Σελίδες

Πέμπτη 30 Ιανουαρίου 2014

Pete Seeger

R.I.P. Pete Seeger! (We shall overcome, κάποια μέρα, όχι τόσο μακρινή)


Κώστας Φουρίκος
pete090504_250
Ο αμερικάνος τραγουδιστής, συνθέτης και πολιτικός ακτιβιστής Pete Seeger, έφυγε χτες το βράδυ είπαν, σε ηλικία 94 ετών.
Αυτός που υπήρξε ένας από τους θρυλικότερους εκπροσώπους της πολιτικοποιημένης αμερικάνικης φολκ μουσικής δεν βρίσκεται πια αναμεσά μας. O γιος του μουσικολόγου Charles Louis Seeger, ο οποίος τον εισήγαγε στην αμερικάνικη λαϊκή μουσική, δεν άργησε πολύ -μόλις στα 22 του- να συναντήσει έναν ακόμη θρύλο της αμερικάνικης μουσικής, τον Woody Guthrie , με τον οποίο στο πλαίσιο του πολυμελούς σχήματος Almanac Singers, περιόδευσε σε όλη τη χώρα από το 1940 και μετά τραγουδώντας κυρίως προς υποστήριξη εργατικών αγώνων.
Σε διάλογο με την κιθάρα του Guthrie, "this machine kills fascists", το μπάντζο του Pete Seeger "περικυκλώνει το μίσος και το οδηγεί στην παράδοση"
Σε διάλογο με την κιθάρα του Guthrie, “this machine kills fascists”, το μπάντζο του Pete Seeger “περικυκλώνει το μίσος και το εξαναγκάζει να παραδοθεί”
Αφού υπηρέτησε στον Β ‘Παγκόσμιο Πόλεμο , ίδρυσε τους Weavers, ένα κουαρτέτο με το οποίο επίσης συνεργάστηκε πολλές φορές και ο Woody Guthrie και το οποίο έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές στις αρχές της δεκαετίας του 1950, με τραγούδια όπως Kisses Sweeter Than WineIf I Had a Hammer και Goodnight, Irene, πυροδοτώντας μια αναζωογόνηση της αμερικανικής φολκ μουσικής.
Η επιτυχία του γκρουπ ανακόπηκε όταν ο Seeger κατηγορήθηκε (μαζί με άλλους εφτά εντός των οποίων και ο συγγραφέας Arthur Miller) για τους δεσμούς του με το Κομμουνιστικό Κόμμα. Αφού η μουσική του αποκλείστηκε από το αμερικανικό εθνικό τηλεοπτικό δίκτυο και πολλές από τις συναυλίες του ακυρώθηκαν από τις αρχές, τελικά κλήθηκε ενώπιον της μακαρθικής κοινοβουλευτικής επιτροπής αντιαμερικανικών δραστηριοτήτων, όπου αρνήθηκε να χρησιμοποιήσει την περιβόητη 5η τροπολογία και να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με τις πολιτικές του δραστηριότητες:
“Δεν πρόκειται να απαντήσω σε τυχόν ερωτήσεις σχετικά με τους πολιτικούς μου δεσμούς, τις φιλοσοφικές ή θρησκευτικές ή πολιτικές μου πεποιθήσεις. Για το πώς ψήφισα στις εκλογές, ή για οποιαδήποτε άλλη από τις ιδιωτικές μου υποθέσεις. Νομίζω ότι αυτές είναι πολύ ανάρμοστες ερωτήσεις για να μπορούν να τεθούν σε οποιονδήποτε αμερικάνο, ιδιαίτερα κάτω από τέτοιον καταναγκασμό, όπως αυτός που βιώνω εδώ”.
Kαταδικάστηκε για περιφρόνηση του Κογκρέσου και καταδικάστηκε σε φυλάκιση, με την ποινή τελικά να ανατρέπεται.
Ο Seeger όμως συνέχισε να είναι δημοφιλής σε τεράστια ακροατήρια. Ιδιαίτερα στα πανεπιστήμια και μικρά νυχτερινά κέντρα οι συναυλίες του μείναν στην ιστορία, όντας πολλές φορές κομμάτι της ενεργής του συμμετοχής σε πολλούς αγώνες, για εργατικές διεκδικήσεις, πολιτικά δικαιώματα και οικολογικούς σκοπούς . Η διασκευή του We shall overcome (παλιό gospell αμερικάνικο τραγούδι) έγινε ο ύμνος ττων πολιτικών κινημάτων της πολυτάραχης δεκαετίας του 1960 στις ΗΠΑ ενώ και άλλα τραγούδια του όπως τα Turn , Turn, Turn και Where Have All the Flowers Gone? κέρδισαν πολλά βραβεία και επαίνους όχι τόσο όταν κυκλοφόρησαν αλλά στα τελευταία χρόνια της ζωής του. Εντός αυτών και το βραβείο Grammy 1993 για τη συνολική του προσφορά στη μουσική και η είσοδός του στο Rock and Roll Hall of Fame το 1996.
Θα μπορούσαν να ειπωθούν πολλά περισσότερα για τη πολιτική του δράση αλλά και τα μουσικά του επιτεύγματα, όμως θα αρκεστούμε σε αυτά τα λίγα προς το παρόν μαζί με μια τελευταία σκέψη. Μια σκέψη που ξεπήδησε στο άκουσμα της χτεσινής του αποχώρησης όταν πολλές από τις φωτογραφίες του ασπρομάλλη, γερασμένου πλέον Seeger πλυμμήρισαν το διαδίκτυο.
26seeg600Το “νέο”, σκεφτόμαστε, πολλές φορές σημαίνει το πρωτότυπο. Αυτό που για πρώτη φορά δημιουργείται κι εμφανίζεται. Άλλες φορές περιγράφει αποκλειστικά την ηλικία και χωρίζει τις γενιές. Πιο συγκλονιστικό όμως μάλλον είναι το “νέο”, όταν περιγράφει αυτό που έρχεται σε αντίθεση με το υπάρχον, ανεξάρτητα από το αν είναι πρωτοφανέρωτο ή όχι. Όταν σηματοδοτεί αυτό που απειλεί να πάρει τη θέση του υπάρχοντος. του, σε τελική ανάλυση, παλιού.
Κάπως έτσι, βλέπεις γύρω σου πολλούς νέους (ηλικιακά) ανθρώπους με παλιές, γερασμένες ιδέες.. Ενώ βλέπεις και ηλικιωμένους που οι ιδέες και η δράση τους δεν έχουν προσεγγίσει ακόμη, ούτε καν την εφηβική ηλικία. Κάπως έτσι επίσης, εμφανίζονται “πρωτότυπες”, “νέες” ιδέες σήμερα, που υπερασπίζονται έναν καθόλα γερασμένο κόσμο και βολεύονται εντός του. Αλλά και ιδέες, που αν και μπορεί να έχουν εμφανιστεί χρόνια πριν, παραμένουν εκθαμβωτικά νέες, σε σύγκριση με το σκοτεινό σήμερα.
Κάπως έτσι, σκεφτήκαμε, ότι στη μνήμη του αριστερού μουσικού κι ακτιβιστή Pete Seeger, εκτός όλων των όμορφων τραγουδιών του, αξίζει να ακούσουμε αποχαιρετώντας τον, κι αυτό:
Το “Forever Young” του Bob Dylan που εδώ τραγουδάει ο ίδιος.. Όντας σίγουροι ότι ταίριαζε και στον ίδιο μέχρι την τελευταία του στιγμή. Όντας σίγουροι ότι θα προσπαθήσουμε τουλάχιστον να ζήσουμε κι εμείς κάπως έτσι.
Rest in Peace, Pete Seeger.. We shall overcome!
Λίγα χρόνια πριν στην πρώτη γραμμή διαδήλωσης του Occupy movement
Λίγα χρόνια πριν στην πρώτη γραμμή διαδήλωσης του Occupy movement

Δευτέρα 27 Ιανουαρίου 2014

Χαρτογραφώντας τον πόλεμο της Ευρώπης ενάντια στην μετανάστευση


Του Philippe Rekacewicz
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην αγγλική έκδοση Le Monde Diplomatique στις 16 Οκτωβρίου 2013.
Μετάφραση: Δανάη Κυρλή, via: Η Λέσχη)

Η Ευρώπη έχει χτίσει γύρω της ένα φρούριο για να προστατευτεί από την «παράνομη» μετανάστευση από τον Νότο, από ανθρώπους που σπεύδουν να γλιτώσουν εμφύλιους πολέμους, συγκρούσεις και υπερβολική φτώχεια. Η Ιστορία είναι πιο εύκολο να κατανοηθεί μέσω χαρτών.

Ο απαγορευμένος κόσμος

Είναι περίεργο πράγμα, αυτός ο παρανοϊκός φόβος της εισβολής, αυτή η αποφασιστικότητα να προστατευτούν με κάθε κόστος από αυτά τα ανθρώπινα όντα που κάθε χρόνο αυτό-εξορίζονται από την πατρίδα τους, με προορισμό μια φανταστική Γη της Επαγγελίας στις πλούσιες χώρες. Αλλά οι πλούσιοι έχουν αποφασίσει ότι αυτά τα ανθρώπινα κύματα είναι ανεπιθύμητα.
Ενισχύουν τα σύνορα τους, ορθώνουν φράγματα, χτίζουν τείχη όλο και ψηλότερα. Μια πραγματική στρατιωτική στρατηγική για κρατήσουν τους «εισβολείς» έξω.
Σε μια προσπάθεια απομίμησης, άλλες σημαντικές χώρες όπως η Βραζιλία, η Κίνα και η Ρωσία αρχίζουν να συμμετέχουν, στήνοντας τα δικά τους «οχυρά» για να περιορίσουν την οικονομική μετανάστευση από φτωχότερες περιοχές στις δικές περιοχές ταχείας ανάπτυξης.
Τέτοια υλικά εμπόδια αποτελούν αποτελεσματικά εργαλεία για την ποινικοποίηση της μετανάστευσης, για την εμφάνιση όρων που υπο άλλες συνθήκες δε θα έπρεπε να ήταν αποδεκτοί όπως «παράνομοι μετανάστες». Κάνουν τους ανθρώπους να πιστεύουν ότι παραβαίνουν το νόμο. Με τη βοήθεια αυτών των εμποδίων, νομοθετικών και υλικών, δημιουργήσαμε μια νέα κατηγορία εγκληματία: τον μετανάστη.
Έτσι λοιπόν συγχέουμε τη διεθνή νομοθεσία και τις παγκόσμιες αξίες.
Τα τρία σύνορα της Ευρώπης

Αυτός ο χάρτης σχεδιάστηκε για πρώτη φορά το 2003, χάρη στη λεπτολογική δουλειά του Olivier Clochard από το ινστιτούτο Migrinter του πανεπιστημίου του Poitiers. Τον ενημερώνουμε τακτικά και δυστυχώς κάθε φορά έχουμε να προσθέσουμε περισσότερες μαύρες τελείες και να σχεδιάσουμε ακόμη μεγαλύτερους κόκκινους κύκλους.
Την 1η Ιανουαρίου 1993, ο Gerry Johnson βρέθηκε νεκρός. Πολίτης της Λιβερίας – μια χώρα που εκείνη την περίοδο καταστρεφόταν από έναν αιματηρό εμφύλιο πόλεμο – ο Johnson είχε πεθάνει από ασφυξία σε ένα βαγόνι εμπορευμάτων στο Feldkirch της Αυστρίας. Στις 3 Οκτώβρη 2013, ένα πλοίο βυθίζεται κοντά στις ακτές της νήσου Lampedusa, με επιβάτες 500  μετανάστες, οι περισσότεροι εκ των οποίων προέρχονταν από την Ανατολική Αφρική. Μεταξύ αυτών των δύο ημερομηνιών και αυτών των δύο σημείων, περισσότεροι από 17300 μετανάστες – και αυτό είναι η ελάχιστη εκτίμηση για αυτή την άγνωστη εκατόμβη – έχουν χάσει την ζωή τους προσπαθώντας να φτάσουν στην Ευρώπη, την ήπειρο της ελευθερίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Πεθαίνουν κιόλας προσπαθώντας να φύγουν, όπως ο Marcu Omofuma, ένας νιγηριανός ο οποίος δολοφονήθηκε την 1η Μαΐου 1999 από τρεις σαδιστές αυστριακούς αστυνομικούς σε ένα αεροπλάνο της Balkan Air κατά τη διάρκεια του εξαναγκαστικού επαναπατρισμού του.
Η γεωγραφία μιας ανεπιθύμητης ανθρωπότητας

