Σελίδες

Πέμπτη 12 Οκτωβρίου 2017

1936 – η Ισπανική Επανάσταση

http://net.xekinima.org/1936-i-ispaniki-epanastasi-2/


giotis
Με αφορμή την συμπλήρωση των 81 χρόνων από την έναρξη της ισπανικής επανάστασης, αναδημοσιεύουμε παλαιότερο άρθρο του σ. Παναγιώτη Βογιατζή

Στο μυθιστόρημά του που αναφέρεται στον Ισπανικό Εμφύλιο «Για ποιον χτυπά η καμπάνα», ο Ε. Χέμινγουέη βάζει τον ήρωά του, τον αμερικανό δημοσιογράφο Ρόμπερτ Τζόρνταν, να λέει ότι «ζούμε γεγονότα που μπορεί ν’ αποδειχθούν καμπή για ολόκληρη τη μοίρα του ανθρώπινου γένους». Ίσως σήμερα αυτό ν’ ακούγεται υπερβολικό, αλλά ήταν μια πέρα για πέρα σωστή αξιολόγηση.
Για σχεδόν μια δεκαετία, απ’ το 1931 ως το 1939, οι εργάτες και οι αγρότες της Ισπανίας έδωσαν μια ηρωική μάχη ενάντια στην παλιά κοινωνία. Και για περισσότερα από δυο χρόνια, μετά το κίνημα του Φράνκο, η Ισπανία έγινε το κέντρο της γης για τους εργαζόμενους όλου του κόσμου, που είχαν εκεί στραμμένα τα μάτια και τις καρδιές τους.
no_pasaran-231x300
Ακόμη κι αυτοί που έφταναν στην Ισπανία έχοντας στο μυαλό τους πως πηγαίνουν να πολεμήσουν κατά του φασισμού, γρήγορα καταλάβαιναν ότι κάτι πολύ μεγαλύτερο συνέβαινε. Μπροστά στα μάτια τους, στη βάση της κοινωνίας, ένας καινούριος κόσμος άρχιζε να παίρνει σάρκα και οστά. Και ακόμα περισσότερο βέβαια, το ένιωθαν οι ίδιοι οι εργάτες κι οι αγρότες της Ισπανίας, που ήταν αυτοί που έχτιζαν αυτόν τον καινούριο κόσμο.
Ένας τέτοιος ηρωικός αγώνας δεν ήταν δυνατό να συντριβεί με καθαρά στρατιωτικά μέσα. Η Ισπανική Επανάσταση ηττήθηκε, όχι απ’ τα κανόνια του Φράνκο και των Ιταλογερμανών συμμάχων του αλλά από την δειλία και την προδοσία των ίδιων της των ηγετών.
Η αυγή της δεκαετίας του 1930 βρήκε τις περισσότερες χώρες του πλανήτη σε αναβρασμό. Η μεγάλη οικονομική κρίση του 1929 σε συνδυασμό με τον απόηχο της Ρωσικής Επανάστασης του 1917 δημιουργούσε ένα εκρηκτικό μίγμα. Η Ισπανία, μια χώρα με άλυτα προβλήματα αιώνων, με κυριότερο αυτό της συγκέντρωσης της γης στα χέρια μιας χούφτας γαιοκτημόνων, και μ’ ένα ισχυρό εργατικό κίνημα με επαναστατικές παραδόσεις όπου κυριαρχούσαν οι αναρχικοί, δεν μπορούσε ν’ αποτελέσει εξαίρεση. Όταν, το 1931, ο βασιλιάς Αλφόνσος αναγκάστηκε να προκηρύξει δημοτικές εκλογές, η νίκη των δημοκρατικών κομμάτων ήταν τόσο συντριπτική ώστε ο βασιλιάς εξαναγκάστηκε σε παραίτηση.
Ωστόσο, η αστική δημοκρατική κυβέρνηση που σχηματίστηκε γρήγορα διέψευσε τις ελπίδες και τις προσδοκίες που είχαν οι εργάτες και οι αγρότες. Κανένα πρόβλημα δε λύθηκε. Οι καπιταλιστές που ήρθαν στην εξουσία δεν ήταν δυνατό να δράσουν ενάντια στα συμφέροντά τους μοιράζοντας τη γη στους ακτήμονες αγρότες ή παραχωρώντας δικαιώματα στην εργατική τάξη. Αντίθετα, χρησιμοποίησαν το στρατό και την αστυνομία για να τσακίσουν κάθε διεκδίκηση και άρχισαν να προετοιμάζουν μια νέα δικτατορία. Παρ’ όλη την απογοήτευσή τους όμως, οι εργάτες δεν ήταν διατεθειμένοι να παραδώσουν τα όπλα αμαχητί. Η επικράτηση του Χίτλερ στη Γερμανία έδειχνε ποιο ήταν το μέλλον που τους προετοίμαζαν. Έτσι, όταν τον Οκτώβρη του 1934 οι καπιταλιστές κάλεσαν το ανοιχτά φασιστικό κόμμα του Χιλ Ρόμπλες να συμμετάσχει στην κυβέρνηση, ξέσπασε γενική απεργία.
Στην Αστούρια, μια μεγάλη επαρχία ανθρακωρυχείων, οι εργάτες οπλισμένοι μόνο με δυναμίτες εκδίωξαν τις κυβερνητικές δυνάμεις και κατέλαβαν την εξουσία. Δημιούργησαν εργατικές επιτροπές σ’ όλα τα χωριά της περιοχής, έφτιαξαν ραδιοφωνικό σταθμό και προχώρησαν στη δημιουργία κόκκινου επαναστατικού στρατού. Η Κομμούνα της Αστούρια όμως έμεινε απομονωμένη. Η έλλειψη ενός πραγματικά επαναστατικού κόμματος σήμαινε μεταξύ των άλλων πως δεν υπήρχε μια κεντρική πανεθνική οργάνωση του αγώνα. Έτσι, όταν οι ανθρακωρύχοι ξεσηκώθηκαν, οι εργάτες άλλων περιοχών και κυρίως της Καταλονίας, ήταν ήδη κουρασμένοι από τις δικές τους προσπάθειες των προηγούμενων ετών και δεν μπόρεσαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους με την Κομμούνα, που κυριολεκτικά πνίγηκε στο αίμα από την επέμβαση της κυβέρνησης. 5.000 εργάτες δολοφονήθηκαν και 30.000 οδηγήθηκαν στις φυλακές. Ένα κλίμα τρομοκρατίας εξαπλώθηκε σ’ ολόκληρη τη χώρα. Για τα επόμενα δυο χρόνια ένα καταπιεστικό καθεστώς εγκαθιδρύθηκε. Ωστόσο, η νίκη της κυβέρνησης δεν ήταν απόλυτη. Οι εργάτες και οι αγρότες άρχισαν σιγά σιγά να ξαναοργανώνονται. Καθώς τα προβλήματα της κοινωνίας παρέμεναν άλυτα η κυβέρνηση υποχρεώθηκε να προχωρήσει σε νέες εκλογές, τον Φλεβάρη του 1936.

Η κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου

Ήδη από το 1931, μόλις δηλαδή είχαν αρχίσει να ξεδιπλώνονται τα επαναστατικά γεγονότα, ο Λ. Τρότσκι εξηγούσε πως
«…Αν δεν επιτευχθεί η ενότητα των επαναστατικών δυνάμεων στην Ισπανία, το κίνημα θα δεχθεί μια αποφασιστική ήττα, που σχεδόν αυτόματα θα οδηγήσει στην εγκαθίδρυση ενός γνήσιου φασιστικού καθεστώτος, παρόμοιο μ’ αυτό του Μουσολίνι στην Ιταλία».
Αντί όμως για την ενότητα των εργατικών κομμάτων, οι σοσιαλιστές και το ΚΚ προτίμησαν μια συμμαχία με τους αστούς, δημιουργώντας το «Λαϊκό Μέτωπο». Στην πραγματικότητα μάλιστα, επρόκειτο, όπως θα φαινόταν καθαρά στους επόμενους μήνες, για μια συμμαχία με τη σκιά των αστών, αφού η συντριπτική πλειοψηφία των αστικών δυνάμεων ήδη προσανατολιζόταν προς την επιβολή ενός φασιστικού καθεστώτος.
Η νίκη του Λ. Μ. στις εκλογές σήμανε για τους εργάτες και τους αγρότες της Ισπανίας την ώρα της εκδίκησης. Μόλις έγιναν γνωστά τα αποτελέσματα, ξεχύθηκαν αυθόρμητα στους δρόμους. Χωρίς να περιμένουν νόμους και διατάγματα, κατέλαβαν τις φυλακές κι απελευθέρωσαν όλους τους κρατούμενους συντρόφους τους της προηγούμενης διετίας κι ανάγκασαν τους εργοδότες να τους ξαναπροσλάβουν, πληρώνοντας μάλιστα κι όλες τις χαμένες τους αποδοχές. Έβαλαν φωτιά στις εκκλησίες και καταδίωξαν τους αντιδραστικούς παπάδες κι επισκόπους που είχαν υποστηρίξει το προηγούμενο καθεστώς. Οι αγρότες καταλάμβαναν μαζικά τη γη κι οι εργάτες ξεκίνησαν μεγάλους απεργιακούς αγώνες ζητώντας μεγάλες αυξήσεις και μείωση των ωρών εργασίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα στους πέντε πρώτους μήνες από τη νίκη του Λ. Μ. ξέσπασαν πάνω από 300 απεργίες, ενώ καταλήφθηκαν 1,5 εκατ. εκτάρια γης. Για σύγκριση, τα πρώτα δυο χρόνια της «δημοκρατικής κυβέρνησης» είχαν μοιραστεί μόλις 45.000 εκτάρια…
Οι εξελίξεις αυτές φανέρωναν ότι στην Ισπανία είχε σημάνει η ώρα όπου το μόνο δίλημμα που έμπαινε ήταν: Επανάσταση ή φασισμός. Για μια ακόμη φορά, ήταν οι αστοί και όχι οι ηγεσίες των εργατικών κομμάτων που έβγαλαν το σωστό συμπέρασμα. Άρχισαν λοιπόν να προετοιμάζουν την ανταρσία του Φράνκο.

