίωση της παραγωγικότητας του δημοσίου μέσω αξιολόγησης και μείωσης ρουσφετολογικών προσλήψεων, ζητούν μείωση των υπαλλήλων. Δεν μιλούν σκοπίμως για τις σκανδιναβικές χώρες, όπου σε όλες, πάνω από το 30% μέχρι 33% του ενεργού ανθρώπινου δυναμικού απασχολείται στον δημόσιο τομέα και οι επιχειρήσεις φορολογούνται με 40% μέχρι 45%. Μπορεί να έφυγε η Volvo και άλλες επιχειρήσεις από τη Σουηδία αναζητώντας χώρες ευκαιρίας με χαμηλή φορολογία, αλλά δεν τους ένοιαξε καθόλου. Οταν μια οικονομία είναι πολύπλευρη, στηρίζεται σε μια ευρεία και σταθερή βάση και σε μια οργανωμένη και παραγωγική κρατική μηχανή και πρότυπη παιδεία, δεν φοβάται τίποτα. Ότι έχασε σε βαριές και ρυπογόνες βιομηχανίες που έφυγαν, το κέρδισε σε νέες και καινοτόμες στις νέες και ήπιας μορφής τεχνολογίες, χάρη στο μοναδικό της εκπαιδευτικό σύστημα, που έβγαλε άξια στελέχη.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Φινλανδία, η οποία μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης, από την οποία εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό οικονομικά και αφού το 1989 η ανεργία ξεπέρασε το 25% και η οικονομία της παράπαιε, έριξε όλα τα λεφτά στην Παιδεία , δίνοντας μέχρι σήμερα το 7,6% του ΑΕΠ. Σ’ αυτά τα παιδιά που βγήκαν μέσα απ’ το καλύτερο σύστημα παιδείας στον κόσμο οφείλει η ΝΟΚΙΑ(μια πρώην εταιρεία ελαστικών) και άλλες εταιρείες νέων τεχνολογιών της Φινλανδίας αυτή την ηγετική τους θέση στην παγκόσμια οικονομία.

Τα παραδείγματα της Γερμανίας και της Ιαπωνίας, που καταστράφηκαν ολοσχερώς αλλά αναγεννήθηκαν μέσα από τις στάχτες τους, χάρη στο άρτιο εκπαιδευτικό σύστημα, που είχαν από την εποχή του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, στήριξαν οι Φινλανδοί και άλλες σκανδιναβικές χώρες το βιώσιμο, σταθερό και αειθαλές μοντέλο τους, πιστοί στον κανόνα που λέει: «Μπορεί ένας πόλεμος ή μια φυσική καταστροφή να οδηγήσει μια χώρα στη χρεοκοπία καταστρέφοντας όλο το παραγωγικό της δυναμικό, αλλά η γνώση που συσσωρεύτηκε στα μυαλά των ανθρώπων, δεν καταστρέφεται και είναι εκείνη η δύναμη που μπορεί να δημιουργήσει πάλι κάτι ακόμα καλύτερο.

Δυστυχώς, αυτές είναι αλήθειες που κάποιοι τις κρύβουν σκόπιμα. Τις κρύβουν, όλοι αυτοί που στέλνουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά σχολεία, πιστεύοντας ότι θα έχουν ένα πλεονέκτημα στον αγώνα ζωής έναντι των άλλων πολλών που στέλνουν τα παιδιά τους σε άθλια δημόσια σχολεία. Είναι αυτοί που συμπεριφέρονται σαν κομπραδόροι-μεταπράτες, σαν ξένοι μεσάζοντες ξένων συμφερόντων σε βάρος της πατρίδας τους. Δεν εξηγείται διαφορετικά στο να συναινούν στην μείωση των δαπανών για την παιδεία στο νέο προϋπολογισμό κάτω του 3%. Με τέτοιους πολιτικούς, η χώρα αυτή δεν έχει κανενα μα κανενα μελλον  και ας ετοιμαστουμε για τα χειροτερα που ερχονται    εκτος αν  λεω αν

Ατομικές συμβάσεις και ο τελευταίος να κλείσει την πόρτα…

εικόνες και κείμενο

από Antista/Chef

Στην αρχή μας σερβίρισαν ζεστό πιάτο τους δημόσιους υπαλλήλους. Είναι τεμπέληδες, άχρηστοι, ακριβοπληρωμένοι, περισσεύουν, διορίζονταν με ρουσφέτια -άγνωστο από ποιους- κλπ… 