Στην Δύση βρίσκονται οι φίλοι μας, οι οποίοι είναι ευπρόσδεκτοι, είναι αυτοί με τα παχυλά πορτοφόλια. Στην Ανατολή είναι οι ανεπιθύμητοι, οι βρώμικοι, οι μικροί τύποι από ένα κόσμο πολύ φτωχό για να είναι «άξιοι» μας. Τέλεια συμμετρία, σμήνη φτωχών επιμένουν στη Δύση και σμήνη πλουσίων στην Ανατολή.
Η πολιτική γεωγραφία των Ευρωπαϊκών βίζα καταδεικνύει με ιδιαίτερη κυνικότητα την αντίληψη της Ευρώπης για τον κόσμο, ένα φειδωλό πράγμα. Κάποιος πρέπει να μου εξηγήσει τη λογική της απαίτησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι πολίτες του Κόσοβου – μιας από τις φτωχότερες χώρες της Ευρώπης – να αγοράζουν πανάκριβες βίζες έτσι ώστε να έχουν τη δυνατότητα να κινούνται μέσα τη ζώνη Σένγκεν.
Υπάρχουν πολλές μεθοδολογίες για να χωρίσεις τον κόσμο, τα εδάφη, οι περιοχές του. Είτε πρόκειται για την αρχή του έθνους-κράτους, είτε για ομάδες κρατών, είτε για κοινωνικοοικονομικούς ή πολιτικούς παράγοντες, όλα μας υπενθυμίζουν κυνικά, τι δεν θα θέλαμε να δούμε στους εαυτούς μας: την ιδιοτέλεια μας, τη βία μας. Προσποιούμαστε ότι βοηθάμε την ανάπτυξη των φτωχών χωρών, ενώ στην πραγματικότητα εξάγουμε οικονομικά μοντέλα που δε μπορούν να εφαρμοστούν. Και στη συνέχεια επιβάλουμε στους κατοίκους τους απρόσιτες βίζες.
Και παρόλα αυτά η εξαθλιωμένη Αφρική, όπως οπουδήποτε αλλού, έχει πολιτισμό, μουσική, θέατρο. Διπλωμάτες, δασκάλους. Φοιτητές, εργαζόμενους, συγγραφείς. Όλοι είναι ανθρώπινα όντα τα οποία η Ευρώπη στέλνει πίσω συσκευασμένα σα λουκάνικα σε αεροπλάνα – όταν δεν τους στέλνει πίσω τυλιγμένους σε σάβανα – γιατί δεν κατάφεραν να αποκτήσουν μια βίζα ή πράσινη κάρτα.http://eagainst.com/articles/europeagainstimmigrants/