Οι κρίσιμες μέρες

Όταν, στις 17 Ιουλίου του 1936, ο στρατηγός Φράνκο διακήρυξε από το ισπανικό Μαρόκο την εξέγερσή του, η άρχουσα τάξη κι ολόκληρος σχεδόν ο κρατικός μηχανισμός βρέθηκε στο πλευρό του. Παρ’ ότι από την πρώτη στιγμή η κυβέρνηση έμαθε τα σχέδιά του, χάρη στους δημοκρατικούς ναύτες που με τους ασυρμάτους των πλοίων τους έπιασαν τα φασιστικά σήματα, δεν έκανε απολύτως τίποτε για να τον σταματήσει. Αντίθετα, για μέρες έκανε το παν για να αποκρύψει τις ειδήσεις από τον πληθυσμό, ελπίζοντας πως θα κατέληγε σε μια συμφωνία με τους στασιαστές. Ωστόσο, μόλις οι εργάτες αντιλήφθηκαν τι συμβαίνει, αποφάσισαν να πάρουν την υπόθεση στα δικά τους χέρια.
100.000 εργάτες βγήκαν στους δρόμους της Μαδρίτης φωνάζοντας: «Προδοσία! Προδότες! Δώστε μας όπλα!». Η μόνη απάντηση της κυβέρνησης (όπου, μην ξεχνάμε, συμμετείχαν υπουργοί του ΚΚ και του Σοσιαλιστικού Κόμματος) ήταν να εκδώσει διάταγμα που απειλούσε με τουφεκισμό όποιον μοίραζε όπλα στον πληθυσμό! Οι ναύτες κατέλαβαν τα πολεμικά πλοία πετώντας τους αξιωματικούς στη θάλασσα. Η Βαρκελώνη έπεσε στα χέρια των άοπλων εργατών που κατάφεραν πολύ σύντομα να συντρίψουν την φασιστική εξέγερση και να πάρουν την εξουσία σ’ ολόκληρη την Καταλονία. Στη Μάλαγα, οι εργάτες περικύκλωσαν τους στρατώνες βάζοντας φωτιά στα γύρω κτίρια κι ανάγκασαν τους στρατιωτικούς να παραδοθούν. Μέσα σε λίγες μέρες, η Μαδρίτη, η Βαλένθια και τα 2/3 της χώρας βρισκόντουσαν στα χέρια των εξεγερμένων εργατών.
Αυτές οι κρίσιμες μέρες μετά το φασιστικό πραξικόπημα αποκαλύπτουν έναν βασικό ιστορικό νόμο: Ότι σε συνθήκες επανάστασης κι αντεπανάστασης, ο χρόνος αποκτά τεράστια ταχύτητα. Ενέργειες, λάθη ή παραλείψεις λίγων μόνο ημερών μπορεί να σημαδέψουν την ιστορική εξέλιξη για δεκαετίες. Αν οι εργάτες της Ισπανίας είχαν μείνει υπάκουοι στην κυβέρνηση «τους», ο Φράνκο θα είχε επικρατήσει με ευκολία μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα. Αν αντίθετα η κυβέρνηση ήθελε πραγματικά να τσακίσει το πραξικόπημα, το μόνο που είχε να κάνει ήταν να πετάξει τα φαντάσματα των αστών από τα υπουργεία τους και να προχωρήσει σε μια πραγματική εργατική κυβέρνηση που θα έπαιρνε τα κατάλληλα μέτρα: Αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Μαρόκου (όπου ήταν η βάση του Φράνκο), μοίρασμα της γης στους αγρότες, κατάληψη όλων των εργοστασίων που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τις ανάγκες του πολέμου, εξοπλισμός και μια ανοιχτή έκκληση στους εργάτες και αγρότες να υπερασπίσουν τις κατακτήσεις τους. Σε μια τέτοια περίπτωση, η ανταρσία θα είχε τσακιστεί εν τη γενέσει της και το όνομα του στρατηγού Φράνκο θα ήταν σήμερα γνωστό μόνο σε μερικούς εξειδικευμένους ιστορικούς…

Δυαδική εξουσία

Καθώς το σύνολο σχεδόν των αξιωματικών και της αστυνομίας είχε υποστηρίξει τον Φράνκο, στις πόλεις που ελεγχόντουσαν απ’ τους δημοκρατικούς η εξουσία είχε περάσει ουσιαστικά στα χέρια των εξεγερμένων εργατών και αγροτών, που δημιουργούσαν παντού πολιτοφυλακές και επιτροπές. Ιδιαίτερα στη Βαρκελώνη, οι εργάτες προχώρησαν ακόμη πιο πέρα, στην κατεύθυνση της ριζικής αλλαγής της κοινωνίας. Εργοστάσια, τράπεζες, ξενοδοχεία και συγκοινωνίες καταλήφθηκαν. Η γη μοιράστηκε στους φτωχούς αγρότες, τα νοίκια έπεσαν στο μισό κι οι επιτροπές ανέλαβαν την παροχή δωρεάν τροφής σ’ όσους είχαν ανάγκη.
Η επίσημη κυβέρνηση δεν είχε καμιά απολύτως δύναμη παρά μόνο όση ήθελαν να της αναγνωρίσουν οι ίδιοι οι εξεγερμένοι. Επικρατούσε δηλαδή ένα καθεστώς δυαδικής εξουσίας. Αυτή την κρίσιμη στιγμή, αυτό που έπρεπε να γίνει ήταν οι εργατικές επιτροπές να παραμερίσουν την κυβέρνηση του Λ. Μ. που εξακολουθούσε να εξαρτάται πολιτικά από τους αστούς και σχηματίσουν μια δική τους καθαρά εργατική κυβέρνηση. Να προχωρήσουν στην απαλλοτρίωση εργοστασίων και κτημάτων και να απευθύνουν ένα ταξικό κάλεσμα στους στρατιώτες που αποτελούσαν το στρατό του Φράνκο.
Καμιά όμως από τις βασικές πολιτικές δυνάμεις του εργατικού κινήματος δεν κινήθηκε προς αυτή την κατεύθυνση.

Οι Αναρχικοί

Οι αναρχικοί ήταν η πιο ισχυρή δύναμη μέσα στο ισπανικό εργατικό κίνημα. Το συνδικάτο τους CNT και η πολιτική τους έκφραση «Ιβηρική Αναρχική Ομοσπονδία (FAI) είχαν εκατομμύρια μέλη και ειδικά στην περιοχή της Καταλονίας και την Βαρκελώνη κυριαρχούσαν απόλυτα. Ωστόσο, ιδεολογικά οι αναρχικοί διαφωνούσαν με την έννοια του κράτους γενικά και γι’ αυτό αρνήθηκαν από την πρώτη στιγμή να πρωτοστατήσουν στη δημιουργία μιας εργατικής κυβέρνησης. Πίστευαν πως ήταν αρκετή η απαλλοτρίωση των κτημάτων και των εργοστασίων για να πετύχει η επανάσταση. Αγνοούσαν – όπως εξακολουθούν ν’ αγνοούν και σήμερα, παρά τα μαθήματα της Ισπανίας – την αποφασιστική σημασία που έχει η κατάληψη της εξουσίας από τους εργάτες και η δημιουργία του δικού τους κράτους. Έδωσαν έτσι την ευκαιρία στους αστούς της κυβέρνησης και στο ΚΚΙ ν’ ανασάνουν στις πρώτες κρίσιμες μέρες και να οργανώσουν τις μετέπειτα κινήσεις τους.
727245-300x200
Μάλιστα, όπως συχνά συμβαίνει στην πολιτική, το ένα λάθος ακολουθήθηκε από δεύτερο, ακόμη μεγαλύτερο: Ενώ αρχικά η ηγεσία των αναρχικών αρνήθηκε να προχωρήσει στη δημιουργία εργατικής κυβέρνησης, σύντομα έπεσε στην παγίδα του ΚΚΙ και κατέληξε να συμμετάσχει στην αστική κυβέρνηση του Λ. Μ., τόσο στην Καταλονία όσο και στην κεντρική κυβέρνηση της Μαδρίτης με 3 υπουργούς, μεταξύ των οποίων κι ο βασικός τους ηγέτης Χουάν Γκαρθία Όλιβερ.