Τους φάγαμε λοιπόν και συνεχίζουμε να τους τρώμε αφού είναι φανερό ότι για την κρίση στην Ελλάδα και πιθανά στην Ιρλανδία, την Πορτογαλία, την Ισπανία και παντού αλλού φταίνε οι δικοί μας δημόσιοι υπάλληλοι…

Στη συνέχεια είχαμε τις εκλογές στις οποίες πολύ όμορφα και ωραία ο περισσότερος κόσμος που ψήφιζε τα δύο κόμματα εξουσίας, αποφάσισε να πει ένα “όλοι ίδιοι είναι” -μαζί και τα άλλα κόμματα δηλαδή και να κάνει αποχή, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να έχει μεν απώλειες αλλά να γλυτώσει την κατάρρευση και έτσι να θεωρεί ότι πήρε εντολή για συνέχεια. 

Αφού λοιπόν εμείς τους είπαμε ότι όλοι είναι ίδιοι, αυτοί το πήραν το μήνυμα και μας απαντάνε ότι γι’ αυτούς είμαστε όλοι μοναδικοί. Πάμε λοιπόν στις ατομικές-επιχειρησιακές συμβάσεις. Εκεί που ο εργαζόμενος έχει να διαλέξει ανάμεσα στην ανεργία και τις οποιεσδήποτε ορέξεις του αφεντικού του. 

Άλλωστε όπως θα πει και το ΛΑΟΣ εμείς οι Έλληνες ανακαλύψαμε τις ατομικές συμβάσεις, τις οποίες εφάρμοσε πρώτος ο Προκρούστης. Ότι περίσσευε το έκοβε… Ετοιμαστείτε λοιπόν για τα καλύτερα. 

Την εξομοίωση της ποιότητας ζωής ανάμεσα στον άνεργο και τον εργαζόμενο. Πάνω κάτω στην ίδια κατάσταση θα είμαστε. Μεταξύ του πολύ και του εντελώς φτωχού. Και αν πεινάσεις εναλλακτικό πιάτο είναι οι μετανάστες που επίσης φταίνε για όλα. 

Ας διαλέξουμε λοιπόν ανάμεσα στον αγώνα και την κοινωνική αλληλεγγύη από τη μία ή τον κανιβαλισμό από την άλλη. Και έχει να φάμε μέχρι να έρθει η σειρά μας να φαγωθούμε.http://rigasili.blogspot.com/

Ειδικός φρουρός Από την Φρικηπαίδεια, την ελεύθερη παρωδία

Ειδικός φρουρός

Από την Φρικηπαίδεια, την ελεύθερη παρωδία

Κοινή ονομασία ανθρωποειδούς που κατάγεται κατά πάσα πιθανότητα από τα τρολ.
Το πρώτο δείγμα "ειδικού φρουρού" θα πρέπει να αποκολλήθηκε από τον πρωκτό κάποιου τρολ, αλλά αφού είχε βγει, κρεμόταν από ίχνος σπανακιού για μέρες, μαζεύοντας μύγες γύρω από τον πισινό του τρολ, ενόσω αυτό, είχε πατηθεί και πολτοποιηθεί από τρόλεϋ . Άλλες πηγές αναφέρουν το ενδεχόμενο ύπαρξης στον ιστό του "ειδικού φρουρού" ιχνών από ντιενέι Ορκ. Αυτό όμως δεν έχει διασταυρωθεί, διότι κανένας από τους επιστήμονες που διερευνούν το φαινόμενο δεν ονομάζεται Σταύρος.

---

Χαρακτηριστικά του ειδικού φρουρού

Βασικό χαρακτηριστικό του ειδικού φρουρού είναι ότι φέρει πιστολάκι και κάνει το νταή ενώ δεν ξέρει πώς χρησιμοποιείται. Περιφέρει τη βαρεμάρα του στην πόλη και μισεί οτιδήποτε όμορφο, έξυπνο ή δημιουργικό, όπως 15-χρονους που τα ονόματά τους αρχίζουν με Αλ (νόμιζε ότι πρόκειται για ΕΛ). Τα χαρακτηριστικά αυτά έχουν άμεση σχέση με την προέλευσή του, από τις λασπωμένες ποντικοφωλιές των πατριδόκαβλων τρολ, μέχρι τους ορκισμένους εχθρούς των εφήβων, τους Ορκ.
Ο ειδικός φρουρός υπάρχει για τον ίδιο λόγο που υπάρχουν οι κατσαρίδες, ο γεωργιάδης και το γκόλουμ. Ο λόγος αυτός παραμένει προς το παρρόν άγνωστος, αν και επιστήμονες θεωρούν πως υπάρχουν για να καθαρίζουν τον πλανήτη από τους ατίθασους και με παρεκκλίνουσα συμπεριφορά έφηβους.