Παρασκευή 24 Ιανουαρίου 2014

Το Παιδί και οι εχθροί του

Emma Goldman: Το Παιδί και οι εχθροί του


Πρέπει το παιδί να θεωρείται μια ανεξάρτητη προσωπικότητα ή ένα αντικείμενο που διαμορφώνεται σύμφωνα με τις ιδιοτροπίες και τα γούστα των άλλων; Νομίζω ότι αυτή είναι η πιο σημαντική ερώτηση που πρέπει να απαντηθεί από γονείς και δασκάλους. Το εάν το παιδί θα αναπτυχθεί εσωτερικά, εάν όλα όσα αναζητούν εκφραστική διέξοδο θα αφεθούν να έρθουν στο φως ή θα είναι ετεροκαθοριζόμενο, αυτό εξαρτάται από τη σωστή απάντηση σε αυτό το ζωτικής σημασίας ερώτημα.
Στην εποχή μας οι καλοί και άξιοι ευνοούν τις ισχυρές προσωπικότητες. Κανένας άνθρωπος με ευαισθησίες δε θέλει να τον μεταχειρίζονται απλώς και μόνο σαν μηχανή ή σαν ένα καθωσπρέπει και αξιοσέβαστο παπαγαλάκι· η ανθρώπινη ύπαρξη διψάει για αναγνώριση του βαθύτερου εαυτού της.
Και πρέπει να έχουμε κατά νου ότι η ανάπτυξη του ώριμου ανθρώπου περνά από την παιδική ηλικία και ότι οι σύγχρονες αντιλήψεις για τη μόρφωση ή την εκπαίδευσή του στο σχολείο και στην οικογένεια –ακόμη και στην οικογένεια ενός προοδευτικού ή ριζοσπάστη– είναι τέτοιες που πνίγουν τη φυσική ανάπτυξη του παιδιού.
Όλοι οι θεσμοί στις μέρες μας, η οικογένεια, το κράτος, οι ηθικοί κώδικες βλέπουν στο πρόσωπο κάθε δυναμικής, όμορφης, ασυμβίβαστης προσωπικότητας έναν θανάσιμο εχθρό. Επομένως, όλα στοχεύουν στο να καλουπωθεί το συναίσθημα και η πρωτοτυπία της σκέψης του παιδιού από πολύ μικρή ηλικία· κάθε άνθρωπος να διαμορφωθεί με βάση ένα πρότυπο· όχι για να δημιουργηθεί μια ισορροπημένη προσωπικότητα, αλλά ένας υπομονετικός εργαζόμενος-σκλάβος, μια επαγγελματική μηχανή, ένας πολίτης-φοροδότης ή ένας αυστηρός ηθικολόγος. Έαν κάποιος, παρ’ όλα αυτά, ανακαλύψει τον πραγματικό αυθορμητισμό του (κάτι που παρεμπιπτόντως είναι μια σπάνια χαρά), αυτό δεν οφείλεται στη δική μας μέθοδο ανατροφής και εκπαίδευσης: η προσωπικότητα του παιδιού συχνά επιβάλλεται παρά τα κοινωνικά και οικογενειακά εμπόδια. Μια τέτοια ανακάλυψη θα έπρεπε να γιορτάζεται σαν ένα σπάνιο γεγονός, μιας και τα εμπόδια στο δρόμο της ανάπτυξης και της διαμόρφωσης του χαρακτήρα είναι τόσα πολλά που είναι θαύμα αν το παιδί καταφέρει να διατηρήσει το σθένος και την ομορφιά του και να βγει ζωντανό μέσα από τις τόσες απόπειρες να ακρωτηριάσουν τον πυρήνα της ύπαρξής του.
Πράγματι, αυτός που έχει ξεπεράσει τα εμπόδια που θέτουν η έλλειψη σκέψης και η ανοησία της κοινοτοπίας, αυτός που μπορεί να σταθεί χωρίς ηθικά στηρίγματα, χωρίς την επιβεβαίωση της κοινής γνώμης («ιδιωτική νωθρότητα» την αποκαλούσε ο Νίτσε) μπορεί να τραγουδήσει με όλη του τη δύναμη το τραγούδι της ανεξαρτησίας και της ελευθερίας. Την έχει κερδίσει περνώντας διά πυρός και σιδήρου. Αυτές οι μάχες ξεκινούν από την πιο τρυφερή ηλικία.
Το παιδί δείχνει τις ατομικές του κλίσεις στα παιχνίδια του, στα ερωτήματά του, στις σχέσεις του με τους άλλους ανθρώπους. Πρέπει όμως να παλέψει με τις συνεχείς εξωτερικές επεμβάσεις στις σκέψεις και στα συναισθήματά του. Δεν επιτρέπεται να εκφραστεί σύμφωνα με τη φύση του, με την αναπτυσσόμενη προσωπικότητά του. Πρέπει να γίνει πράγμα, αντικείμενο. Τα ερωτήματά του βρίσκουν στενόμυαλες, συμβατικές, ηλίθιες απαντήσεις, τις περισσότερες φορές βασισμένες πάνω στο ψέμα. Και όταν εκείνο, με τα μεγάλα, γεμάτα απορία και αθωότητα μάτια του λαχταράει να κατανοήσει τα μυστήρια του κόσμου, οι γύρω του αμέσως κλειδώνουν πόρτες και παράθυρα και κλείνουν το εύθραυστο αυτό φυτό σε θερμοκήπιο, όπου δεν μπορεί ούτε να αναπνεύσει ούτε να αναπτυχθεί ελεύθερα.
Ο Ζολά, στο μυθιστόρημά του «Fécondité» υποστηρίζει ότι ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού θεωρεί το παιδί νεκρό, έχει συνωμοτήσει εναντίον της γέννησής του – μια τρομακτική εικόνα πραγματικά. Εντούτοις, η συνωμοσία εναντίον της ανάπτυξης και της διαμόρφωσης του χαρακτήρα του, η οποία βρήκε εύφορο έδαφος και καλλιεργήθηκε μέσω του πολιτισμού, μου φαίνεται ακόμη πιο απαίσια και επιζήμια, αφού αργά και σταδιακά καταστρέφει τα κρυμμένα χαρίσματα του παιδιού, μια διαδικασία που οδηγεί στην αποβλάκωση και στην περιστολή της κοινωνικής του ευημερίας.
Μια εκπαίδευση εξολοκλήρου προσανατολισμένη στην αποξένωση του παιδιού από τον εαυτό του δημιουργεί ενηλίκους αποξενωμένους ο ένας από τον άλλο και σε διαρκή ανταγωνισμό μεταξύ τους.
Το ιδανικό για τον μέσο παιδαγωγό δεν είναι μια ολοκληρωμένη, ισορροπημένη, αυθεντική ύπαρξη. Με το είδος της διδασκαλίας του περισσότερο επιδιώκει να φτιάξει ανθρώπους-μηχανές, απόλυτα προσαρμοσμένους στο μαγκανοπήγαδο της κοινωνίας και σε μια ζωή μονότονη και κενή. Η οικογένεια, το σχολείο, το κολέγιο και το πανεπιστήμιο ενισχύουν τη στείρα, ψυχρή χρησιμοθηρία, παραγεμίζοντας το κεφάλι του μαθητή με ένα σωρό ιδέες, κληρονομιά από τις προηγούμενες γενιές. Tα «γεγονότα και τα δεδομένα», όπως ονομάζονται, δεν είναι τίποτε περισσότερο από έναν όγκο πληροφοριών που καταφέρνουν να συντηρούν κάθε είδους εξουσία και να προκαλούν δέος ως προς τη σημασία της ιδιοκτησίας, ελάχιστα όμως συνεισφέρουν στην ουσιαστική κατανόηση της ανθρώπινης φύσης και της θέσης της στον κόσμο.
Τα κεφάλια των παιδιών μας τα έχουν παραγεμίσει με πεθαμένες αλήθειες, ξεχασμένες εδώ και καιρό, μουχλιασμένες αντιλήψεις για τον κόσμο και τους ανθρώπους ακόμη και στην εποχή των γιαγιάδων μας. Η διαρκής αλλαγή, η πολυμορφία, η συνεχής πρόοδος, αυτά είναι η ουσία της ζωής. Οι επαγγελματίες παιδαγωγοί δε γνωρίζουν τίποτε από όλα αυτά, τα εκπαιδευτικά συστήματα είναι τακτοποιημένα σε φακέλους, ταξινομημένα και αριθμημένα. Τους λείπει ο δυνατός και γόνιμος σπόρος που όταν πέσει στο πλούσιο έδαφος θα αναπτυχθεί και θα φτάσει ψηλά. Είναι πολυκαιρισμένα, ανίκανα να ξυπνήσουν τον αυθορμητισμό του ανθρώπου. Παιδαγωγοί και δάσκαλοι με νεκρές ψυχές ασχολούνται με νεκρές αξίες. Η ποσότητα παίρνει βίαια τη θέση της ποιότητας. Συνεπώς, τα αποτελέσματα είναι αναπόφευκτα.
Όπου κι αν κοιτάξει κανείς, ψάχνοντας απεγνωσμένα ανθρώπους που δε μετρούν τις ιδέες και τα συναισθήματα με το μέτρο της σκοπιμότητας, έρχεται αντιμέτωπος με προϊόντα και μαζική εκπαίδευση αντί για την καλλιέργεια του αυθορμητισμού και των εσωτερικών χαρακτηριστικών που οδηγούν στην ελευθερία.
Πνεύμα δεν βρίσκω μέσα του κρυμμένο.
Είναι απλώς εκπαιδευμένο.
Τα λόγια αυτά του Φάουστ απηχούν με τον καλύτερο τρόπο τις παιδαγωγικές μας μεθόδους. Πάρτε για παράδειγμα τον τρόπο που η ιστορία διδάσκεται στα σχολεία μας. Δείτε πώς η παγκόσμια ιστορία έχει καταντήσει ένα φτηνό κουκλοθέατρο, στο οποίο μερικοί κουκλοπαίχτες υποτίθεται ότι κρατούν στα χέρια τους την πορεία ολόκληρης της ανθρώπινης φυλής.
Και το δικό μας έθνος; Δεν έχει επιλεγεί από τη Θεία Πρόνοια για να κυριαρχήσει στον κόσμο; Δεν είναι ανώτερο από τα άλλα; Δεν είναι της γης το δαχτυλίδι, χωρίς αμφιβολία το πιο ενάρετο και ιδανικό έθνος, το πιο γενναίο; Όλες αυτές οι γελοιότητες που διδάσκονται δεν μπορούν παρά να οδηγήσουν σε έναν ανιαρό, ρηχό πατριωτισμό και να δημιουργήσουν ένα έθνος που δε γνωρίζει τα όριά του, ξεροκέφαλο, παντελώς ανίκανο να αναγνωρίσει τις ικανότητες των άλλων εθνών. Με αυτό τον τρόπο, υπερεκτιμώντας τις δικές τους αξίες, οι νέοι ευνουχίζονται, απονεκρώνονται. Δεν είναι περίεργο που η κοινή γνώμη μπορεί τόσο εύκολα να χειραγωγηθεί.
«Μασημένη τροφή» είναι το σύνθημα που θα έπρεπε να αναρτηθεί σε κάθε τάξη ως προειδοποίηση για όσους δεν θέλουν να χάσουν την προσωπικότητά τους και την κριτική τους ικανότητα, οι οποίοι διαφορετικά θα αρκούνταν σε γνώσεις κενές όπως ένα άδειο κέλυφος. Ίσως αυτό είναι αρκετό ως αναγνώριση για τα αμέτρητα εμπόδια που συναντά ένα παιδί στην ανεξάρτητη νοητική του ανάπτυξη.
Εξίσου πολλές, και όχι λιγότερο σημαντικές, είναι οι δυσκολίες στη συναισθηματική ζωή του παιδιού. Δε θα περίμενε κανείς οι γονείς να συνδέονται με τα παιδιά τους με τις πιο τρυφερές και λεπτές χορδές; Όντως, αυτό θα περίμενε. Όμως, οι γονείς είναι οι πρώτοι που καταστρέφουν τον εσωτερικό πλούτο των παιδιών τους – όσο λυπηρό κι αν είναι αυτό, είναι αληθινό.
Οι Γραφές μάς λένε ότι ο Θεός δημιούργησε τον Άνθρωπο κατ’ εικόναν του, κάτι που, όπως έχει αποδειχτεί, σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να είχε επιτυχία. Οι γονείς ακολουθούν το κακό παράδειγμα του επουράνιου αφέντη. Κάνουν τα πάντα για να πλάσουν το παιδί τους σύμφωνα με τη δική τους εικόνα. Είναι πεισματικά προσκολλημένοι στην ιδέα ότι το παιδί εν μέρει είναι ένα κομμάτι από αυτούς, μια ιδέα τόσο λανθασμένη όσο και επιβλαβής, η οποία αρκεί για να μεγαλώσει την παρανόηση σχετικά με την παιδική ψυχή και να οδηγήσει αναπόφευκτα στην υποδούλωση και στην εξάρτηση.
Μόλις οι πρώτες ακτίνες της συνειδητοποίησης φωτίσουν το μυαλό και την καρδιά του παιδιού, αυτό ενστικτωδώς αρχίζει να συγκρίνει τη δική του προσωπικότητα με των γύρω του. Πόσα απόκρημνα και παγωμένα βράχια θα αντικρίσει με το γεμάτο απορία βλέμμα του; Πολύ σύντομα θα έρθει αντιμέτωπο με την επώδυνη πραγματικότητα ότι βρίσκεται εδώ μόνο για να υπηρετεί, σαν άψυχο ον, γονείς και κηδεμόνες, που η αυθεντία τους και μόνο του δίνει σχήμα και μορφή.
Η μεγάλη μάχη που δίνει ο σκεπτόμενος άνθρωπος ενάντια στις πολιτικές, κοινωνικές και ηθικές συμβάσεις έλκει την καταγωγή της από την οικογένεια, όπου το παιδί είναι πάντα αναγκασμένο να αγωνίζεται ενάντια στην εξουσία, εσωτερική και εξωτερική. Οι ρητές εντολές: «Θα το κάνεις!», «Πρέπει!», «Αυτό είναι σωστό!», «Αυτό είναι λάθος!» πέφτουν σαν καταρρακτώδης βροχή πάνω στο αγνό μυαλό του παιδιού και εντυπώνονται μέσα του για να υποκύψει εκείνο στο τέλος μπροστά στις καθιερωμένες και άτεγκτες αντιλήψεις όσον αφορά τις ιδέες και τα συναισθήματα. Ωστόσο, οι κρυμμένες δυνάμεις και τα ένστικτα παλεύουν να επιβάλουν τον δικό ανορθόδοξο τρόπο έρευνας της ουσίας των πραγμάτων, διάκρισης ανάμεσα σε αυτό που είναι κοινώς αποδεκτό ως «λάθος», «σωστό» ή «ψεύτικο». Το παιδί είναι προορισμένο να ακολουθήσει το δικό του δρόμο, μιας και είναι κι αυτό φτιαγμένο από τα ίδια νεύρα, μυς και αίμα, όπως και αυτοί που υποτίθεται ότι κατευθύνουν τη μοίρα του. Αδυνατώ να καταλάβω πώς οι γονείς ελπίζουν ότι τα παιδιά τους θα γίνουν ανεξάρτητα πνεύματα που θα βασίζονται στις δικές τους δυνάμεις, όταν κάνουν τα πάντα για να τους κόψουν τα φτερά, αυτό το παραπάνω στην ιδιοσυγκρασία και τον χαρακτήρα που τα κάνει να ξεχωρίζουν από τους ίδιους και τα αναδεικνύει ως φορείς νέων και ζωογόνων ιδεών. Το φιντανάκι που το κλαδεύει ο κηπουρός για να του δώσει ένα προκαθορισμένο σχήμα ποτέ δε θα γίνει τόσο ψηλό και όμορφο όσο αν αφηνόταν να μεγαλώσει φυσικά και ελεύθερα.
Όταν το παιδί πλησιάζει στην εφηβεία, έρχεται αντιμέτωπο, εκτός από την οικογένεια και το σχολείο, με μια ατελείωτη σειρά αυστηρών ηθικών παραδόσεων. Τη λαχτάρα για έρωτα και σεξ οι περισσότεροι γονείς την αντιμετωπίζουν με απόλυτη αδιαφορία, τη θεωρούν κάτι αισχρό και απρεπές, κάτι ντροπιαστικό, σχεδόν εγκληματικό, που πρέπει να καταστέλλεται και να καταπολεμάται σαν φοβερή ασθένεια. Τα ερωτικά και τρυφερά αισθήματα του νεαρού βλασταριού μεταφράζονται, εξαιτίας της βλακείας των γύρω του, σε χυδαιότητα και χοντροκοπιά, έτσι ώστε οτιδήποτε λεπτό και ωραίο είτε συνθλίβεται εξολοκλήρου είτε καταχωνιάζεται στα τρίσβαθα, σαν τη μεγαλύτερη αμαρτία που δεν τολμά να αντικρίσει το φως της ημέρας.
Το πιο αξιοπερίεργο είναι ότι οι γονείς θα στερηθούν τα πάντα, θα θυσιάσουν τα πάντα για να είναι τα παιδιά τους καλά στη σωματική τους υγεία και έντρομοι θα σηκωθούν τη νύχτα μπροστά σε όποια ενόχληση νιώσουν τα καμάρια τους. Θα παραμείνουν όμως ψυχροί και αδιάφοροι, χωρίς την παραμικρή κατανόηση, για την ψυχή τους, τα ερωτικά σκιρτήματα και τους πόθους τους· ούτε θα ακούσουν –ούτε θέλουν να ακούσουν– τον δυνατό χτύπο του νεανικού πνεύματος που απαιτεί αναγνώριση. Αντίθετα, θα καταπνίξουν τη γλυκιά φωνή της άνοιξης, τη φωνή της νέας ζωής, μιας ζωής γεμάτη από την ομορφιά και το μεγαλείο του έρωτα. Θα βάλουν το μακρύ, λεπτό δάχτυλο της αυθεντίας πάνω στον τρυφερό λαιμό του νέου και δε θα αφήσουν ν’ ακουστεί ο κρυστάλλινος ήχος του δικού του τραγουδιού, η φωνή της προσωπικής ανάπτυξης, της ομορφιάς του χαρακτήρα, της δύναμης του έρωτα και των ανθρώπινων σχέσεων, αυτά για τα οποία μόνο αξίζει κανείς να ζει.
Κι όμως αυτοί οι γονείς θεωρούν ότι θέλουν το καλό του παιδιού τους και μερικοί, απ’ όσο ξέρω, όντως το εννοούν. Όμως, το «καλό» εδώ σημαίνει φθορά και θάνατο σε καθετί νέο που πάει να ανθίσει. Εντέλει, με το να καταπνίγουν κάθε ανεξάρτητη προσπάθεια των νέων να αναλύσουν τις παθογένειες της κοινωνίας και κάθε αυθόρμητη δράση για το ξερίζωμά τους οι γονείς δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να μιμούνται τα αφεντικά τους στο κράτος, στα εμπορικά, κοινωνικά και ηθικά ζητήματα. Αδυνατούν να συλλάβουν τη διαχρονική αλήθεια ότι οι μέθοδοι που χρησιμοποιούν απλώς πυροδοτούν ακόμη μεγαλύτερη δίψα για ελευθερία και ακόμη περισσότερη αγωνιστικότητα.
Αυτός ο καταναγκασμός είναι επόμενο να προκαλέσει αντίσταση, κάθε γονιός και δάσκαλος θα έπρεπε να το ξέρουν. Σε πολλούς προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η πλειονότητα των παιδιών που κατάγονται από ριζοσπαστικές οικογένειες είτε είναι εντελώς αντίθετα στις ιδέες των γονιών τους, πολλά από αυτά ακολουθούν παλιά, απαρχαιωμένα μονοπάτια, είτε είναι αδιάφορα απέναντι στις ιδέες και στα κηρύγματα της κοινωνικής αναμόρφωσης. Κι όμως δεν υπάρχει τίποτε το παράξενο σε αυτό. Οι ριζοσπάστες γονείς, αν και δεν πιστεύουν ότι η ιδιοκτησία είναι συμβατή με την ανθρώπινη φύση, υποστηρίζουν ακόμη ακράδαντα ότι το δικό τους παιδί τούς ανήκει κι έχουν κάθε δικαίωμα να ασκούν εξουσία πάνω του. Έτσι αρχίζουν να το πλάθουν σύμφωνα με τη δική τους αντίληψη για το σωστό και το λάθος και να επιβάλουν τις ιδέες τους με τη σκληρότητα ενός καθολικού γονέα. Και ο ένας και ο άλλος προβάλλουν στα παιδιά τους το ίδιο αξίωμα: «κάνε όπως σου λέω κι όχι όπως κάνω». Όμως το εύπλαστο παιδικό μυαλό αντιλαμβάνεται γρήγορα ότι η ζωή των γονιών του είναι αντίθετη με τις ιδέες που εκείνος εκπροσωπεί· ότι, σαν τον καλό χριστιανό που προσεύχεται με ζήλο τις Κυριακές, όμως συνεχίζει να παραβιάζει τις εντολές του Κυρίου την υπόλοιπη εβδομάδα, ο ριζοσπάστης γονιός καταγγέλλει το Θεό, τους παπάδες, την εκκλησία, την κυβέρνηση, την ντόπια εξουσία, αλλά συνεχίζει να υπακούει σε όλα όσα σιχαίνεται. Έτσι, ο άθεος γονιός μπορεί να υπερηφανεύεται ότι ο τετράχρονος γιος του αναγνωρίζει τη μορφή του Τόμας Πέιν ή του Ίνγκερσολ ή ότι ξέρει πως η ιδέα του Θεού είναι μια ανοησία. Ή ο σοσιαλιστής πατέρας μπορεί να πει στην εξάχρονη κόρη του: «Ποιος έγραψε το Κεφάλαιο, αγάπη μου;». Κι εκείνη να απαντήσει: «Ο Καρλ Μαρξ, μπαμπά!». Ή η αναρχική μητέρα μπορεί να διαδίδει σχεδόν παντού ότι την κόρη της τη λένε Λουίζ-Μισέλ, Σοφία Περόφσκαγια ή ότι απαγγέλλει επαναστατικά ποιήματα του Χέρβεκ, του Φράιλιγκρατ ή του Σέλεϋ και αναγνωρίζει τον Σπένσερ, τον Μπακούνιν ή τον Χάρμον.
Σε καμιά περίπτωση αυτά δεν είναι υπερβολές. Είναι δυσάρεστα περιστατικά που τα έχω συναντήσει στην εμπειρία μου με ριζοσπάστες γονείς. Πού οδηγούν τέτοιες μέθοδοι βιασμού του μυαλού; Συμβαίνει το εξής (και όχι σπάνια επίσης). Το παιδί που τρέφεται με μονόπλευρες, άκαμπτες ιδέες, μεγαλώνοντας, δεν μπαίνει στον κόπο να ξανακοιτάξει τις ιδέες αυτές και βάζει πλώρη για νέες εμπειρίες, ακόμη κι αν αυτές είναι κατώτερες και ρηχές – το ανθρώπινο μυαλό δεν μπορεί να αντέξει την ομοιομορφία και τη μονοτονία. Έτσι, το παιδί που το έχουν παραζαλίσει με τον Τόμας Πέιν θα βρει καταφύγιο στην αγκαλιά της εκκλησίας και θα υποστηρίξει τον ιμπεριαλισμό, μόνο και μόνο για να ξεφύγει από το βάρος του οικονομικού ντετερμινισμού και του επιστημονικού σοσιαλισμού, ή θα ανοίξει μια βιοτεχνία γυναικείων πουκαμίσων και θα γίνει ένθερμος οπαδός της ατομικής περιουσίας απλώς για να βρει ανακούφιση από τις παλιομοδίτικες κομμουνιστικές ιδέες του πατέρα του. Ή το κορίτσι θα παντρευτεί τον πρώτο άνδρα που θα της εξασφαλίσει τα προς το ζην μόνο και μόνο για να ξεφύγει από τη συνεχή πολυλογία υπέρ των πολλών εραστών.
Τέτοια περιστατικά μπορεί να είναι πολύ επώδυνα για τους γονείς που επιθυμούν τα παιδιά τους να ακολουθήσουν το δικό τους δρόμο, όμως εγώ, από ψυχολογική άποψη, τα βλέπω ανανεωτικά και ελπιδοφόρα. Είναι η μεγαλύτερη εγγύηση ότι το ανεξάρτητο άτομο μπορεί τουλάχιστον να αντιστέκεται σε κάθε εξωτερική και αλλότρια πίεση που ασκείται στην καρδιά και στο μυαλό.
Μερικοί θα ρωτήσουν για τους αδύναμους χαρακτήρες, δεν πρέπει αυτοί να προστατεύονται; Βέβαια, αλλά για να μπορούν να το κάνουν αυτό, είναι απαραίτητο οι γονείς να καταλάβουν ότι η μόρφωση των παιδιών δεν είναι συνώνυμη με τη μαζική εκπαίδευση. Για να σημαίνει πραγματικά η μόρφωση κάτι, πρέπει να εστιάζει στην ελεύθερη ανάπτυξη της εσωτερικού δυναμικού και των κλίσεων του παιδιού. Μόνο έτσι μπορούμε να ελπίζουμε για ένα ελεύθερο άτομο και προφανώς για μια ελεύθερη κοινωνία που θα βάζουν τέλος στις παρεμβάσεις και στους εξαναγκασμούς στην ανθρώπινη ανάπτυξη.http://eagainst.com/articles/emma-goldman-child-enemy/

Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2014

λυκόπουλα της κρατικής Εκκλησίας


Πηγή: Περικλής Κοροβέσης - "Εφημερίδα των Συντακτών"

Οταν μια θρησκεία γίνεται κρατική ιδεολογία χάνει τον μυστηριακό και απελευθερωτικό της χαρακτήρα και γίνεται θεσμός και όργανο του κράτους. Οπως η Αστυνομία, ο Στρατος κ.λπ, Γι΄αυτό και βλέπουμε τους υψηλά ιστάμενους στην ιεραρχία κληρικούς να μην έχουν κανένα πρόβλημα να φωτογραφηθούν καμαρωτά στα πλούσια άμφια τους με τους πιο αιμοσταγείς δικτάτορες.

Η κρατική Εκκλησία είναι πάντοτε στο πλευρό του δημίου -υπάλληλος του κράτους είναι και αυτός- και ποτέ στο πλευρό του θύματος, που είναι μια κάποια παραλλαγή του Σατανά και ως εκ τούτου η τιμωρία του είναι δίκαιη.
Από την άλλη πλευρά, έχουμε τη θεολογία της Απελευθέρωσης ή του Κοινωνικού Χριστιανισμού, που υπηρετεί τον άνθρωπο και τα δικαιώματα του. Η θεολογία της Απελευθέρωσης μας είναι κυρίως γνωστή από τη Λατινική Αμερική. Αντίστοιχα χριστιανικά κινήματα με κοινωνικό χαρακτήρα συναντούμε σε όλο τον χριστιανικό κόσμο άσχετα από Ομολογία.

Το αντίστοιχο κίνημα που προσπάθησε να δημιουργήσει ο αείμνηστος Ψαρουδάκης στην Ελλάδα, αν και ακόμα ζωντανό, δεν μπόρεσε να αναπτυχθεί όπως θα του άξιζε. Παράλληλα, έχουμε μέσα στον ίδιο τον κλήρο, αλλά και σε θεολόγους, μια βαθιά αναζήτηση για το νόημα του χριστιανισμού, που δεν έχει καμία σχέση με το κρατικό μόρφωμα του. Κυρίως εκφράζονται από το θαυμάσιο περιοδικό «Σύναξη», που δεν φαίνεται να έχει μεγάλη κυκλοφορία, σε μια χώρα όπου το 97% είναι ορθόδοξοι, αλλά προτιμούν τα τούρκικα σίριαλ.

Αφορμή για αυτό το σημείωμα είναι οι δηλώσεις του συντονιστή της θεματικής Επιτροπής θρησκευμάτων του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Μάκη Λυκόπουλου, ο οποίος όχι μονάχα δεν υποστήριξε τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Β. Διαμαντόπουλο, στη λυσσαλέα επίθεση από τρείς ιεράρχες, ανάμεσα τους και ο γνωστός για τις χρυσαυγίτικες απόψείς του μητροπολίτης Θεσσαλονίκης, Ανθιμος, αλλά συντάχθηκε με το μέρος τους.

Και καλά ο Αρχιεπίσκοπος και ο Σιατίστης -έχουν την έξωθεν καλή μαρτυρία. Αλλά ο υπεύθυνος επί θρησκευμάτων του ΣΥΡΙΖΑ δεν γνωρίζει πως υπάρχουν τρείς μητροπολίτες που ευλογούν την εγκληματική οργάνωση της Χρυσής Αυγής; Αλλά και ο Π. Σκουρλέτης, που είναι συνετός, πού μπόρεσε να βρει «θέμα» για να δηλώσει «το θέμα τελειώνει εδώ». Ποιο θέμα; Ενα λαϊκό θεατρικό δρώμενο, που ενδεχομένως να είναι πολύ παλιό, αν κρίνουμε από την ημερομηνία που γίνεται, δηλαδή στην αρχή του χρόνου, παραπέμπει στα Σατουρνάλια. Και αυτή η στάση του ΣΥΡΙΖΑ προδίδει τι συμβιβασμούς μπορεί να κάνει στο μέλλον. Εξ όνυχος τον λέοντα. Ισως τα χειρότερα έπονται;

Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία, σε αντίθεση με τη Ρωμαιοκαθολική, έχει δείξει τέτοιο σκοταδισμό στα λαϊκά δρώμενα που συγκρίνεται μόνο με τους φονταμενταλιστές του ακραίου Ισλάμ.

Δεν ήταν ο χουντικός μητροπολίτης Αυγουστίνος Καντιώτης που κατάργησε το καρναβάλι του Αμυνταίου και δεν ήταν ο ίδιος που δημιούργησε τα δικά του χριστιανικά τάγματα εφόδου;
Και εδώ οι συγκρίσεις δεν είναι κολακευτικές. Η Αγία Εδρα, με τον Πάπα Παύλο τον Γ (1534-1549), αναβίωσε τα παλιά Σατουρνάλια της Ρώμης (στην ουσία τα νομιμοποίησε, γιατί ουδέποτε έπαψαν) και τα ανέδειξε σε μεγάλη ευρωπαϊκή γιορτή, που παράλληλα έφερνε και πλούτο στη Ρώμη από τους ξένους επισκέπτες. Τη σκυτάλη σήμερα την έχει πάρει η Βενετία, πάντα υπό τις ευλογίες του Πάπα. Για το Ρίο ντε Ζανέιρο καλύτερα να μη μιλήσουμε. Και αυτό σε καθολική χώρα είναι.

Από όσες μαρτυρίες έχουμε, γιορτές και μεταμφιέσεις, χορούς και τραγούδια, τελετές, μυητικές ή θρησκευτικές, τελετουργίες, λιτανείες, παρελάσεις κ.λ π. συναντάμε σε όλους τους αρχαίους λαούς. Σε Βαβυλώνιους, Αιγύπτιους, Ελληνες, Ρωμαίους, που πιθανότατα μας έδωσαν και το όνομα Καρναβάλι (Carnavale, ίσως από το λατινικό Carne Levamen: άρσις κρέατος, δηλαδή απόκρεως, αποκριά). Από τις αρχές της δεκαετίας του '60 τα λαϊκά δρώμενα, γιορτές, καρναβάλια κ.λπ., έγιναν το αγαπημένο αντικείμενο ερευνητών, ιστορικών, κοινωνιολόγων, εθνολόγων και υπάρχει πλούσια βιβλιογραφία. Τρανταχτά ονόματα όπως Ντιμεζίλ, Ελιάντ, Καγιουά, Χιοϋμπερτ, Μοδ και πολλοί άλλοι μελέτησαν αυτό το φαινόμενο.