Ο ρόλος του ΚΚΙ

Φυσικά, είναι λάθος να αναλύουμε την πολιτική του ΚΚΙ σαν κάτι αυθύπαρκτο. Η σκληρή πραγματικότητα είναι πως τόσο το ΚΚΙ όσο και κάθε άλλο ΚΚ εκείνης της εποχής δεν υπήρχε σαν ένα ανεξάρτητο κόμμα της εργατικής τάξης, έστω και με λανθασμένες θέσεις. Είχαν μετατραπεί σε διπλωματικά πρακτορεία της ΕΣΣΔ. Κάθε τους κίνηση δεν είχε άλλο στόχο από το να εξυπηρετήσει την εξωτερική πολιτική της Σοβ. Ένωσης, δηλαδή της γραφειοκρατίας. Ακριβώς το ίδιο έργο επρόκειτο να παιχτεί και στην Ελλάδα, 10 χρόνια μετά, στην περίοδο του εμφυλίου.
Ο διεθνισμός και τα σοσιαλιστικά ιδανικά είχαν πλέον οριστικά και αμετάκλητα αφαιρεθεί από τις ανάγκες αυτής της εξωτερικής πολιτικής.
Στα μέσα του ’30, ο Στάλιν είχε πλέον πειστεί ότι ο πόλεμος με τη Γερμανία ήταν αναπόφευκτος. Ήταν καθήκον λοιπόν η συμμαχία με τους Αγγλογάλλους. Κάθε τι που θα μπορούσε να τους τρομάξει, έπρεπε να καταγγέλλεται σαν προδοτική πολιτική. Και τίποτε βέβαια δεν θα μπορούσε να τρομάξει περισσότερο τους αστούς του παγκόσμιου καπιταλισμού από την κοινωνική επανάσταση σε μια ευρωπαϊκή χώρα… Άλλο τόσο βέβαια τρόμαζε και τον ίδιο τον Στάλιν μια τέτοια προοπτική. Μια πετυχημένη επανάσταση στην Ισπανία θα είχε τεράστιο αντίχτυπο και για το ίδιο του το καθεστώς, αφού θα ξαναξυπνούσε το τεράστιο ρωσικό προλεταριάτο που υπέφερε κάτω απ’ την κυριαρχία της γραφειοκρατίας.
Έτσι, τόσο στα λόγια όσο – κυρίως – στα έργα, το ΚΚΙ ανέλαβε το ρόλο της άκρας δεξιάς πτέρυγας του Λ. Μ. Δεν σταματούσε να διαλαλεί πως «ο μόνος του σκοπός είναι να υπερασπίσει τη δημοκρατική τάξη, σεβόμενο την ατομική ιδιοκτησία». Και φρόντιζε να κάνει πράξη αυτές τις διακηρύξεις, συκοφαντώντας και χτυπώντας ανοιχτά τους επαναστάτες του POUM και τους αναρχικούς. Τον Φλεβάρη του 1937 μάλιστα δε δίστασε να χρησιμοποιήσει στρατιωτικές μονάδες που ελεγχόντουσαν απ’ αυτό για να διώξει απ’ την επαρχία της Βαλένθια τους αγρότες που είχαν καταλάβει τα χτήματα και να επαναφέρει τους παλιούς τους ιδιοκτήτες!

Το POUM

Το POUM δημιουργήθηκε το 1935 από την ένωση δυο οργανώσεων, της Συμμαχίας Εργατών και Αγροτών, με βάση την Καταλονία και την τροτσκιστική Κομμουνιστική Αριστερά, του Αντρέ Νιν. Ο Λ. Τρότσκι είχε αντιπροτείνει στο Νιν να συνεργαστεί με την νεολαία του Σοσιαλιστικού Κόμματος, που αριθμούσε τότε 100.000 μέλη και βρισκόταν σε ρήξη με το επίσημο Σ. Κ., καθώς προχωρούσε με γρήγορα βήματα προς τ’ αριστερά.
capa_robert_673_1992_435040_displaysize-242x300
Το νέο κόμμα γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη μετά την εξέγερση του Ιούλη του ’36, η ηγεσία του ωστόσο έκανε σημαντικά σφάλματα. Κατέληξε να υποστηρίξει την κυβέρνηση του Λ. Μ. και ακολουθώντας το παράδειγμα των αναρχικών, να μπει στην κυβέρνηση της Καταλονίας, με τον Νιν να αναλαμβάνει το υπουργείο Δικαιοσύνης.
Για τους σταλινικούς του ΚΚΙ το POUM ήταν ο κύριος στόχος, επειδή ήταν το κόμμα που έκανε την πιο συνεπή κριτική στο ΚΚ και τη Σ. Ένωση και υπήρχε πάντα ο φόβος να διορθώσει εγκαίρως την πορεία του, μπαίνοντας επικεφαλής των επαναστατικών διαθέσεων των μαζών. Έπειτα, καθώς είχε πολύ λιγότερες δυνάμεις από τους αναρχικούς, αποτελούσε πολύ πιο εύκολο στόχο για τους σταλινικούς, τουλάχιστον σε πρώτη φάση.

Η εξέγερση της Βαρκελώνης

Η καταστροφική πολιτική των αναρχικών και του POUM έδωσε όπως είπαμε τα περιθώρια στους δεξιούς σοσιαλιστές, τους ελάχιστους αστούς που είχαν μείνει με το μέρος των δημοκρατικών και κυρίως στους σταλινικούς του ΚΚΙ ν’ αρχίσουν σταδιακά να υπονομεύουν τις κατακτήσεις της ισπανικής επανάστασης. Από τα τέλη του 1936 κατόρθωσαν να αναδιοργανώσουν την αστυνομία και να ξαναδημιουργήσουν τον επίσημο στρατό. Έχει λεχθεί πολύ σωστά πως
«μια κυβέρνηση που στέλνει 15χρονα παιδιά με 40 χρονών ντουφέκια στο μέτωπο και κρατάει τις καλύτερες δυνάμεις της στις πόλεις, είναι φανερό πως φοβάται την επανάσταση πολύ περισσότερο απ’ ότι φοβάται τον Φράνκο».
Το σκηνικό είχε στηθεί σιγά σιγά και τον Μάη του 1937 η κυβέρνηση προχώρησε στην τελική της επίθεση. Ο σταλινικός αρχηγός της αστυνομίας στη Βαρκελώνη χρησιμοποίησε τις φρουρές εφόδου για να εκδιώξει τους αναρχικούς από το κεντρικό κτήριο των τηλεπικοινωνιών που δέσποζε σ’ ολόκληρη την πόλη. Η επίθεση αυτή προκάλεσε μαζική εξέγερση των εργατών που αντεπετέθηκαν, σήκωσαν παντού οδοφράγματα και κράτησαν τις θέσεις τους. Και πάλι όμως, οι αναρχικοί και το POUM που ήταν πανίσχυροι στην Καταλονία, αρνήθηκαν ν’ αναλάβουν τις ευθύνες τους. Ενώ θα μπορούσαν εύκολα να προχωρήσουν στην ανατροπή της τοπικής κυβέρνησης και να καλέσουν τους εργάτες ολόκληρης της χώρας να τους μιμηθούν, έκαναν το ακριβώς αντίθετο: Ζήτησαν από τους εργάτες να εγκαταλείψουν τα οδοφράγματα και να γυρίσουν στις δουλειές και στα σπίτια τους, γιατί τάχα «είχαν έρθει σε συμφωνία με την κυβέρνηση».
Μόνο η μικρή ομάδα των Διεθνιστών Τροτσκιστών και οι επαναστάτες αναρχικοί της ομάδας «Φίλοι του Ντουρούτι» αντιτάχτηκαν σ’ αυτή την προδοσία και ζήτησαν από τους εργάτες να συνεχίσουν τον αγώνα μέχρι τέλους, οι δυνάμεις τους όμως ήταν πολύ μικρές για ν’ αντιστρέψουν την κατάσταση.
Αυτή ήταν φυσικά η ευκαιρία που περίμεναν οι σταλινικοί. Η GPU, η μυστική αστυνομία του Στάλιν που ήταν κράτος εν κράτει, απήγαγε και δολοφόνησε τον Α. Νιν. Το POUM κηρύχθηκε παράνομο και η πολιτοφυλακή του διαλύθηκε. Παρόμοια τύχη περίμενε χιλιάδες αγωνιστές, σ’ ολόκληρη την Ισπανία. Η «νομιμότητα» άρχισε να βασιλεύει παντού…

Η τελική ήττα

Όπως ήταν φυσικό, η συντριβή της εξέγερσης στη Βαρκελώνη, η διάλυση των πολιτοφυλακών και η δημιουργία για μια ακόμη φορά των προνομίων των ολίγων που είχε καταργήσει η επανάσταση, έσπειρε τρομερή απογοήτευση μέσα στις γραμμές των εργατών και των αγροτών που πολεμούσαν ενάντια στον Φράνκο και που δεν έβλεπαν πια για ποιον λόγο έπρεπε να χύνουν το αίμα τους για μια κυβέρνηση που δεν έκανε τίποτε άλλο παρά να προσπαθεί να επαναφέρει την παλιά μισητή κατάσταση. Τα μέτωπα συνέχισαν να σέρνονται για λίγο ακόμα καιρό, αλλά οι δημοκρατικοί έχαναν την μια επαρχία μετά την άλλη, χωρίς τίποτε πια να μπορεί να σταματήσει την επέλαση των φασιστών. Τον Μάρτη του 1939 έπεφτε η Μαδρίτη και οι σοσιαλιστές και κομμουνιστές «ηγέτες» το έσκαγαν για το εξωτερικό αφήνοντας, ως συνήθως, τους εργάτες στην τύχη τους. Η σαραντάχρονη δικτατορία του Φράνκο ξεκινούσε.