-ΠΡΟΣΟΧΗ: να μην μπερδευτεί με: κράτος/ολόκληρο το αστυνομικό σώμα/τα ΜΑΤ/ κλπ μπαμπούλες και γενικεύσεις των γουόναμπη ψευτοανταρτών.

---

Προφυλάξεις

Αν δείτε ειδικό φρουρό: Η αντίδρασή σας θα πρέπει να είναι ακαριαία και θα εξαρτηθεί από διάφορους παράγοντες.
Αν το πλάσμα ειδικός φρουρός βρίσκεται ανάμεσα σε άλλα πλάσματα της συνομωταξίας του, κατά πάσα πιθανότητα κινδυνεύετε. Βγείτε από το οπτικό του πεδίο όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα πυροβολήσει. Καλυφθείτε και περιμένετε να απομακρυνθούν όλα τα ειδικά φρουρά προτού προχωρήσετε. Αν δεν υπάρχει μέρος να κρυφτείτε, κάντε το σταυρό σας. Μπορεί να γίνει κανένα θαύμα. Αν βρείτε που να κρυφτείτε αλλά πέσετε σε χρυσαυγουλάδες -μελλοντικούς ειδικούς φρουρούς- να εύχεστε να πέφτατε καλύτερα σε ζαρτινιέρα.

Χὸμπυ

Το ειδικό χόμπυ των ειδικών φρουρών είναι το ειδικό κυνήγι 15-χρονων γὸνων πλουσίων οικογενειών που κυκλοφορούν στις 9 παρά 10 στα εξάρχεια (σύμφωνα με την χούντα απαγορευμένη ώρα και απαγορευμένος τόπος), στις 6/12/08, του Αγίου Νικολάου δηλαδή. Τους ειδικούς φρουρούς υπερασπίζεται ο τακούνι-από-εξοστρακισμό-μοντελοπνίκτης-πανήψηλος-οικογενειάρχης-και-εν-θεώ-αδελφός Αλέξης Κούγιας. ΣΥΝΟΨΙΖΟΝΤΑΣ: βρες εναν 15-χρονο, πάρε ένα πιστόλι, πυροβόλησέ τον, σκότωσέ τον και η δικαιοσύνη θα αποφασίσει αν έπρεπε να πεθάνει. (υπό την ευγενικη χορηγια της χρυσής αυγής και των ενστόλων μελών της.)

ΦΤΑΝΕΙ ΠΙΑ!!!! ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ ΤΟ ΑΝΕΛΕΗΤΟ ΚΥΝΗΓΙ 15-ΧΡΟΝΩΝ!!! ΝΑ ΟΡΙΣΤΕΙ ΣΥΓΓΕΚΡΙΜΕΝΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ή ΣΑΙΖΟΝ, ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΘΕΟΥ, ΟΧΙ ΠΡΙΝ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ!

     πρόταση Άδωνη Γεωργιάδη

Αν είσαι 15 και δεν αγαπάς τη ζωή σου πάνε μια βόλτα στα εξάρχεια

     διαφήμιση Αβραμόπουλου

ΣΚΑΣΕ ΓΙΑΤΙ ΘΑ ΓΙΝΩ ΕΙΔΙΚΟΣ ΦΡΟΥΡΟΣ

    -τώρα πια- γνωστή απειλή

το 1ο Μνημόνιο της Ελλάδας

1843: Mαθήματα ιστορίας από το 1ο Μνημόνιο της Ελλάδας

βαθύ κόκκινο

Το καλοκαίρι του 1843, η Ελλάδα έπρεπε να αποπληρώσει στην τραπεζική ελίτ της Ευρώπη χρεολύσια και τόκους δανείων που είχε λάβει τα προηγούμενα χρόνια. Δυστυχώς, πέρα από τους επαχθείς όρους των δανείων αυτών, τα χρήματα δεν είχαν διοχετευθεί ώστε να δημιουργηθούν υποδομές που θα βοηθούσαν την κατεστραμμένη ελληνική οικονομία, αλλά είχαν σπαταληθεί στους εμφυλίους της επανάστασης, στο παλάτι και στους Βαυαρούς συμβούλους.