Νωρίτερα το είχε μελετήσει ο Φρόιντ στο «Τοτέμ και Ταμπού», ήδη από το 1913, για να αποσαφηνίσει τη σημασία του. Και την άποψη του συμμερίστηκαν και όλοι οι μεταγενέστεροι. «Μια γιορτή (το καρναβάλι είναι γιορτή) είναι μια επιτρεπτή υπέρβαση, που καταργεί κάθε απαγόρευση με απόλυτο τρόπο: είναι μια αταξία που καταργεί κάθε τάξη, ανατρέπει όλους τους κοινωνικούς φραγμούς, μέσα από μια ισχυρή αδελφοσύνη που αντιστέκεται σε μια κοινωνική τάξη που κατατάσσει τους ανθρώπους και τους χωρίζει», θα πρόσθετα εγώ πως είναι μια πλήρης ανατροπή της υπάρχουσας τάξης για να βρει η ανθρωπότητα τις απαρχές της με τη μορφή του θεατρικού δρώμενου.

Μην τυχόν ο ΣΥΡΙΖΑ και η Εκκλησία πρέπει να αρχίσουν να διαβάζουν κανένα τέτοιο βιβλίο; Βιβλιογραφία διατίθεται δωρεάν. 

Παρασκευή 17 Ιανουαρίου 2014

Γερμανική Επανάσταση – Η σοσιαλδημοκρατία πνίγει στο αίμα το προλεταριάτο





Στις 5 Ιανουαρίου 1919 ξέσπασε στη Γερμανία η προλεταριακή Επανάσταση. Το ξέσπασμά της Επανάστασης στην Γερμανία ήταν αποτέλεσμα μιας σειράς αντικειμενικών συνθηκών που συνέθεταν το πλαίσιο επαναστατικής κρίσης. Οι λαϊκές μάζες δεν ήθελαν άλλο την διακυβέρνηση του παλιού καθεστώτος και το παλιό καθεστώς δεν μπορούσε να κυβερνήσει όπως παλιά. Η εποχή αμέσως μετά το τέλος του πρώτου παγκοσμίου πολέμου ήταν τραγική για την εργατική τάξη της ηττημένης Γερμανίας. Δύο εκατομμύρια είχαν σκοτωθεί στις μάχες και άλλα πεντέμισι εκατομμύρια είχαν τραυματιστεί ή αιχμαλωτιστεί. Τεράστιες ήταν οι καταστροφές στην βιομηχανία και στην αγροτική παραγωγή που είχε και σαν συνέπεια την έλλειψη τροφίμων. Η πείνα και η άθλιες συνθήκες ζωής έφερναν αρρώστιες. Από την άλλη πλευρά οι γαιοκτήμονες οι βιομήχανοι οι έμποροι και οι τραπεζίτες είχαν συσσωρεύσει τεράστια κέρδη από τον πόλεμο.
643
Ήταν τρεις Νοεμβρίου 1918 όταν ξεκίνησε εξέγερση των ναυτών και των εργατών στο Κίελο της Γερμανίας. Η γερμανική ανωτάτη διοίκηση είχε διατάξει να βγει ο γερμανικός στόλος που στάθμευε στο Κίελο στην ανοικτή θάλασσα για να ναυμαχήσει με τον βρετανικό στόλο. Η διαταγή ήταν τυχοδιωκτική και θα σήμαινε όχι μόνο την καταστροφή του στόλου της Γερμανίας που είχε ήδη ηττηθεί αλλά και τον χαμό χιλιάδων ναυτών. Τότε οι ναύτες αρνήθηκαν να εκτελέσουν την παράλογη διαταγή κατέλαβαν όσα πλοία βρίσκονταν στον ναύσταθμο, υψώνοντας κόκκινες σημαίες και επέβαλλαν την επιστροφή όσων βρίσκονταν σε επιχειρήσεις. Στη συνέχεια μια αντιπροσωπεία των πληρωμάτων πήγε στην ανώτατη διοίκηση και δήλωσε πως ο στόλος ήταν έτοιμος να αμυνθεί σε ενδεχόμενη επίθεση του εχθρού, αλλά όχι και να προχωρήσει στην άσκοπη καταστροφή του. Η απάντηση της διοίκησης ήταν το ξεκίνημα διώξεων σε βάρος των ναυτών. Το γεγονός πυροδότησε μια μεγάλη διαδήλωση διαμαρτυρίας στο Κίελο. Η απάντηση ήταν το μαζικό πυρ από αξιωματικούς με αποτέλεσμα τον θάνατο 8 ναυτών και τον βαρύ τραυματισμό ακόμα 29. Τότε οι διαδηλώσεις γενικεύτηκαν αγκαλιάζοντας και τους εργάτες της πόλης και έτσι το απόγευμα της ίδιας μέρας στάλθηκαν στο Κίελο μονάδες πεζικού για να καταστείλουν την εξέγερση. Όμως οι στρατιώτες όχι μόνο αρνήθηκαν να κτυπήσουν τους συναδέλφους τους αλλά συνενώθηκαν και μαζί τους. Την επόμενη μέρα στον απόηχο της δολοφονικής επίθεσης των πραιτοριανών του Κάιζερ, σχηματίστηκαν στο Κίελο το σοβιέτ των εργατών και το σοβιέτ των στρατιωτών. Σοβιέτ σχηματίστηκαν, επίσης, στα πλοία στα οποία την προηγούμενη μέρα είχαν υψωθεί κόκκινες σημαίες από τους ναύτες που αρνούνταν να εκτελέσουν τις διαταγές του επιτελείου, να αποπλέυσουν και να ναυμαχήσουν με τον βρετανικό στόλο. Με την ταχύτητα που εξαπλώνεται η φωτιά η εξέγερση διαδόθηκε, στο Μπρούνσμπιτελ, στο Κουξχάφεν, στο Αμβούργο, στη Βρέμη, στο Ροστόκ, στο Μπρούνσβικ, στο Σβέριν, στη Δρέσδη, στη Λιψία και σε πολλές άλλες πόλεις. Στη Βαυαρία, στη Σαξονία, στη Βιρτεμβέργη και αλλού ένας μετά τον άλλον εκθρονίστηκαν οι εστεμμένοι άρχοντες και παντού δημιουργούνταν σοβιέτ.
marins_kiel
Στις 9 Νοεμβρίου 1918 το Βερολίνο πλημμύρισε από μια τεράστια διαδήλωση Καθοδηγητές τα μέλη της επαναστατικής ομάδας Σπάρτακος και επαναστατικά στοιχεία του ανεξάρτητου σοσιαλδημοκρατικού κόμματος Γερμανίας Το ανθρώπινο ποτάμι κινήθηκε πρός τους στρατώνες. Στρατιωτικά τμήματα στασίασαν και προσχωρούσαν στη διαδήλωση. Καταλαμβάνονταν κυβερνητικά κτίρια και τους σταθμούς της χωροφυλακής και λίγο αργότερα το παλάτι εξαναγκάζοντας τον Γουλιέλμο Χοεντσόλερν, τον Κάιζερ σε παραίτηση. Στο Βερολίνο ανακηρύχθηκε αστική δημοκρατία και ο εκτελών χρέη καγκελάριου πρίγκηπας Μάξ Φον Μπάντεν μεταβίβασε της αρμοδιότητές του στον σοσιαλδημοκράτη Σάιντεμαν. Η σοσιαλδημοκρατία επιφορτίστηκε με το ακόλουθο καθήκον όπως ξεκάθαρα διατυπώνει ο ίδιος ο Φόν Μπάντεν «Στην κατάσταση που δημιουργήθηκε, το μοναδικό πρόσωπο που είναι δυνατόν να γίνει καγκελάριος του Ράιχ είναι ο Εμπερτ. Αυτός θα μπορέσει να στρέψει την επαναστατική ενέργεια στα πλαίσια του νόμιμου εκλογικού αγώνα». Την ίδια μέρα ο Καρλ Λίμπκνεχτ, ηγέτης της ομάδας Σπάρτακος κήρυξε τη Γερμανία σε ελεύθερη σοσιαλιστική δημοκρατία και κάλεσε την εργατική τάξη να στρέψει όλες τις δυνάμεις της για την δημιουργία κυβέρνησης εργατών και στρατιωτών.
466_Karl_Liebknecht_im_Wahlkampf
Η ανοικτή καταστολή μπήκε εκ των πραγμάτων στην ημερήσια διάταξη των σχεδίων της σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης. Προϋπόθεση για την επιτυχία των αντεπαναστατικών σχεδίων η διάλυση των σοβιέτ αρχικά δια των όπλων. Στη Γερμανία οι σύμμαχοι της Αντάντ είχαν φροντίσει να μην εξαρθρώσουν τελείως τη στρατιωτική μηχανή των ηττημένων, διαβλέποντας τις ραγδαίες επαναστατικές εξελίξεις και τον κατασταλτικό ρόλο που θα έπαιζε ο στρατός. Οι μονάδες της Ράιχσβερ επέστρεφαν από τα μέτωπα συντεταγμένες, οπλισμένες και διαποτισμένες με τον μύθο της πισώπλατης μαχαιριάς που έδωσε η εξέγερση του Νοέμβρη με αποτέλεσμα τη γερμανική ήττα. Το ανώτατο επιτελείο συμπράττει με την σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Στο Βερολίνο αρχίζουν να οργανώνονται τα «φράικορπς», σώματα εθελοντών, στις τάξεις των οποίων συνωστίζονται επαγγελματίες στρατιωτικοί, εθνικιστές και κυρίως αποβράσματα της κοινωνίας που αναζητώντας μισθό και στέγη ήταν πρόθυμα ακόμα και για το χειρότερο έγκλημα .
berlino-gennaio-1919-freikorps
Στις 6 Δεκεμβρίου μια τέτοια αντεπαναστατική ένοπλη ομάδα πυροβόλησε στο Βερολίνο εναντίον διαδήλωσης στρατιωτών του μετώπου και αδειούχων που ζητούσαν να συμπεριληφθούν οι αντιπρόσωποί τους στα Σοβιέτ των στρατιωτών. Σκοτώθηκαν 16 διαδηλωτές, ανάμεσα σ’ αυτούς και το ηγετικό στέλεχος της «Ενωσης των κόκκινων στρατιωτών», Βίλι Μπούντιχ. Επίθεση έγινε και εναντίον των γραφείων της εφημερίδας των «Σπαρτακιστών», «Ρότε Φάνε». Οι αντεπαναστάτες μπήκαν στο μέγαρο της Εκτελεστικής Επιτροπής του Σοβιέτ του Βερολίνου και έπιασαν τα μέλη της. Αλλά δεν πέτυχαν το σκοπό τους. Οι εργάτες, απαντώντας στην πρόσκληση των «Σπαρτακιστών», όρμησαν στο κέντρο της πόλης, απελευθέρωσαν τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής και σκόρπισαν τους αντεπαναστάτες. Αφού με τα όπλα φάνηκε μάλλον αδύνατο να συντριβούν τα σοβιέτ η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση αποφάσισε να τα αποσυνθέσει από τα μέσα και να τα χρησιμοποιήσει για σκοπούς πέρα για πέρα αντίθετους από την ουσία των Σοβιέτ των αντιπροσώπων των εργατών και των στρατιωτών.
Revolution in Berlin
Από τις 16 έως τις 21 του Δεκέμβρη έγινε το Παγγερμανικό Συνέδριο των Σοβιέτ των εργατών και των στρατιωτών. Σ’ αυτό πήραν μέρος 288 σοσιαλδημοκράτες, 87 του Ανεξάρτητου Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, 27 εξωκομματικοί στρατιώτες, 25 από αστικά κόμματα και μόνο 10 «Σπαρτακιστές». Η Ρόζα Λούξεμπουργκ και ο Καρλ Λίμπκνεχτ δεν είχαν εντολή να πάρουν μέρος στο συνέδριο. Στο συνέδριο έφτασε για να πάρει μέρος και αντιπροσωπεία της Σοβιετικής Ρωσίας, αλλά δεν έγινε δεκτή. Από το συσχετισμό, αλλά και από τη στάση του συνεδρίου απέναντι στη ρωσική σοβιετική αντιπροσωπεία ήταν φανερό ότι το συνέδριο των Σοβιέτ δεν ήταν με την επανάσταση. Άλλωστε , η πλειοψηφία της εργατικής τάξης ήταν με τους σοσιαλδημοκράτες, πολύ περισσότερο δε και κάτω από το γεγονός της μη ύπαρξης Κομμουνιστικού Κόμματος. Ο τρόπος δουλειάς των «Σπαρτακιστών» δεν αρκούσε ν’ αλλάξει την κατάσταση. Τη μέρα που άρχισαν οι εργασίες του συνεδρίου των Σοβιέτ, οι «Σπαρτακιστές» οργάνωσαν μια μαζική διαδήλωση εργατών. Οι διαδηλωτές ζήτησαν από το συνέδριο να ανακηρύξει τη Γερμανία ενιαία σοσιαλιστική δημοκρατία, να παραδώσει στα Σοβιέτ των εργατών και των στρατιωτών όλη την εξουσία, να αφοπλίσει αμέσως τους αντεπαναστάτες και να οπλίσει τους εργάτες. Αλλά η ηγεσία του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος με την πείρα και την επιρροή που είχε στην εργατική τάξη, καθώς και με το πλατύ δίκτυο των εφημερίδων της, κατόρθωσε να εξαπατήσει τις λαϊκές μάζες.
tumblr_mwvztgb7d21qz87m0o2_1280