Πέμπτη 31 Αυγούστου 2017

κοντοτασιος νικος.com: Ποιος αμολάει τα άγρια θηρία; Ένας μύθος επικίνδυν...

κοντοτασιος νικος.com: Ποιος αμολάει τα άγρια θηρία; Ένας μύθος επικίνδυν...: Κάθε χρόνο γεμίζουν σελίδες, ιστοσελίδες, blogs και κοινωνικά δίκτυα με «ειδήσεις» για φίδια, αρκούδες, λύκους...

Ποιος αμολάει τα άγρια θηρία; Ένας μύθος επικίνδυνος για τη φύση και τον άνθρωπο


Timber wolves (Canis lupus lycaon), adult with cub, Game Reserve, Bavaria, Germany
Κάθε χρόνο γεμίζουν σελίδες, ιστοσελίδες, blogs και κοινωνικά δίκτυα με «ειδήσεις» για φίδια, αρκούδες, λύκους και τσακάλια που έχουν κατακλύσει, λέει, την ελληνική ύπαιθρο σκοτώνοντας ζώα και τρομοκρατώντας ανθρώπους. Ακούμε μέχρι και για ψύλλους και μεσογειακές φώκιες, που έχουν «απελευθερωθεί» κρυφά και ανεξέλεγκτα από «οικολόγους», απροσδιόριστες οργανώσεις και άγνωστα άτομα που κινούνται ύποπτα σε δασικούς δρόμους… Το καλοκαίρι του 2014 ακούσαμε μέχρι και για… «διεθνές σχέδιο οικο-τρομοκρατίας» με στόχο την Ελλάδα, τον τουρι- σμό και την πρωτογενή παραγωγή! Οι συναρπαστικές αυτές ιστορίες δεν είναι μοναδικό προνόμιο της χώρας μας, αφού παρόμοιες φήμες διακινούνται σε όλη την Ευρώπη, από τις μεσογειακές χώρες μέχρι και τον «αναπτυγμένο» Βορρά.
Όμως, δυστυχώς το «αστείο» έχει πολύ σοβαρές και επικίνδυνες προεκτάσεις, αφού θέτει σε κίνδυνο την άγρια ζωή αλλά, τελικά και τους ανθρώπους. Ορισμένοι θεωρούν πως αφού οι «οικολόγοι» παρεμβαίνουν έτσι αυθαίρετα στις φυσικές ισορροπίες, είναι δικό τους «χρέος» να επαναφέρουν την ισορροπία, παίρνοντας τα όπλα και κυνηγώντας παράνομα. Άλλοι πάλι βρίσκουν δικαιολογία να πετούν δηλητηριασμένα δολώματα (φόλες), μια εξολοκλήρου παράνομη πρακτική που μπορεί να θανατώσει πολλά περισσότερα ζώα από αυτά που στοχεύει, εξοντώνοντας άδικα και αδιακρίτως όποιο ζώο φάει είτε τα ίδια τα δολώματα ή τα δηλητηριασμένα θύματα.
Τα δηλητηριασμένα δολώματα ειδικά έχουν τεράστιο κόστος για ολόκληρη την αλυσίδα της φύσης. Συχνά πεθαίνουν μικρά και μεγάλα σαρκοφάγα θηλαστικά, κατοικίδια ζώα και στη συνέχεια αρπακτικά πουλιά όπως γύπες και μεγάλοι αετοί που θα καταναλώσουν με τη σειρά τους τα κουφάρια των ζώων που δηλητηριάστηκαν (δευτερογενής δηλητηρίαση). Στις περισσότερες περιπτώσεις τα πτώματα των θυμάτων λειτουργούν για πολύ καιρό ως θανατηφόρες παγίδες για πολλά ακόμη ζώα. Η ένταση στις ανθρώπινες σχέσεις είναι μια ακόμη σημαντική επίπτωση καθώς όταν πλήττει ζώα προσφιλή στον άνθρωπο, ζώα που τον συντροφεύουν ή και τον στηρίζουν στις δραστη- ριότητές του, γεννά αισθήματα μίσους και ενίοτε και την τάση αυτοδικίας. Έχουν αναφερθεί μέχρι και ανθρωποκτονίες που ξεκίνησαν από μια βεντέτα «δηλητηρίασης».

Στο κείμενο αυτό:

1. Εξηγούμε τους βασικούς λόγους που μπορεί να οδηγήσουν λαθεμένα στο συμπέρασμα ότι «έχει παρέμβει ανθρώπινο χέρι στη φύση», δηλαδή ότι έχει γίνει «απελευθέρωση άγριων ζώων».
2. Περιγράφουμε τις ελάχιστες εξαιρέσεις στις οποίες γίνονται επίσημες και φανερές απελευθερώσεις ζώων.
3. Αναλύουμε τους λόγους γιατί η «απελευθέρωση άγριων ζώων» είναι πρακτικά αδύνατη, κι ότι ακόμα κι αν ήταν εφικτή, δε θα την επιθυμούσε κανένας πραγματικός οικολόγος, γιατί θα είχε πολύ σοβαρούς κινδύνους για τη φύση.
4. Τέλος, κοιτάμε τις αιτίες του πραγματικού προβλήματος και ζητάμε τη δική σας βοήθεια για να γκρεμιστεί ο επικίνδυνος μύθος.

Οι 4 παρανοήσεις

Υπάρχουν κάποια «συμπτώματα» στην ύπαιθρο που λαθεμένα οδηγούν αρκετούς στο συμπέρασμα ότι, «μόνη εξήγηση είναι ότι μεσολάβησε ανθρώπινο χέρι». Ας τα δούμε αναλυτικά:

Παρανόηση 1:

«Αυξήθηκε ο πληθυσμός των άγριων ζώων; Άρα μεσολάβησε ανθρώπινο χέρι!»
Παροδικές αυξομειώσεις
Οι πληθυσμοί των ζώων παρουσιάζουν φυσιολογικές αυξήσεις ή μειώσεις στον πληθυσμό τους από χρονιά σε χρονιά, όπως γνωρίζουν καλά και οι γεωργοί καθώς το ίδιο ισχύει για τις καλλιέργειες. Αυτό είναι μέρος του φυσικού κύκλου της ζωής. Υπάρχουν ακόμα και περιπτώσεις «πληθυσμιακής έκρηξης», όταν για παράδειγμα αυξάνονται υπερβολικά τα ποντίκια μια περιοχής, γεγονός που οδηγεί την Πολιτεία να τη χαρακτηρίσει ως «αρουραιόπληκτη» και να δώσει διαταγή για την απαγόρευση του κυνηγιού της αλεπούς ως βασικό καταναλωτή των ποντικών. Τέτοιες διακυμάνσεις συνήθως είναι παροδικές και εξισορροπούνται τα επόμενα χρόνια. Μόνο μακροχρόνια προγράμματα παρακολούθησης μπορούν να δείξουν ότι πράγματι ένα είδος έχει σταθερή αύξηση στον πληθυσμό του.
Φυσική διαδικασία
Υπάρχουν περιπτώσεις όπου πληθυσμοί άγριων ζώων δείχνουν μια τοπική αύξηση, λόγω ανατροπής στις φυσικές ή ανθρωπογενείς συνθήκες που αντιμετωπίζουν. Για παράδειγμα, τα φίδια σε ορισμένες περιοχές μπορεί να έχουν αυξηθεί επειδή με τα φυτοφάρμακα και τη λαθροθηρία έχουν εξολοθρευτεί οι θηρευτές τους, όπως τα αρπακτικά πουλιά. Ακόμα, η εγκατάλειψη ανθρώπινων δραστηριοτήτων (π.χ. εγκαταλελειμμένα χωράφια, κλειστά σπίτια σε χωριά) μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των ερπετών αφού πια δεν υπάρχουν άνθρωποι των οποίων η παρουσία και μόνο να τα φοβίζει και να τα απωθεί. Αντίθετα με τις διαδόσεις για«απελευθέρωση» ειδών, σε αρκετές περιπτώσεις η αύξηση του αριθμού ζώων που είναι προστατευόμενα (π.χ. λύκος, αρκούδα) ή θηρεύσιμα είδη (π.χ. αγριογούρουνο) αποτελεί φυσική διαδικασία. Οφείλεται κυρίως στη σταδιακή δημιουργία κατάλληλων βιοτόπων, λόγω της εγκατάλειψης των παραδοσιακών δραστηριοτήτων του πρωτογενή τομέα (κτηνοτροφία, γεωργία) αλλά και της εφαρμογής του νομικού καθεστώτος προστασίας ή διαχείρισης των εν λόγω ειδών.