Οι τόκοι που έπρεπε να καταβάλλονται κάθε χρόνο ήταν 7 εκατομμύρια δραχμές και ισοδυναμούσαν με το μισό των συνολικών εσόδων του ελληνικού κράτους που έφταναν μετά βίας τα 14 εκατομμύρια ετησίως. Προκειμένου να συγκεντρωθούν τα χρήματα για την αποπληρωμή των τόκων και κάτω από την πίεση των κυρώσεων η κυβέρνηση έλαβε μέτρα λιτότητας την άνοιξη του 1843 τα οποία όμως φάνηκε πως δεν απέδιδαν και ότι δε θα ήταν αρκετά για να συγκεντρωθεί το απαιτούμενο κεφάλαιο και έτσι τον Ιούνιο του 1843 η ελληνική κυβέρνηση ενημερώνει τις ξένες κυβερνήσεις ότι αδυνατεί να καταβάλει το ποσό που χρωστάει και ζητά νέο δάνειο από τις μεγάλες δυνάμεις, ώστε να αποπληρώσει τα παλιά....Αυτές αρνούνται κατηγορηματικά και αντί να εγκρίνουν νέο δάνειο, εκπρόσωποι των τριών μεγάλων δυνάμεων (Αγγλία-Γαλλία-Ρωσία) κάνουν μια διάσκεψη στο Λονδίνο για το ελληνικό χρέος και καταλήγουν σε καταδικαστικό πρωτόκολλο. Οι πρεσβευτές των μεγάλων δυνάμεων με το πρωτόκολλο στο χέρι, παρουσιάζονται στην ελληνική κυβέρνηση και απαιτούν την ικανοποίηση του. Αρχίζουν διαπραγματεύσεις ανάμεσα στα δύο μέρη και μετά από έναν μήνα υπογράφουν μνημόνιο, σύμφωνα με το οποίο η Ελλάδα έπρεπε να πάρει μέτρα ώστε να εξοικονομήσει υπέρ των δανειστών της μέσα στους επόμενους μήνες το αστρονομικό ποσό των 3,6 εκατομμυρίων δραχμών.

Προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι το μνημόνιο θα εφαρμοστεί κατά γράμμα, οι πρεσβευτές απαιτούν να παραβρίσκονται στις συνεδριάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου που θα εγκρίνει τα μέτρα και να παίρνουν ανά μήνα λεπτομερή κατάσταση της πορείας εφαρμογής τους αλλά και των ποσών που εισπράττονται.

Τα βασικά μέτρα που επέβαλε η κυβέρνηση μέσα στο 1843 σε εφαρμογή του τότε μνημονίου ήταν τα ακόλουθα:

1.
Απολύθηκε το ένα τρίτο των Δημοσίων υπαλλήλων και μειώθηκαν κατά 20% οι μισθοί όσων παρέμειναν.
2.
Σταμάτησε η χορήγηση συντάξεων, που τότε δεν δίνονταν στο σύνολο του πληθυσμού αλλά σε ειδικές κατηγορίες.
3.
Μειώθηκαν κατά 60% οι στρατιωτικές δαπάνες, μειώθηκε δραστικά ο αριθμός των ένστολων και αντί για μισθό οι στρατιωτικοί έπαιρναν χωράφια.
4.
Επιβλήθηκε προκαταβολή στην είσπραξη του φόρου εισοδήματος και της "δεκάτης", που ήταν ο φόρος για την αγροτική παραγωγή.
5.
Αυξήθηκαν οι δασμοί και οι φόροι χαρτοσήμου.
6.
Απολύθηκαν όλοι οι μηχανικοί του Δημοσίου και σταμάτησαν όλα
τα δημόσια έργα.
7.
Καταργήθηκαν εντελώς όλες οι υγειονομικές υπηρεσίες του κράτους.
8.
Απολύθηκαν όλοι οι υπάλληλοι του εθνικού τυπογραφείου, όλοι οι δασονόμοι, οι δασικοί
υπάλληλοι και οι μισοί καθηγητές πανεπιστημίου.
9.
Καταργήθηκαν όλες οι διπλωματικές αποστολές στο εξωτερικό.
10.
Νομιμοποιήθηκαν όλα τα αυθαίρετα κτίσματα και οι καταπατημένες "εθνικές γαίες"
με την πληρωμή προστίμων νομιμοποίησης.
11.
Περαιώθηκαν συνοπτικά όλες οι εκκρεμείς φορολογικές υποθέσεις με την καταβολή εφάπαξ ποσού.
Το αποτέλεσμα των εξαιρετικά σκληρών αυτών μέτρων ήταν οι δανειστές να πάρουν, όντως, ένα μέρος των χρημάτων τους αλλά η χώρα να οδηγηθεί σε μία βαθιά και πολυετή ύφεση η οποία οδήγησε στην εξαθλίωση μεγάλου τμήματος του πληθυσμού. Πάντως, το συγκεκριμένο μνημόνιο του 1843, θεωρείται από πολλούς ιστορικούς μία από τις σοβαρότερες αφορμές για το ξέσπασμα της επανάστασης της 3ης Σεπτέμβρη 1843, που έφερε Σύνταγμα στη χώρα.
οποιαδηποτε ομοιοτητα τυχαιο γεγονος
Πάνος Παναγιώτου
χρηματιστηριακός τεχνικός ανάλυτής
διευθυντής GSTA/EKTA

ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΗΡΘΕ Η ΣΕΙΡΑ ΤΟΥ

Η στρατηγική του φθόνου

του Θανάση Καρτερού

από την Αυγή 

Μήνες και μήνες οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα περιγράφονταν από την προπαγάνδα του Μνημονίου ως θύματα, ως μη προνομιούχοι, ως υποζύγια που σέρνουν το κάρο της οικονομίας σε αντίθεση με τους συναδέλφους τους του δημόσιου τομέα. Οι μεν είναι στο έλεος της ανεργίας, οι δε υπό τη σκέπη της μονιμότητας, οι μεν ζουν με τον φόβο της απόλυσης, οι δε με τη σιγουριά της μονιμότητας, οι μεν έχουν άθλιες αμοιβές, οι δε παίρνουν διπλάσια και τριπλάσια λεφτά και επιδόματα και πολλά άλλα.

Όλα αυτά οδηγούσαν σε σωρεία εγγυήσεων προς τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα ότι αυτοί δεν θα πάθουν τίποτε, μόνο οι άλλοι. Η κυβέρνηση και η τρόικα τους ήθελαν βλέπετε συμμάχους, ή έστω παρατηρητές, στο ξεκλήρισμα εισοδημάτων και δικαιωμάτων των άλλων, των προνομιούχων. Τώρα έγιναν αυτοί άλλοι και άρχισε η επέλαση στα δικά τους δικαιώματα και στις δικές τους αμοιβές. Αρχής γενομένης από την κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων και τη μετατροπή της «ανελαστικής» αγοράς εργασίας σε λάστιχο, περασμένο μάλιστα στον λαιμό του κάθε εργαζόμενου.

Πρόκειται φυσικά για μια πορεία προδιαγεγραμμένη. Ούτε ο Παπανδρέου τις εννοούσε τις εγγυήσεις του, ούτε η τρόικα έχει ξεχάσει τι ήρθε να κάνει στην Ελλάδα. Απλώς αξιοποίησαν τον κοινωνικό αυτοματισμό, τη στρατηγική του φθόνου, τη λογική της μετάλλαξης όλων σε άλλους, που μισούν τους άλλους άλλους. Οι ίδιοι που έλεγαν ότι δεν είναι δίκαιο να έχουμε εργαζομένους δύο ταχυτήτων, τώρα λένε ότι δεν είναι δίκαιο να έχουμε θύματα δύο ταχυτήτων. Πλήρωσαν οι μεν, τώρα θα πληρώσουν οι δε -αυτό απαιτεί η κοινωνική δικαιοσύνη! Και η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων, όσο τραγική κι αν είναι, δεν είναι παρά το πρώτο βήμα.