Η σοσιαλδημοκρατική προπαγάνδα διαβεβαίωνε πως η επανάσταση είχε τελειώσει και πως η εγκαθίδρυση του σοσιαλισμού από τώρα και πέρα εξαρτιόταν από την Εθνοσυνέλευση που θα εκλεγόταν ελεύθερα. Τους σοσιαλδημοκράτες τους ενίσχυαν και οι ηγέτες του Ανεξάρτητου Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος που, έχοντας υπόψη πως οι εργαζόμενες μάζες συμπαθούν τα Σοβιέτ, πρότειναν ένα σχέδιο απόφασης για να διατηρηθεί το σύστημα των Σοβιέτ. Στην πραγματικότητα αυτό σήμαινε πως συνδυαζόταν το σύστημα των Σοβιέτ με την Εθνοσυνέλευση, πως τα Σοβιέτ υπάγονταν στο όργανο της δικτατορίας της αστικής τάξης, με μοναδικό αποτέλεσμα να διαστρεβλωθεί και να δυσφημιστεί η ιδέα των Σοβιέτ. Οι αντιπρόσωποι στο συνέδριο των Σοβιέτ έπεσαν στις αυταπάτες της σοσιαλδημοκρατικής προπαγάνδας και πίστεψαν τις αόριστες κυβερνητικές διακηρύξεις για την κοινωνικοποίηση της βιομηχανίας ενώ βολεύτηκαν με κάποιες δημοκρατικές παραχωρήσεις και υποστήριξαν το σχέδιο απόφασης των δεξιών σοσιαλδημοκρατών για να συγκληθεί Εθνική Συντακτική Συνέλευση και να μεταβιβαστεί όλη η νομοθετική και εκτελεστική εξουσία στο Συμβούλιο των πληρεξουσίων του λαού ωσότου αποφασίσει τελειωτικά η Εθνοσυνέλευση. Το συνέδριο εξέλεξε το Κεντρικό Σοβιέτ που του παραχωρήθηκε τυπικά το δικαίωμα να ελέγχει την κυβέρνηση. Στο Κεντρικό Σοβιέτ πήραν μέρος μόνο σοσιαλδημοκράτες της πλειοψηφίας.Το Παγγερμανικό Συνέδριο των Σοβιέτ έλυσε το βασικό πρόβλημα της επανάστασης, δηλαδή το πρόβλημα της εξουσίας, προς όφελος της αστικής τάξης. Το ξετύλιγμα των επαναστατικών γεγονότων έβαζε ολοένα και με πιο μεγάλη οξύτητα μπροστά στους ηγέτες της «Ένωσης του Σπάρτακου» το πρόβλημα δημιουργίας ενός Ανεξάρτητου Κόμματος. Είχε γίνει πλέον φανερό ότι δεν μπορούσαν να καθοδηγήσουν τα επαναστατικά γεγονότα και την τροπή που πήραν σαν φράξια στους ανεξάρτητους. Μάλλον άργησαν να συνειδητοποιήσουν αυτή την αναγκαιότητα.
standard
Στις 14 του Δεκέμβρη η εφημερίδα των Σπαρτακιστών «Ρότε Φάνε» δημοσίευσε την προγραμματική προκήρυξη «Τι θέλει η Ένωση Σπάρτακου». Η προκήρυξη αυτή έβαζε καθήκον τον αγώνα για την παραπέρα ανάπτυξη της επανάστασης με σκοπό να νικήσουν η εργατική τάξη και η αγροτιά, να εγκαθιδρυθεί η δικτατορία του προλεταριάτου και να σχηματιστεί μια ενιαία γερμανική σοσιαλιστική δημοκρατία. Διατυπώνονταν ακόμη και τα εξής άμεσα αιτήματα: Να εκμηδενιστεί ο πρωσικός μιλιταρισμός, να οργανωθεί πολιτοφυλακή από εργάτες, να εθνικοποιηθούν οι τράπεζες, τα ανθρακωρυχεία και η βαριά βιομηχανία, να γίνει αγροτική μεταρρύθμιση, να καταργηθούν τα χωριστά γερμανικά κράτη, να αφοπλιστούν η αστυνομία, οι αξιωματικοί και όλες οι ένοπλες δυνάμεις των κυρίαρχων τάξεων. Στις 29 του Δεκέμβρη η παγγερμανική κλειστή συνδιάσκεψη της «Ένωσης Σπάρτακου» αποφάσισε να ξεκόψει από τους ανεξάρτητους και να ιδρύσει κομμουνιστικό κόμμα.
324-325ag
Την άλλη μέρα, στις 30 του Δεκέμβρη, άρχισε τις εργασίες του στο Βερολίνο το ιδρυτικό συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Γερμανίας. Η κύρια προσοχή του συνεδρίου είχε συγκεντρωθεί στην εισήγηση της Ρόζας Λούξεμπουργκ «Το πρόγραμμα και η πολιτική κατάσταση». Η εισήγηση έβαζε το ζήτημα ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα της Γερμανίας στέκεται στη βάση του μαρξισμού, τόνιζε τη σημασία της Οχτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία και ότι για τη γερμανική επανάσταση ήταν ένα μεγάλο παράδειγμα. Η Ρόζα Λούξεμπουργκ και ο Καρλ Λίμπκνεχτ εξέφρασαν στους λόγους τους τη διεθνιστική αλληλεγγύη προς τη Σοβιετική Ρωσία και διαμαρτυρήθηκαν για την αντισοβιετική πολιτική της σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης της Γερμανίας. Το συνέδριο ενέκρινε χαιρετιστήριο προς τους «Ρώσους συναγωνιστές στον αγώνα εναντίον του κοινού εχθρού των καταπιεζόμενων όλων των χωρών». Το χαιρετιστήριο αυτό ανάμεσα στα άλλα έλεγε και τα εξής: «Η συναίσθηση πως οι καρδιές σας χτυπούν για μας, δίνει δύναμη και ενεργητικότητα στον αγώνα μας. Ζήτω ο σοσιαλισμός! Ζήτω η παγκόσμια επανάσταση!». Για πρόγραμμα του Κομμουνιστικού Κόμματος το συνέδριο ενέκρινε την προκήρυξη «Τι θέλει η Ενωση Σπάρτακου». Στο συνέδριο δε λύθηκαν όλα τα προβλήματα σωστά. Ετσι τα μέλη του συνεδρίου υποτίμησαν το ρόλο της αγροτιάς ως σύμμαχου του προλεταριάτου και γι’ αυτό το συνέδριο δεν κατάρτισε αγροτικό πρόγραμμα. Επίσης το συνέδριο απαγόρευσε στα μέλη του κόμματος να δουλεύουν στις ρεφορμιστικές συνδικαλιστικές οργανώσεις. Αντίθετα από τις επίμονες υποδείξεις της Ρόζας Λούξεμπουργκ και του Καρλ Λίμπκνεχτ αποφασίστηκε να μποϊκοτάρει το κόμμα τις εκλογές για Εθνοσυνέλευση, αν και το ζήτημα της Εθνοσυνέλευσης δεν είχε ακόμη ξεσκεπαστεί στα μάτια των πλατιών μαζών και έτσι οι μάζες δε θα καταλάβαιναν γιατί οι κομμουνιστές αρνούνται να πάρουν μέρος στις εκλογές. Το συνέδριο εξουσιοδότησε την Κεντρική Επιτροπή της «Ενωσης Σπάρτακου» να εκτελεί καθήκοντα Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος έως το επόμενο συνέδριο του κόμματος.
2006BB5478
Το ιδρυτικό συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Γερμανίας είχε τεράστια διεθνή σημασία. Το γερμανικό εργατικό κίνημα αποκτούσε κόμμα με επαναστατικό μαρξιστικό πρόγραμμα που αναγνώριζε τη δικτατορία του προλεταριάτου. Ο Β. Ι. Λένιν έγραφε: «Οταν η “Ενωση Σπάρτακου” ονόμασε τον εαυτό της “Κομμουνιστικό Κόμμα της Γερμανίας”, τότε η ίδρυση μιας πραγματικά προλεταριακής, μιας πραγματικά διεθνιστικής, μιας πραγματικά επαναστατικής Γ’ Διεθνούς, της Κομμουνιστικής Διεθνούς, κατέστη γεγονός. Τυπικά η βάση αυτή δεν είχε ακόμη κατοχυρωθεί, αλλά στην ουσία η Γ’ Διεθνής τώρα πια υπάρχει». Τότε η αστική τάξη με πολιτική της έκφραση τους σοσιαλδημοκράτες αποφάσισε να χτυπήσει με σφοδρότητα την επανάσταση που ξέσπασε στις 5 Ιανουαρίου 1919 .Την προηγούμενη μέρα η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση Έμπερτ – Σάιντεμαν απέλυσε τον διευθυντή της αστυνομίας του Βερολίνου Αιγχορν, που ήταν αγαπητός στους εργάτες, για να τον αντικαταστήσει με τον δεξιό σοσιαλδημοκράτη Έρνστ. Αυτή η πρόκληση στην πραγματικότητα είχε στόχο να ωθήσει το Γερμανικό προλεταριάτο και το νεοϊδρυθέν κομμουνιστικό κόμμα σε πρόωρη εξέγερση που θα πνιγόταν στο αίμα με σχετική ευκολία. Το ίδιο βράδυ πραγματοποιήθηκε κοινή συνεδρίαση των επαναστατικών δυνάμεων στην οποία αποφασίστηκε να μην επιτραπεί η αντικατάσταση του Άιγχορν, να πραγματοποιηθεί διαδήλωση την επόμενη μέρα, 5 Ιανουαρίου και αν χρειαζόταν να ξεκινούσε αγώνας για την ανατροπή της κυβέρνησης. Μάλιστα εκλέχτηκε επαναστατική επιτροπή στην οποία συμμετείχαν οι ηγέτες του κομμουνιστικού κόμματος Κάρλ Λήμπνεχτ και Βήλχεμ Πήκ. Η Κεντρική Επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος αποφάσισε να πάρει μέρος στην διαδήλωση ωστόσο έκρινε άκαιρη την εξέγερση για την ανατροπή της κυβέρνησης γιατί η χώρα δεν ήταν έτοιμη γι’ αυτό.
communist-spartacist-revolt-germany-luxemborg-rosa
Στις 5 Ιανουαρίου 1919 έγινε στο Βερολίνο μια μεγαλειώδης διαδήλωση. Η επαναστατική επιτροπή που μέλη της ήταν και εκπρόσωποι του Ανεξάρτητου Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος κάλεσε τους εργάτες να αγωνιστούν ενάντια στις ένοπλες αντεπαναστατικές δυνάμεις, να απαιτήσουν τον εξοπλισμό τους και να επανέλθει στην θέση του ο αστυνομικός διευθυντής που απολύθηκε. Ταυτόχρονα ρίχτηκε και ένα σύνθημα που γι’ αυτό οι εργάτες δεν ήταν προετοιμασμένοι: Η επαναστατική επιτροπή κάλεσε τους διαδηλωτές να ανατρέψουν την κυβέρνηση και δήλωσε πως παίρνει την εξουσία στα χέρια της. Την άλλη μέρα, στις 6 Ιανουαρίου ξέσπασε γενική απεργία και ξεκίνησαν καταλήψεις κυβερνητικών κτιρίων και εφημερίδων. Στις 7-8 του Γενάρη οι εργάτες κυρίευσαν τους σιδηροδρομικούς σταθμούς και τα γραφεία και τα τυπογραφεία της εφημερίδας «Φόρβερτς», αλλά δεν ήξεραν τι άλλο να κάνουν.
AttackontheFourcourts-spartacist-revolt-germany-rosa-luxemburg-1919
Οι ηγέτες των ανεξάρτητων που λίγο πριν είχαν ζητήσει την ανατροπή της κυβέρνησης, άρχισαν τώρα να διαπραγματεύονται μαζί της δίνοντας έτσι στην αντεπανάσταση τη δυνατότητα να κερδίσει χρόνο για να συγκεντρώσει ένοπλες δυνάμεις. Ύστερα από αυτό η ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος αποφάσισε στις 8 του Γενάρη να ανακαλέσει τον Λίμπκνεχτ και τον Πικ από την επαναστατική επιτροπή. Την ίδια μέρα το βράδυ, ύστερα από την αποτυχία των συνομιλιών με τον Εμπερτ, οι ανεξάρτητοι που ανήκαν στην επαναστατική επιτροπή ξανάρχισαν να καλούν τους εργάτες στα όπλα. Αλλά δεν καταπιάνονταν να προετοιμαστούν πραγματικά για ένοπλη πάλη και εξέγερση. Στο μεταξύ, το νεαρό Κομμουνιστικό Κόμμα δεν είχε ακόμη τη δύναμη να τραβήξει μαζί του πλατιές λαϊκές μάζες. Συνολικά τα μέλη της κομματικής οργάνωσης του Βερολίνου ήταν μόλις 300.
nov-1918-revolution-berlin
Στις 11 του Γενάρη η κυβέρνηση είχε συγκεντρώσει στρατό και άρχισε να εφαρμόζει σκληρά μέτρα. Εναντίον των εργατών και των στρατιωτών που αμύνονταν στο μέγαρο της διεύθυνσης της αστυνομίας και στα γραφεία της εφημερίδας «Φόρβερτς» χρησιμοποιήθηκαν τουφέκια και πυροβολικό. Οι αιχμάλωτοι δέρνονταν άγρια και πολλοί τουφεκίζονταν επιτόπου. Οι κομμουνιστές κηρύχτηκαν εκτός νόμου. Οι κύριες δυνάμεις των ένοπλων τμημάτων των «εθελοντών» – η λευκή φρουρά του Νόσκε – εισέβαλαν στις εργατικές συνοικίες.
Στις 15 Γενάρη 1919 ο Καρλ Λίμπκνεχτ και η Ρόζα Λούξεμπουργκ δολοφονήθηκαν. Οι δολοφόνοι τους δεν δικάστηκαν αφού η αντεπαναστατική σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση ισχυρίστηκε ότι δεν μπορούσε να αναμειχθεί σε θέματα που αφορούσαν την στρατιωτική δικαιοσύνη και έτσι οι δολοφόνοι δικάστηκαν από στρατοδικείο που συγκροτήθηκε στο τάγμα που υπηρετούσαν. Όχι μόνο αθωώθηκαν αλλά εισέπραξαν και την αμοιβή των εκατό χιλιάδων μάρκων τις επικήρυξης των δύο κομμουνιστών ηγετών.
Beisetzung von Rosa Luxemburg
«Δεν βρίσκω λόγια να χαρακτηρίσω όλη την αποκρουστικότητα και την ποταπότητα αυτού του φριχτού εγκλήματος που διέπραξαν οι δήθεν σοσιαλιστές» γράφει ο Λένιν. «Το αίμα των καλύτερων ανθρώπων της παγκόσμιας προλεταριακής επανάστασης, των αξέχαστων ηγετών της διεθνούς σοσιαλιστικής επανάστασης θα ατσαλώσει καινούργιες μάζες εργατών για αγώνα ζωής και θανάτου. Και αυτός ο αγώνας θα οδηγήσει στη νίκη». Και λίγο καιρό αργότερα επισήμανε πώς αν κάτω από μια κυβέρνηση σοσιαλπατριωτών οι αξιωματικοί και οι καπιταλιστές μπόρεσαν να δολοφονήσουν ατιμώρητα ανθρώπους που η κρατική εξουσία είχε θέσει κάτω από τη φρούρησή της βγαίνει το συμπέρασμα πώς η δημοκρατία στην οποία μπόρεσε να συμβεί ένα τέτοιο πράγμα δεν είναι παρά δικτατορία της αστικής τάξης.