Παρανόηση 2:

«Άγρια ζώα τώρα ζουν κοντά στον άνθρωπο; Άρα τα εκθρέψανε άνθρωποι!»
Ας πάρουμε το παράδειγμα του λύκου. Το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια αυτό το άγριο ζώο έχει θεαθεί κοντά σε ανθρώπινους οικισμούς, κάποιοι το ερμηνεύουν ως ένδειξη ότι έχει εκτραφεί και απελευθερωθεί από ανθρώπους. Κι όμως, στην πραγματικότητα στην Ελλάδα ο λύκος δεν ήταν ποτέ το «μοναχικό ζώο στο μακρινό δάσος». Πάντα ζούσε κοντά στην ανθρώπινη δραστηριότητα, εκεί όπου έβρισκε την τροφή του: κυρίως κτηνοτροφικά ζώα ελεύθερης βοσκής, πτώματα ζώων από σταυλισμένες εγκαταστάσεις, άλλα μικρότερα θηλαστικά και, όχι σπάνια, κυνηγετικούς ή αδέσποτους σκύλους. Γι’ αυτό και πάντα υπήρχαν και οι σκύλοι φύλαξης, όπως ο Ελληνικός Ποιμενικός, για να προστατεύουν τους αγρότες. Επομένως, το ότι άγρια ζώα βρίσκονται κοντά στον άνθρωπο δεν είναι ένδειξη κάποιας «απελευθέρωσης», αλλά ότι πλησιάζουν στις περιοχές όπου η διαθεσιμότητα τροφής είναι υψηλή και συνεχής σε ετήσια βάση.

Παρανόηση 3:

«Ζώα που βλέπουμε για πρώτη φορά; Άρα, πρόκειται για εξωτικά είδη που απελευθερώθηκαν!»
Αν πάρουμε για παράδειγμα τα φίδια, 23 διαφορετικά είδη εξαπλώνονται στην Ελλάδα, οπότε υπάρχει πάντα η πιθανότητα να αντικρίσουμε ένα ζώο που μας φαίνεται νέο και διαφορετικό. Παρόλα αυτά, είναι αλήθεια ότι σε λίγες περιπτώσεις κάποια «εξωτικά είδη» εμφανίζονται όντως για πρώτη φορά. Πρόκειται για εξωτικά κατοικίδια, μια νέα και καταστροφική μόδα, που έχει ως αποτέλεσμα φίδια, ιγκουάνα ή άλλα ζώα να το σκάνε από τους ιδιοκτήτες τους ή να εγκαταλείπονται στη φύση, τρομάζοντας τον περίγυρο. Πρόσφατο και ενδεικτικό το παράδειγμα του κροκόδειλου Σήφη στην Κρήτη!
Τα εγκαταλειμμένα αυτά κατοικίδια δεν είναι πάντα επικίνδυνα για τον άνθρωπο και συνήθως δεν καταφέρνουν να επιζήσουν στη φύση, όμως ο κίνδυνος για ανατροπή των φυσικών ισορροπιών είναι σημαντικός. Παράδειγμα τέτοιας ανατροπής είναι οι αμερικάνικες νεροχελώνες που επιζούν εις βάρος των ιθαγενών ειδών, μειώνοντας τους πληθυσμούς τους. Η εγκατάλειψη εξωτικών ζώων είναι μια ανεύθυνη και παράνομη πράξη. Τόσο η μόδα των εξωτικών κατοικιδίων, όσο και η συλλογή ζώων με στόχο το παράνομο εμπόριο άγριων ζώων (ορισμένα τέτοια περιστατικά έχουν αναφερθεί και στη χώρα μας), βρίσκει κάθετα αντίθετες τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, που κινητοποιούνται διεθνώς για να σταματήσουν τέτοια περιστατικά!

Παρανόηση 4:

«Μα τους είδαν, υπάρχουν μαρτυρίες!» «Ο φίλος/ κτηνοτρόφος/ συγγενής/ κάτοικος, κ.ο.κ είδε ένα όχημα που κινιόταν περίεργα σε μια απομονωμένη περιοχή και μετά εμφανίστηκαν λύκοι στην περιοχή.»
Όσες φορές έχουμε ακούσει τέτοιες αναφορές, έχουμε προσπαθήσει να διερευνήσουμε το θέμα, γιατί πρόκειται για μια πρακτική παράνομη και επικίνδυνη για τις φυσικές ισορροπίες. Όμως, ποτέ οι έρευνές μας δεν έχουν φέρει αποτέλεσμα: όταν ρωτάμε, μαθαίνουμε ότι ο «μάρτυρας» ενημερώθηκε από κάποιον άλλο που με τη σειρά του το άκουσε από κάποιον τρίτο… Ως τώρα δεν έχουμε ποτέ διαβάσει απευθείας μαρτυρία τέτοιου γεγονότος. Πάντα προσπαθούμε να διαλευκάνουμε τέ- τοιες κατηγορίες, ακριβώς για να μη μένει μετέωρη η υποψία.

Πραγματικές απελευθερώσεις

Επιστροφή πληγωμένων ζώων στη φύση
Υπάρχουν και συγκεκριμένες περιπτώσεις όπου ένα πληγωμένο ζώο επιστρέφει στη φύση μετά από την επιτυχή περίθαλψή του. Πρόκειται για περιστατικά που όχι μόνο δεν γίνονται κρυφά αλλά αντίθετα διαφημίζονται για να ενημερωθεί ο κόσμος για συγκεκριμένους κινδύνους για την άγρια ζωή, όπως η λαθροθηρία, τα μη μονωμένα καλώδια μεταφοράς ρεύματος ή τα τροχαία, όσο και για την ανάγκη διατήρησης σπάνιων και απειλούμενων ειδών. Οργανώνονται μετά από ενημέρωση και άδεια από το εκάστοτε τοπικό δασαρχείο και συνήθως υλοποιούνται από τα Κέντρα Περίθαλψης Άγριων Ζώων με συμμετοχή πολιτών, σχολείων κλπ.
Κυνηγοί
Είναι επίσης γνωστό ότι απελευθερώσεις ζώων κάνουν και οι κυνηγοί εμπλουτίζοντας περιοχές με θηρεύσιμα είδη (π.χ. φασιανοί, πέρδικες, αγριόχοιροι).
Eπίσημα προγράμματα επανεισαγωγής
Επίσημα προγράμματα επανεισαγωγής εγκρίνονται αποκλειστικά και μόνο σε χώρες, περιοχές και περιπτώσεις που κάποια είδη έχουν ήδη εξαφανισθεί ή βρίσκονται στα όρια της εξαφάνισης. Τέτοια προγράμματα δεν έχουν υλοποιηθεί στην Ελλάδα. Υπάρχουν όμως παραδείγματα στην Ευρώπη που αφορούν διάφορα είδη γυπών και μεγάλων αρπακτικών πουλιών, μεγάλα θηλαστικά όπως λύγκες κλπ, τα οποία στηρίχθηκαν σε μακρόχρονες προσπάθειες και επίσημη συνεργασία κρατικών, πανεπιστημιακών και περιβαλλοντικών φορέων. Όταν βάσει μελετών αποδειχθεί ότι για να μην εξαφανιστούν κάποια είδη χρειάζεται να απελευθερωθούν άτομα στη φύση για να επανέλθει κάποιος πληθυσμός, τότε θεωρητικά υπάρχει η δυνατότητα, με επίσημη κρατική άδεια και εποπτεία από το Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, να οργανωθούν προγράμματα επανεισαγωγής. Φυσικά, τέτοια προγράμματα δε θα γίνονταν κρυφά, αλλά απαιτούν τη συναίνεση της τοπικής κοινωνίας και την αποτελεσματική και ουσιαστική συνέργεια των τοπικών φορέων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τέτοιες κινήσεις απαιτούν να μελετηθούν πρώτα αναλυτικά όλοι οι πιθανοί κίνδυνοι για τις τοπικές ισορροπί- ες από την πιθανή ανατροπή που μπορεί να φέρει η εισαγωγή ενός νέου είδους. Η επιστήμη της οικολογίας γνωρίζει καλά ότι μια τέτοια κίνηση, όταν δεν γίνει μελετημένα, είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει πολύ μεγαλύτερη ζημιά παρά όφελος στην αλυσίδα της ζωής.
Και να θέλαμε… δε θα μπορούσαμε!