Δεν είναι ανάγκη να είναι κανείς προφήτης για να προβλέψει ότι θα ακολουθήσουν και άλλα χειρότερα. Είναι τόσο βαριά η σκιά της ανεργίας, τόσο καταθλιπτική η ανασφάλεια, που οι γκαουλάιτερ του Μνημονίου να αισθάνονται ότι έχουν τα χέρια τους λυμένα απέναντι σε μια στρατιά μισθωτών, ιδιωτικών και δημόσιων, ρημαγμένη από τον φόβο και διασπασμένη από την προπαγάνδα του φθόνου. Το γεγονός ότι το μαστίγιο μπορεί κάποια στιγμή να μετατρέψει αυτή τη στρατιά σε δύναμη καταστροφής όχι μόνο του Μνημονίου, ούτε τους περνάει από το μυαλό...

Όσοι είχαν την ψευδαίσθηση ότι τα μέτρα της τρόικας θα χτυπούσαν το εισόδημα των εργαζομένων μόνο στον δημόσιο τομέα, από χθες συνειδητοποιούν ότι όλοι οι εργαζόμενοι είναι... ίσοι ενώπιον της τρόικας! Οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα, χωρίς πλέον τις "δυσκαμψίες" των συμβάσεων, θα πέσουν κατά το ποσοστό της επιδιωκόμενης εσωτερικής υποτίμησης, περίπου 15%. Δηλαδή ποσοστό που ισοδυναμεί με τις περικοπές του 13ου και 14ου μισθού.

Το Μνημόνιο όμως δεν έχει κυρίως λογιστικές επιδιώξεις. Είναι εργαλείο αναδιανομής των εισοδημάτων υπέρ των ευπόρων και των πιστωτών και, κυρίως, εργαλείο θρυμματισμού θεσμών που εξυπηρετούσαν το ανατρεπόμενο κοινωνικό συμβόλαιο. Εργαλείο κατασκευής μιας "νέας κοινωνίας" - χωρίς συνδικαλιστικούς θεσμούς, με τους εργαζόμενους έρμαια στις εργοδοτικές κινήσεις και τους μικρούς επιχειρηματίες να βαδίζουν προς τη βίαιη υπαλληλοποίηση ή και την ανεργία. Με τη δημοκρατία συνεχώς να χάνει το ουσιαστικό περιεχόμενό της.

Η Ελλάδα, με τη ραχοκοκκαλιά των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθημερινά αποτελεί παρελθόν. Όποια επιχείρηση κλείνει δεν πρόκειται να ξανανοίξει. Στη χώρα μας το εργατικό δυναμικό δεν είναι ενταγμένο σε μεγάλες μονάδες, που έχουν τη δυνατότητα να θέσουν σε διαθεσιμότητα τους εργαζόμενους και να τους επαναπροσλάβουν μετά την ανάκαμψη, όπως π.χ. συμβαίνει στη Γερμανία. Εδώ, το πλήθος των μισθωτών και αυταπασχολούμενων συγκροτεί τη βάση της απασχόλησης. Σε μεγάλο βαθμό, στις ουρές των ανέργων μαζί με χιλιάδες μισθωτούς θα συνωθούνται και χιλιάδες πρώην μικρομεσαίοι επιχειρηματίες.

Με την απειλή της ανεργίας, η διαπραγμάτευση της εργατικής δύναμης είναι έτσι κι αλλιώς δύσκολη υπόθεση. Τώρα, επιπλέον, η διάλυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων υπονομεύει την εναπομείνασα δύναμη του συνδικαλισμού. Η ΓΣΕΕ θα γίνει φάντασμα του ήδη καχεκτικού εαυτού της.

Το Μνημόνιο επανακατασκευάζει την κοινωνία. Την κοινωνία που καλείται να συμμορφωθεί με την ανεργία, την ετεροαπασχόληση, την ανασφάλεια, την έλλειψη κοινωνικής ασφάλισης. Μια κοινωνία με τη μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών να ζουν υποβαθμισμένη ζωή, την ώρα, όμως, που θα διαμορφώνεται μια νέα τάξη νεόπλουτων, που θα αναρριχάται στις πρώτες θέσεις σε αυτό που θα προκύψει μετά τη βίαιη καπιταλιστική αναδιάρθρωση.

Το Μνημόνιο δεν παράγει πολιτική διεξόδου της χώρας από την κρίση, αλλά εκμεταλλεύεται την κρίση για να διαμορφώσει μια νέα κοινωνία μεγαλύτερων ανισοτήτων. Από την κοινωνία των 2/3 εντός των τειχών, πηγαίνουμε στην κοινωνία του 1/3. Αυτό είναι το Μνημόνιο της αντεπανάστασης.

http://rigasili.blogspot.com/