Τετάρτη 15 Ιανουαρίου 2014

Ρόζα Λούξεμπουργκ

«“Τάξη βασιλεύει στο Βερολίνο!” Ηλίθιοι μπράβοι! Η “τάξη” σας είναι χτισμένη στην άμμο. Αύριο κιόλας η επανάσταση θα ανυψωθεί με μια βροντή και με σαλπίσματα θα ανακοινώσει στον τρόμο σας: Ήμουν, Είμαι, Θα είμαι!». Ρόζα Λούξεμπουργκ.
Σαν σήμερα, στις 15 Ιανουαρίου του 1919, η Ρόζα Λούξεμπουργκ, μαρξίστρια και ηγετική μορφή των «Σπαρτακιστών», δολοφονείται από τα Freikorps, τις εθνικιστικές πολιτοφυλακές για την καταστολή της επανάστασης του Γενάρη στη Γερμανία.
Με αφορμή την επέτειο θανάτου της, το tvxs δημοσιεύει κείμενο του Νίκου Καζαντζάκη για την Ρόζα Λούξεμπουργκ:
«Κίνησα το πρωί για τον Διόνυσο, στην Πεντέλη. Κρατούσα τα "Γράμματα" της Ρόζας Λούξεμπουργκ κι ήθελα να τα διαβάσω ψηλά στη μοναξιά, κάτω από τα πεύκα.
Γυάλιζε ο αέρα ακίνητος κι άστραφτε σαν ατσάλι· απάνω του, σαν ξόμπλια σμαλτωμένα, τα δέντρα, οι πεταλούδες, τα σπίτια των ανθρώπων. Η Πεντέλη μπροστά μου, η μάνα, με τον ανοιχτό πληγωμένον κόρφο, που είχε γεννήσει τους Θεούς· ζερβά μου ο Πάρνης γαλάζιος και τραχύς. Μύριζε το θυμάρι, η αφάνα· οι βελόνες των πεύκων, διχαλωτές, έσταζαν τον ήλιο.
Στο Διόνυσο, βρήκα ένα παλιό μου φίλο. Είχα χρόνια να τον δω. Α! τους ηρωικούς αγώνες μας για τη δημοτική γλώσσα, τα μανιφέστα που ξαπολούσαμε, τις κρυφές μας συνεδρίες στα υπόγεια ενός μεγάλου σπιτιού, τους νέους που φέρναμε στα κατηχούμενα τούτα να τους φωτίσουμε, να πληθύνουμε, ν’ ανεβούμε από τα υπόγεια, να φωτίσουμε την Ελλάδα.
Έπειτα σκορπίσαμε. Άλλοι παντρεύτηκαν, άλλοι βαρέθηκαν, άλλοι διορίστηκαν κι ησύχασαν. Όταν τους συναντώ στο δρόμο, κάνω πως δεν τους βλέπω από ευγένεια – φοβούμαι μήπως θυμηθούν και κοκκινίσουν. Μα σήμερα δεν μπόρεσα να ξεφύγω. Μόλις πρόβαλα στο μικρό ξενοδοχείο του Διονύσου, να ο φίλος μου με το μπαστούνι του, με το καπέλο γυριστό, να μην τον κάψει ο ήλιος γλυκοκουβέντιαζε με πέντ’ έξι κοπέλες. Πώς πάχυνε! Τα μάτια του ήταν πρησμένα, τα μάγουλά του κρέμουνταν, το πηγούνι του αναπαύονταν απάνου στο διπλό προγούλι.
-Πώς πάχυνες! του είπα.
-Ναι, πήρα τον κατήφορο. Στρώνω τραπέζι για τα σκουλήκια. Γεροντόπαχο. Δε σκοτίζομαι πια για τίποτα, δεν μπορώ να αφομοιώσω καμιά καινούρια ιδέα. Είμαι ήσυχος.
Και σε λίγο πρόσθεσε:

-Άλλαξαν οι συνήθειές μου. Παντρεύτηκα βλέπεις. Δεν περπατώ πια, βαριέμαι. Αγαπώ τις απλές κουβέντες, τη μαστίχα και τα παιδιά μου.
Θέλησα να του θυμίσω τους αγώνες μας. Όλα τα θυμόταν ήσυχα, χωρίς θλίψη, χωρίς ντροπή.
-Κάναμε ό,τι μπορούσαμε. Σήμερα οι νέοι άλλαξαν. Γίνηκαν επαναστάτες, δε σέβουνται.

Μα καθόλου δε θεράπευε πια την καρδιά μου όλη τούτη η ωραιότητα. Σαν παμπάλαιη μου φάνηκε Σειρήνα, που μάταια μάχουνταν να μας γοητέψει και να ξεχάσουμε το τραχύ, χωρίς γλύκα κι ωραιότητα σύγχρονο χρέος.
Ανέβαινα βιαστικός, κλεισμένος μέσα στην αγωνία μου. Σήμερα μια γυναίκα άσκημη, χλωμή, απελπισμένη, ανένδοτη, ήταν μαζί μου· ως άγγιζες το χέρι μου το μικρό βιβλιαράκι της Ρόζας Λούξεμπουργκ, έφρισσα, σα να με άγγιζε το νευρικό, νεκρό της χέρι και με οδήγαε.
Μια μέρα την είχα δει σε μια μικρή γερμανική πολιτεία, πάνου σε ένα τραπέζι, να μιλάει σε χιλιάδες εργάτες και πεινασμένους. Ήταν αδύναμη, σα ραχητική, φορούσε ένα παλιό σάλι, έτρεμε από το κρύο κι έβηχε. Μα πότε δεν θα ξεχάσω την κραυγή που τινάχτηκε από το ανεμικό της στόμα κι ανέβηκε στον ουρανό: «Ελευτερία, φως, δικαιοσύνη. Να χαθούμε, όλοι αδέλφια, για να σώσουμε τη γης!».
Πολλοί κλαίγαν, άλλοι βλαστημούσαν και φοβέριζαν. Οι καλοθρεμμένοι αστοί περνούσαν και σφύριζαν. Ήρθαν οι αστυφύλακες και την κατέβασαν από το τραπέζι και την πήραν στη φυλακή. Ποτέ δε θα ξεχάσω τη ματιά της προς τους αψηλούς, βάρβαρους στρατιώτες. Έλεος, αγανάχτηση και θλίψη. Σα να μετρούσε πόσο σκοτάδι υπάρχει ακόμα, πόση σκλαβιά και τι αγώνας χρειάζεται!
Μιαν άλλη μέρα: Είχε κηρυχτεί ο παγκόσμιος πόλεμος, τα γερμανικά σιδερόφραχτα στρατεύματα κίνησαν να δρασκελίσουν τα σύνορα και να μπουν στη Ρωσία.
Άξαφνα, μια χλωμή γυναίκα όρμησε, στάθηκε απάνου στα σύνορα κι άνοιξε τα δυο μικρά της αδύναμα χέρια να σταματήσει τους στρατούς που προχωρούσαν. Ήταν η Ρόζα Λούξεμπουργκ.
Τη φυλακίζουν. Από τη φυλακή της κοιτάζει τον ήλιο, τα πουλιά, τα σύννεφα, ακουμπισμένη στα κάγκελα.