Ακόμα και να ήθελε κάποιος να απελευθερώσει ανεξέλεγκτα άγρια ζώα, θέτοντας σε κίνδυνο τις φυσικές ισορροπίες της υπαίθρου, θα ήταν εφικτό κάτι τέτοιο; Ας σκεφτούμε τα πρακτικά προβλήματα:

Η συλλογή είναι παράνομη:
Τα ζώα που συνήθως υποτίθεται ότι απελευθερώνονται είναι προστατευόμενα είδη των οποίων η σύλληψη, συλλογή κι αιχμαλωσία είναι παράνομη! Πέρα από παράνομη, είναι και πολύ δύσκολη. Τα είδη αυτά είναι σπάνια και δεν είναι καθόλου εύκολο να βρει κανείς και να αιχμαλωτίσει με επιτυχία τα απαραίτητα ενήλικα ζευγάρια …
Η αιχμαλωσία δεν είναι «παίξε-γέλασε»:
Ας υποθέσουμε ότι παρόλα αυτά ο «οικολόγος» έχει καταφέρει να βρει και να συλλέξει τα ζώα που θέλει. Κάπου θα πρέπει να τα φυλάξει μέχρι να αναπαραχθούν και να δώσουν απογόνους. Αυτό σημαίνει ότι εξασφαλίζει ικανοποιητική τροφή κι έχει κατασκευάσει κατάλληλες εγκαταστάσεις, που θα προσομοιάζουν στο φυσικό περιβάλλον, προκειμένου τα ζώα να μπορούν να ζευγαρώσουν, αλλά και θα τα προστατεύουν από ασθένειες, φυσικούς θηρευτές, και από τα… αδιάκριτα μάτια (αφού μιλάμε για μια κρυφή επιχείρηση). Όμως το μέγεθος αλλά και το κόστος συντήρησης αυτών των εγκαταστάσεων είναι απαγορευτικό ακόμη και για οργανωμένους ζωολογικούς κήπους, οι οποίοι συχνά αποτυγχάνουν να αυξήσουν τους πληθυσμούς των ζώων τους!
Απελευθέρωση:
Ο λόγος που έχουν μειωθεί τα άγρια ζώα σε μια περιοχή είναι ότι το περιβάλλον εκεί δεν είναι πια ευνοϊκό, π.χ. λόγω έλλειψης τροφής. Τότε, η τύχη των ζώων που θα απελευθερωθούν εκεί θα είναι μάλλον και πάλι η εξαφάνιση, αφού ο αυξημένος ανταγωνισμός για περιορισμένους πόρους το πιθανότερο να οδηγήσει σε μεγαλύτερη θνησιμότητα. Για αυτό το λόγο άλλωστε πρωταρχικό μέλημα οποιασδήποτε σοβαρής προσπάθειας αποκατάστασης των πληθυσμών ενός είδους είναι οι δράσεις διατήρησης ή βελτίωσης των φυσικών του βιοτόπων.

Το αληθινό πρόβλημα

Οι ζημιές των κτηνοτρόφων δεν είναι φανταστικές

Καμιά βιομηχανία αναπαραγωγής και απελευθέρωσης ζημιογόνων ή επικίνδυνων ζώων δεν υπάρχει στην Ελλάδα. Αν κάποια ζώα μας προκαλούν ζημιές ή αν φοβόμαστε κάποια άλλα, ας δούμε τα πραγματικά αίτια.
Τα μεγάλα σαρκοφάγα θηλαστικά της Ελλάδας βασίζονται τροφικά στα κτηνοτροφικά ζώα, στους σκουπιδότοπους, στα υπολείμματα σφαγείων κ.λπ., με αποτέλεσμα οι ζημιές σε αιγοπρόβατα, βοοειδή ή και μελίσσια (από αρκούδες) να είναι αναπόφευκτες. Επίσης, τα άγρια ζώα αλλάζουν συμπεριφορές στην προσπάθειά τους να προσαρμοστούν και να επιβιώσουν, σε ένα φυσικό περιβάλλον το οποίο οι άνθρωποι αλλάζουμε με τις δραστηριότητές μας. Φυσικά θα βασίζονταν και σε άλλες τροφικές πηγές αν υπήρχαν άφθονες, πχ. ζαρκάδια. Η κατάσταση επιδεινώνεται από το γεγονός ότι σε μικρές χώρες όπως η Ελλάδα δεν υπάρχουν μεγάλες εκτάσεις χωρίς ανθρώπινες δραστηριότητες.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι πολλές επιθέσεις σε κοπάδια κτηνοτρόφων σε όλη την Ελλάδα έχει αποδειχτεί ότι γίνονται όχι μόνον από λύκους, αλλά και από άγρια αδέσποτα σκυλιά. Πρόκειται για παρατημένα και εξαγριωμένα πλέον ζώα που οργανώνονται σε αγέλες αναζητώντας τροφή. Τα συναντάμε δυστυχώς σε όλη την Ελλάδα και βέβαια και σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν λύκοι ή τσακάλια, πυροδοτώντας τις φήμες για απελευθερώσεις.
Ζημιές γίνονται, όμως η διαιώνιση του μύθου των «απελευθερώσεων» δε μας βοηθά να λύσουμε το πρόβλημα. Αντίθετα, δίνει δικαιολογία στο παράνομο κυνήγι και στις φόλες, δραστηριότητες που κινδυνεύουν να φέρουν πολλαπλάσιο κόστος στη φύση και στον άνθρωπο.

Η σωστή αντιμετώπιση: αναζητώντας τη συνύπαρξη

Πολλές αγροτικές κοινωνίες στην Ελλάδα έχουν καταφέρει να συνυπάρξουν με την άγρια ζωή. Οι κτηνοτρόφοι που γνωρίζουν καλά τις περιοχές τους και μαθαίνουν τις συνήθειες των άγριων ζώων, αναπτύσσουν απλές αλλά αποτελεσματικές μεθόδους προφύλαξης, όπως τη χρήση των ποιμενικών σκύλων. Έτσι, πολλές τοπικές κοινωνίες έχουν δείξει ανοχή σε είδη όπως ο λύκος και η αρκούδα, γεγονός που τις τιμά. Αντίθετα, σε άλλες περισσότερο ανεπτυγμένες οικονομικά χώρες, τα είδη αυτά εξαφανίστηκαν εξαιτίας του ανθρώπου. Βέβαια, όπου η προφύλαξη δεν είναι αρκετή, υπάρχει η δυνατότητα αποζημιώσεων για επιθέσεις από λύκους και αρκούδες από τον ΕΛΓΑ.
Για μας είναι ξεκάθαρο ότι δεν μπορεί να υπάρξει προστασία ζώων και φυτών χωρίς τη συναίνεση και ενεργή συμμετοχή των κατοίκων μιας περιοχής. Στόχος μας είναι οι πολίτες να γίνονται συμμέτοχοι στην προστασία του φυσικού πλούτου της υπαίθρου. Απελευθερώσεις που θα προκαλούσαν τεχνητά μεγάλη τοπική αύξηση του πληθυσμού ειδών της άγριας πανίδας όχι μόνο θα προκαλούσαν ζημιά στη φύση, ανατρέποντας τις φυσικές ισορροπίες, αλλά και θα αύξαναν άμεσα και σημαντικά τις ζημιές στη παραγωγή, με αποτέλεσμα να ενοχοποιείται η άγρια ζωή και έτσι τελικά να υπονομεύεται η προσπάθεια διατήρησής της. Μια οικολογική οργάνωση δε θα υιοθετούσε ποτέ μια τόσο ανεύθυνη πρακτική που θα έβλαπτε τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους, τους πιο απαραίτητους συμμάχους για την προστασία της άγριας ζωής.

Γίνετε συμμέτοχοι στη λύση!

Βοηθήστε μας να γκρεμίσουμε τον επικίνδυνο μύθο των απελευθερώσεων! Την επόμενη φορά που θα ακούσετε μια τέτοια φήμη, παροτρύνετε αυτόν που τη διακινεί να φέρει αποδείξεις, φωτογραφίες, ή οποιοδήποτε στοιχείο που να μπορεί να ελεγχθεί και να διερευνηθεί από την αστυνομία και το δασαρχείο. Ενθαρρύνετε τον κόσμο που πιστεύει στη φήμη αυτή να κάνει μια σοβαρή καταγγελία, ώστε να διαλευκανθεί και να δουν όλοι τελικά αν ήταν αληθινή ή όχι. Όλοι θα ωφεληθούμε όταν απαλλαγούμε από αυτόν τον επικίνδυνο μύθο.
Αυστηρή νομοθεσία και ειδικές άδειες
Η πλούσια πανίδα και χλωρίδα της Ελλάδας προστατεύεται από ένα ευρύ θεσμικό πλαίσιο σε εθνικό, ευρωπαϊκό αλλά και διεθνές επίπεδο. Βασικό εργαλείο προστασίας σε αυτά τα νομικά κείμενα αποτελεί η απαγόρευση της σύλληψης, της θανάτωσης, της παρενόχλησης, της συλλογής, της εκρίζωσης, της κοπής, της αρπαγής αυγών και βέβαια και του εμπορίου αυτών των ειδών. Για το λόγο αυτό προβλέπεται η έκδοση αδειών, οι οποίες είναι υποχρεωτικές για οποιαδήποτε δράση αφορά σε προστατευόμενα ή απειλούμενα είδη, όπως είναι τα μεγάλα θηλαστικά, η πλειονότητα των ερπετών της Ελλάδας, πολλά είδη πτηνών και πολλά φυτά, ιδιαίτερα αν περιλαμβάνει σύλληψη άγριων ζώων για ερευνητικούς σκοπούς και στη συνέχεια την απελευθέρωση τους στη φύση. Οι άδειες αυτές εκδίδονται από τις αρμόδιες Διευθύνσεις του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΑΠΕΝ) μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου και δημοσιεύονται με ανάρτηση στο Δι@υγεια. Είναι έγγραφα συγκεκριμένα και προσωπικά καθώς αναφέρουν μεταξύ άλλων το ονοματεπώνυμο του ερευνητή, το σκοπό της έρευνας, την περιοχή και το χρονικό διάστημα διεξαγωγής της έρευνας και βέβαια το είδος ή τα είδη που θα μελετηθούν, το αν απαιτείται ή όχι η συλλογή ή σύλληψη και κατοχή φυτικού ή ζωικού είδους και αν ναι τον αριθμό και το είδος των απαιτούμενων δειγμάτων από κάθε ζωικό ή φυτικό είδος.
Οι ερευνητές επιστήμονες που μελετούν και δρουν για να προστατεύουν τα είδη άγριας πανίδας διαθέτουν υποχρεωτικά τέτοιες άδειες. Οι δημόσιες φωτογραφίες ή βίντεο επιστημόνων να δακτυλιώνουν, να τοποθετούν πομπούς, να περιθάλπουν τραυματισμένα άγρια ζώα και, αν θεραπευτούν, να τα απελευθερώνουν ξανά στη φύση, αποσκοπούν στο να ευαισθητοποιήσουν και να ενημερώσουν το κοινό για την προστασία των άγριων ζώων. Δεν πρέπει να θεωρούμε ότι οι άνθρωποι αυτοί διαχειρίζονται τα ζώα με ανεξέλεγκτο τρόπο. Συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: τα άγρια ζώα που «πιάνουν» στα χέρια τους είναι ένας μικρός αριθμός (δείγμα) από τα είδη που μελετούν, προκειμένου να εξάγουν σημαντικά συμπεράσματα για την προστασία τους, ή είναι ζώα που βρίσκονται σε ανθρώπινα χέρια λόγω τραυματισμού τους.dasarxeio.com

Κυριακή 27 Αυγούστου 2017

Ισπανία: η «Επαναστατική Αριστερά» για τη σφαγή στη Βαρκελώνη




Στις 17 Αυγούστου, σε μια βίαια τρομοκρατική επίθεση στη περιοχή Λας Ράμπλας στη Βαρκελώνη, ένα φορτηγό πέρασε πάνω από εκατοντάδες ανθρώπους στο διάβα του. Το τραγικό αποτέλεσμα αυτής της επίθεσης ήταν ο θάνατος 13 ανθρώπων, με πάνω από 100 να τραυματίζονται (κάποιοι σοβαρά) και μια γενικευέμενη αναταραχή ανάμεσα στο πληθυσμό της πόλης που είδε μια μέρα διακοπών να μετατρέπεται σε εφιάλτη. Η επίθεση, για την οποία το Ισλαμικό Κράτος έσπευσε άμεσα να αναλάβει την ευθύνη, επαναλήφθηκε μερικές ώρες αργότερα στη πόλη Καμπρίλς της περιοχής της Ταραγονίας, όπου 5 τρομοκράτες σκοτώθηκαν και μια γυναίκα που ένας από αυτούς μαχαίρωσε, έχασε τη ζωή της.

Η «Επαναστατική Αριστερά» και το «Συνδικάτο Σπουδαστών και Μαθητών» επιθυμούν να μοιραστούν τον πόνο, την υποστήριξη και την αλληλεγγύη μας προς τα θύματα, τις οικογένειες τους, τους φίλους τους και όλους όσους έζησαν αυτές τις στιγμές τρόμου και φοβήθηκαν για τη ζωή τους.
Εκατομμύρια εργαζόμενοι και νεολαίοι σε όλο τον κόσμο αισθάνονται ενωμένοι με τα θύματα αυτής της φρικιαστικής τρομοκρατικής επίθεσης και με τους χιλιάδες ανθρώπους που ηγήθηκαν ενός μεγάλου κύματος αλληλεγγύης προς αυτούς: αυτούς που στήθηκαν στην ουρά για ώρες για να δώσουν αίμα, που προσέφεραν τα σπίτια, τα αμάξια, τα ρούχα, τα ταξί και τα καταστήματα τους για να βοηθήσουν τα θύματα. Μια φανταστική επίδειξη αλληλεγγύης με όσους έχουν δει από κοντά τη βαρβαρότητα που χτύπησε επίσης τους δρόμους του Παρισιού, της Νίκαιας, των Βρυξελλών, του Μάντσεστερ, του Ορλάντο κοκ, αλλά που επίσης είναι πολύ οικεία για εκατομμύρια αθώους ανθρώπους σε άλλα μέρη του κόσμου, όπως η Μέση Ανατολή και η Αφρική.
Φυσικά υπήρξε επίσης και η κρατική απάντηση, οι θρήνοι και οι υποκριτικές εκκλήσεις για ενότητα, από εκείνους που υποστήριξαν και προκάλεσαν ιμπεριαλιστικούς πολέμους που κατέστρεψαν ολόκληρες χώρες για να γεμίσουν τις τσέπες μιας χούφτας πολυεθνικών και να εγγυηθούν τα στρατηγικά συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων. Η φαινομενική τους ταραχή για τη σφαγή στη Βαρκελώνη φαίνεται να μην αξίζει για τους χιλιάδες ανθρώπους που πεθαίνουν καθημερινά στη Συρία, το Ιράκ ή το Αφγανιστάν, πόλεμοι στους οποίους το κυβερνών Λαϊκό Κόμμα και άλλοι ηγέτες της δεξιάς στην Ισπανία έχουν υποστηρίξει, μαζί με τους «υπερασπιστές της ειρήνης» στην ΕΕ και τις ΗΠΑ.
Η Μέρκελ, ο Ολάντ, ο Μακρόν, η Μέι, ο Τραμπ και ο Ραχόι, συνεχίζουν με τον ίδιο στόχο που είχαν ο Αθνάρ, ο Μπλερ και ο Μπους όταν ξεκίναγαν την εισβολή στο Ιράκ 14 χρόνια πριν. Τα αποτελέσματα είναι σαφή. Αυτοί οι πόλεμοι δεν έφεραν ούτε ειρήνη ούτε ελευθερία, αλλά βαρβαρότητα, θάνατο και καταστροφή, καθώς και εκατομμύρια πρόσφυγες που άφησαν πίσω ανυππόφορες καταστάσεις στις χώρες τους για να γίνουν αντικείμενο απάνθρωπης συμπεριφοράς στις πύλες της Ευρώπης.

Χρησιμοποιώντας τη τρομοκρατία για να διαδώσουν το δηλητήριο του ρατσισμού και της ισλαμοφοβίας