Ξαπλωμένος στην κορφή του βουνού διαβάζω τα γράμματα της στην αγαπημένη της φιλενάδα, τη Σόνια: «Κάποτε μου φαίνεται πως δεν είμαι ανθρώπινο πλάσμα, μα ένα πουλί ή ένα οποιοδήποτε ζώο, που πήρε ανθρώπινη μορφή. Περσότερο ταιριάζει στην ψυχή μου μια γωνίτσα περβόλι, ένα χωράφι και να ΄μαι ξαπλωμένη στο χορτάρι, ανάμεσα στα έντομα, παρά να βρίσκουμαι σ’ ένα συνέδριο σοσιαλιστικό. Σε σένα μπορώ να κάμω μια τέτοια εξομολόγηση, γιατί βέβαια δε θα με φανταστείς εσύ πως προδίνω την ιδέα. Το ξέρεις, πως μεόλα αυτά, ελπίζω να πεθάνω στο μετερίζι μου: σε μια μάχη στα οδοφράγματα ή μέσα στη φυλακή…».
Γιομάτη επικίντυνα πλούτη κι αντινομίες ήταν η ψυχή της, όπως κάθε μεγάλη ψυχή.

Και παρακάτω γράφει:
«Τη στιγμή που σου γράφω ένας μεγάλος βάβουλος μπήκε στο κελί της φυλακής μου· το γιομώνει με τη βαριά, σα βαρύτονου, φωνή του. Τί ωραίος που είναι, τί βαθύτατη χαρά ζωής αναπηδάει μέσα από το βούισμά του, το γιομάτο δύναμη, ζέστα καλοκαιριάτικη και μυρωδιές από τα λουλούδια!»
«Σονίτσα» γράφει μιαν άλλη μέρα, «παραπονιέσαι με λόγια πικρά γιατί με κρατούν τόσον καιρό φυλακή και φωνάζεις: «Πώς είναι δυνατόν οι ανθρώποι να ορίζουν την τύχη άλλων ανθρώπων;» Αγαπητό μικρό μου πουλί, σε όλη την ιστορία ανθρώποι ορίζουν την τύχη άλλων ανθρώπων, κι η αδικία τούτη, έχει βαθύτατα τις ρίζες της στις υλικές συνθήκες της ζωής.
Μονάχα η εξέλιξη, μέσα από αναρίθμητες σπασμωδικές κρίσεις, μπορεί να φέρει τη λύτρωση. Σήμερα ζούμε ένα από τα πιο τρικυμισμένα κεφάλαια της εξέλιξης αυτής και ρωτάς: Προς τί όλα τούτα; Το ερώτημα τούτο δεν έχει νόημα όταν αγκαλιάσεις ολάκερο τον κύκλο της ζωής. Προς τί να υπάρχουν πουλιά στον κόσμο; Δεν ξέρω. Μα χαίρουμαι που υπάρχουν και γλυκύτατα παρηγοριέμαι, γρικώντας ξαφνικά ένα βιαστικό τσι-τσι-μπε να μου έρχεται μακριάθε, απάνου από τον τοίχο.
Άλλωστε υπερτιμάς τη γαλήνη μου. Δυστυχώς η εσωτερική μου ισορροπία και μακαριότητα ταράζεται κι από τον πιο ανάλαφρο ίσκιο που περνάει ποπάνω μου κι υποφέρω τότε αδήγητο μαρτύριο. Μα τις στιγμές αυτές μου είναι αδύνατο να προφέρω λέξη.».
Σε ένα άλλο γράμμα της περιγράφει με πόνο τα βουβάλια που σέρνουν μεγάλα κάρα και κουβαλούν στις φυλακές τα αιματωμένα ρούχα από τον πόλεμο. Ένας στρατιώτης τα χτυπούσε και χάραζε, έως το αίμα, τη ράχη τους:
«Την ώρα που ξεφόρτωναν τα κάρα, τα βουβάλια έμεναν ακίνητα εξαντλημένα και το ένα, εκείνο που έτρεχε αίμα, κοίταζε θλιμμένο, ίσα, μπροστά του. Όλη του η μορφή και τα μεγάλα του μαύρα μάτια, τα τόσο γλυκά, είχαν την έκφραση του παιδιού που τιμωρήθηκε σκληρά χωρίς να ξέρει την αιτία· έκλαψε πολύ και δεν ξέρει πια πώς να γλυτώσει από το μαρτύριο κι από την κτηνώδη βία.
Στεκόμουνα μπροστά στο κάρο και το πληγωμένο ζώο με κοίταζε. Τα δάκρυα τινάχτηκαν από τα μάτια μου· ήσαν τα δάκρυά του. Ω δύστυχο βουβάλι μου, αγαπημένε φτωχέ αδερφέ μου, είμαστε κι οι δυο ανυπεράσπιστοι και βουβοί, ενωμένοι κι οι δυο στο πόνο, στην ανημποριά και στη λαχτάρα!»
Θάμα είναι η ευαισθησία τούτη της καρδιάς σε μια γυναίκα με τόση οξύτατη λογική και διαλεκτική δεινότητα και σοφία.
Κι ακόμα περισσότερο η Ρόζα Λούξεμπουργκ είχε και την Τρίτη ανώτατη αρετή: Δεν ήταν μονάχα λεπτότατα παθαινόμενη καρδιά, δεν ήταν μονάχα ανυπέρβλητα λαγαρός θεωρητικός νους – μα ήταν και μια ζωή γιομάτη Πράξη: αμείλιχτος πολεμιστής, έτρεχε από πόλη σε πόλη, μιλούσε στις πλατείες, στα καφενεία, στα εργοστάσια, πήγαινε μπροστά από τους εργάτες σε συλλαλητήρια κι απεργίες.
«Σονίτσαα, Σονίτσα, κράτα ό,τι κι αν γίνει, τη γαλήνη σου και την ηρεμία. Τέτοια είναι η ζωή και πρέπει να την παίρνεις όπως είναι, με γενναιότητα, με όρθιο το κεφάλι και με χαμόγελο στα χείλη, μπροστά και ενάντια στα πάντα!»
Και το τελευταίο της γράμμα, λίγο πριν την σκοτώσουν:
«Η ψυχή μου βρίσκεται σε τέτοιο πυρετό, που είναι αδύνατο να δέχουμαι πια τους φίλους μου και να νιώθω πως μας επιβλέπουν οι φύλακες. Το βάσταξα με υπομον’η όλα τούτα τα χρόνια κι αν ήταν άλλοι καιροί, θα ‘κανα υπομονή. Μα τώρα που όλα συθέμελα άλλαξαν, δεν το ανέχομαι πια. Να μ’ επιβλέπουν την ‘ωρα που μιλω΄και να να μη με αφήνουν να προφέρω λέξη για ότι βαθύτατα μ’ ενδιαφέρει, μου κατήντησε τόσο μαρτύριο, που προτιμώ να στερηθώ κάθε επίσκεψη, ωσότου να μπορέσουμε να ιδωθούμε σαν ελεύτεροι άνθρωποι».
Σε λίγο καιρό, τον Γενάρη του 1919, τη σκότωσαν!

Αχ! Πως ανέβηκε ξαφνικά, μέσα στην Πεντέλη, η κραυγή: - Βοήθεια!
Δεν ήταν μια γυναίκα που φώναζε – ήταν η κραυγή, η σημερινή, ολάκερης της Γης.
Κατέβαινα το βουνό ταραγμένος. Τα δάκρυα είχαν τιναχτεί από τα μάτια μου. Πώς όταν είδα τη γυναίκα τούτη στη μακρινή πολιτεία να φωνάζει, απάνω στο τραπέζι, μικρή, αδύναμη κι άσκημη, πώς να μη χυθώ να σφίξω το χέρι της και να πάω μαζί της! Μα θυμούμαι, πειράχτηκα κι απόστρεψα το πρόσωπό μου. Ένας γιατρός, που ήταν μαζί μου είπε: «Θα είναι υστερική· θα την πάντρευα να ησυχάσει». Κι εγώ γέλασα, θυμούμαι.

Φρίσσω λογιάζοντας πόσο κτήνος μπορεί να ‘ναι ο άνθρωπος, χωρίς να το νιώθει. Ποτέ στη ζωή μου δεν είχα ξεπέσει τόσο, μεγαλύτερη αμαρτία δεν έκαμα.
Και τώρα τα δάκρυα ανεβαίνουν, μια καρδιά χτυπάει και γιομίζει με αντίλαλο την ερημιά, η ζωή ανασηκώνεται όλη απάνου στους αδύναμους, καμπουριασμένους ώμους της χλωμής τούτης μεγαλομάρτυρης αδελφής.
Έφυγε η κραυγή από το στήθος της, λευτερώθηκε από το εφήμερο κορμί της και δουλεύει, φωνάζοντας πολεμικά, μέσα στα στήθη των ανθρώπων. ΄
Τέτοια η κραυγή της λευτεριάς. Έκαμε χρόνια να φτάσει και να χτυπήσει την ψυχή μου. Άλλες ψυχές, πιο χαμηλά, πιο πέρα, ακόμα δεν τη γρίκησαν. Βλέπουν μια γυναίκα ν’ ανοίγει το στόμα της, να σηκώνει τα χέρια απάνου σ’ ένα τραπέζι, μα δεν ακούν τί λέει: ύστερα από πέντε, δέκα χρόνια, θ’ ακούσουν· κι η ψυχή τους θα τιναχτεί κραυγάζοντας.
Η κραυγή της Ρόζας Λούξεμπουργκ σκίζει τα σωθικά μας: -Βοήθεια
Ο αέρας άλλαξε, αναπνέει μιαν άνοιξη βαριά, γιομάτη θειάφι. Ποιος φώναξε; Εμείς φωνάζουμε, οι αδικημένοι άνθρωποι! Κι ύστερα σιωπή· ξεχνούμε από τεμπελιά, από συνήθεια, από φόβο. Μα ξάφνου πάλι η κραυγή σκίζει τα σωθικά μας. Γιατί δεν είναι απόξω, δεν είναι μακριά, δεν έρχεται, για να μπορούμε να ξεφύγουμε – μέσα στην καρδιά κάθεται η κραυγή και φωνάζει.
Ανίλεη, αυστηρή είναι η στιγμή που περνούμε. Δε στρέφουμε πια το πρόσωπό μας στον ουρανό, ζητώντας βοήθεια. Ξέρουμε, ουρανός και γης είναι ένα. Ο νους, ας είναι ο ποιητής ουρανού και γης· αυτός ανέλαβε όλη την ευθύνη του χαμού ή της σωτηρίας. Ο νους μας είναι σαν το «Μικρό Σκορπιό» μιας αφρικάνικης παράδοσης, που αν την ήξερε, πολύ θα την αγαπούσε η Ρόζα Λούξεμπουργκ.
«Ο μικρός σκορπιός είπε: - Εγώ, ο μικρός σκορπιός ποτέ δε θα επικαλεστώ το όνομα του Θεού. Εγώ, ο μικρός σκορπιός, όταν θέλω να κάμω τίποτα, θα το κάμω με την ουρά μου»!"http://www.tvxs.gr/news/san-simera/i-kraygi-tis-rozas-loyksempoyrgk