Έχουμε δει σε πολλές άλλες περιπτώσεις πως οι υπερασπιστές του συστήματος εκμεταλλεύονται δραματικά γεγονότα όπως οι τρομοκρατικές επιθέσεις σε διάφορες πόλεις. Με λόγια για την «ελευθερία», τη «δημοκρατία» κοκ, χρησιμοποιούν αυτές τις επιθέσεις σαν δικαιολογία για να δικαιολογήσουν μέτρα ενάντια στους εργαζόμενους και τη νεολαία, υπονομεύοντας τα δημοκρατικά μας δικαιώματα και εξαπλώνοντας το δηλητήριο του ρατσισμού και της ξενοφοβίας.
Αυτή ήταν η προσέγγιση των δεξιών μέσων ενημέρωσης, που προωθούν το ρατσισμό και το μίσος προς τους μουσουλμάνους. Άτομα όπως ο Αλφόνσο Ρόχο (σχολιαστής σε ΜΜΕ) δήλωσαν σχολιάζοντας την επίθεση:
«ίσως αυτού που ενθάρρυναν την μετανάστευση ανθρώπων που δεν μιλούν ισπανικά στη Καταλωνία πρέπει να λογοδοτήσουν για αυτό».
Η Ιζαμπέλ Σαν Σεμπάστιαν συνέδεσε ευθέως τους τρομοκράτες με τους μουσουλμάνους λέγοντας:
«τους πετάξαμε έξω από εδώ μια φορά και θα το κάνουμε ξανά».
Αυτές δεν είναι μεμονωμένες δηλώσεις, αντιπροσωπεύουν το συναίσθημα και την άποψη του Λαϊκού Κόμματος και της Δεξιάς.
Την ίδια στιγμή, για τους ηγέτες του Λαϊκού Κόμματος, των Θιουδαδάνος, της μοναρχίας και όλων αυτών που έβγαλαν κέρδη από τους πολέμους και τους θανάτους εκατομμυρίων, η κραυγή τους ενάντια στην τρομοκρατία είναι μόνο ένα προσωπείο, που κρύβει συγκεκριμένα ταξικά συμφέροντα. Κανείς από αυτούς δεν έχει κανένα πρόβλημα με τις μεγάλες πωλήσεις όπλων ανάμεσα στην ισπανική κυβέρνηση και τη Σαουδική Αραβία, παρόλο που είναι γνωστό ότι η Σαουδική Αραβία χρηματοδοτεί το Ισλαμικό Κράτος και πολλά από τα όπλα που πουλήθηκαν σε αυτή τη κυβέρνηση από την Ισπανία χρησιμοποιούνται στον πόλεμο στην Υεμένη. Επίσης δεν έχουν πρόβλημα με το καθεστώς του Ερντογάν στη Τουρκία, το οποίο προστάτευσε το Ισλαμικό Κράτος για πολλά χρόνια και με το οποίο η ΕΕ υπέγραψε μια ξεδιάντροπη συμφωνία για το ζήτημα των προσφύγων.
Οι ισχυρισμοί και η υποκρισία τους για να δικαιολογήσουν εγκληματικούς πολέμους, το φόνο αθώων και το ρατσιστικό μίσος, παρότι είναι τυλιγμένοι με «αντιτρομοκρατική» αγανάκτηση, δεν μας ξεγελούν. Ξέρουμε τα πραγματικά κίνητρα των πολιτικών τους, των περικοπών, της λιτότητας και των επιθέσεων στα δημοκρατικά δικαιώματα και τα καταγγέλουμε. Οι εργαζόμενοι και οι νεολαίοι της Βαρκελώνης επίσης τα γνωρίζουν και για αυτό έδιωξαν ομάδες φασιστών από τις συγκεντρώσεις αλληλεγγύης που ακολούθησαν μετά την επίθεση. Δικοί τους οι πόλεμοι, δικοί μας οι νεκροί!

Η τρομοκρατική επίθεση και το καταλανικό κίνημα για αυτοδιάθεση

Οι εκπρόσωποι της άρχουσας τάξης δεν έχουν κάνει μόνο ρατσιστικές και υποκριτικές δηλώσεις. Την επόμενη μέρα μετά την επίθεση, το κεντρικό άρθρο της εφημερίδας Ελ Παϊς άδραξε την ευκαιρία για να επιτεθεί στη «διαδικασία» που συνδέεται με το κίνημα για αυτοδιάθεση στη Καταλωνία. Κάλεσαν την «καταλανική κυβέρνηση και τις καταλανικές πολιτικές δυνάμεις να ασχοληθούν με τα πραγματικά προβλήματα της Καταλωνίας» και να τερματίσουν την «αποσχιστική χίμαιρα». Αυτή η φρικιαστική τρομοκρατική πράξη μπορούσε τώρα να χρησιμοποιηθεί για να χτυπηθεί περαιτέρω το δημοκρατικό δικαίωμα του λαού της Καταλωνίας να αποφασίσει για το μέλλον του.
Αλλόκοτα επιχειρήματα έχουν χρησιμοποιηθεί ενάντια στο δικαίωμα στην αυτοδιάθεση και υπέρ της ποινικοποίησης όλων εκείνων που το υπερασπίζονται. Δεν έχουν διαβάσει κανένα άρθρο στη Ελ ΠαΪς για τα «πραγματικά προβλήματα της Καταλωνίας», όπως λένε. Αυτά τα προβλήματα είναι οι περικοπές στην υγεία και την παιδεία, οι απολύσεις καθηγητών, η καταστολή ενάντια στα κοινωνικά κινήματα και οι εξώσεις. Η υποκρισία τους δεν έχει όρια. Σαν να μην έφτανε το ρατσιστικό δηλητήριο της δεξιάς, προσπαθούν επίσης να διαχωρίσουν τους εργαζόμενους και τους νεολαίους της Καταλωνίας από αυτούς της υπόλοιπης χώρας.
Ο καπιταλισμός χρησιμοποιεί κάθε δικαολογία για να διαιρέσει τους καταπιεσμένους, μέσω του φόβου, της ξενοφοβίας ή οποιουδήποτε άλλου μέσου. Με αυτόν τον τρόπο, έχουν πάντα τον ίδιο στόχο, να μας στρέψουν τον έναν απέναντι στον άλλο, εμάς που έχουμε βγει στους δρόμους ενάντια στις επιθέσεις τόσο του Λαϊκού Κόμματος όσο και των Καταλανών καπιταλιστών και των κομμάτων τους, που επίσης επιδιώκουν μόνο την υπεράσπιση των προνομίων τους. Θέλουν να διασπάσουν αυτούς – την εργατική τάξη και το νεολαιίστικο κίνημα – που έχουν δείξει πως έχουν τη δύναμη να τους νικήσουν.

Ο καπιταλισμός είναι βαρβαρότητα

Οι τρομακτικές δολοφονίες που έλαβαν χώρα στουε δρόμους της Βαρκελώνη και η απωθητική αντίδραση των καπιταλιστών και των ΜΜΕ δείχνουν για άλλη μια φορά την σάπια ηθική στην οποία βασίζεται αυτό το σύστημα και οι εκπρόσωποι του. Όσο κυριαρχούμαστε από τη δεξιά, από την ισπανική, καταλανική ή όποια άλλη άρχουσα τάξη, οι εργαζόμενοι και οι νεολαίοι δεν θα δούμε ποτέ πραγματική πρόοδο. Τα ταξικά συμφέροντα των καπιταλιστών δεν αφήνουν χώρο για δικαιώματα, ελευθερία ή αξιοπρέπεια. Αυτοί που πληρώνουν το κόστος των πολιτικών τους, που υποφέρουν τις συνέπειες της τρομοκρατίας, του πολέμου, της ανεργίας και της φτώχειας πρέπει να ενωθούν ενάντια σε αυτούς που μας καταδικάζουν στη βαρβαρότητα. Μόνο ενώνοντας τις δυνάμεις όλων των καταπιεσμένων κάτω από τη σημαία του διεθνούς σοσιαλισμού, πέρα από εθνικά σύνορα, θρησκείες, χρώμα δέρματος και γλώσσα, μπορούμε να βάλουμε τέλος στον τρόμο και τις καταστροφές που ο καπιταλισμός σημαίνει για την πλειοψηφία της ανθρωπότητας .

Κυριακή 13 Αυγούστου 2017

Μακάρι τα μάτια μας να μπορούσαν να φωτογραφίζουν


Η ζωή κινείται με τέτοιες ταχύτητες που αν για μια στιγμή σταματήσουμε και κοιτάξουμε πίσω στο παρελθόν μας, μοιάζουν ιλιγγιώδεις. Αλλαγές συμβαίνουν γύρω μας συνεχώς και με το πέρασμα του χρόνου εκτός απ’ τις συνήθειες και την καθημερινότητά μας, αλλάζουμε κι εμείς οι ίδιοι. Τόσο εξωτερικά όσο κι εσωτερικά. Ωριμάζουμε, σκεφτόμαστε διαφορετικά. Έχουμε άλλες επιδιώξεις κι επιθυμίες, αλλά και διαφορετικά απωθημένα.
Η ζωή μας είναι γεμάτη στιγμές κι εκπλήξεις. Στιγμές, ανθρώπους κι αναμνήσεις που θέλουμε να κρατήσουμε ζωντανές στη μνήμη μας για όσο περισσότερο μπορούμε.
Δε θα ήταν πραγματικά υπέροχο αν τα μάτια μας μπορούσαν να φωτογραφίζουν όσα βλέπουμε; Δεν είναι εφικτό πάντα να κουβαλάς μια φωτογραφική μηχανή μαζί σου ή ακόμα κι αν το κάνεις, δε σκέφτεσαι πάντα πόσο σημαντικό είναι κάτι ώστε να το φωτογραφίσεις.
Πόσες φορές έχει τύχει να είσαι με κάποιον ή να κάνεις μια συγκεκριμένη δραστηριότητα απ’ την οποία θα ‘θελες να κρατήσεις μια μικρή γεύση κι ουσιαστικά δεν μπορείς; Πόσα στιγμιότυπα της ζωής μας απλά τα κλέβει η λήθη μακριά και τα κρύβει κάτω απ’ το μανδύα της;
Σαν να στα κλέβει και να μη σ’ αφήνει να τα ξαναζήσεις γιατί πολύ απλά δεν μπορείς να τα θυμηθείς.
Οι άνθρωποι είμαστε παρατηρητικά όντα γενικότερα. Όμως ο καθένας μας διαθέτει άλλο τρόπο κρίσης κι άλλα πράγματα τραβούν την προσοχή μας στην κάθε περίπτωση. Σαν να παρακολουθείς ένα θεατρικό έργο. Μετά το τέλος της παράστασης, ο κάθε θεατής θα έχει δει κάτι εντελώς διαφορετικό. Άλλος θα έχει παρατηρήσει τα κοστούμια, άλλος τις εκφράσεις των ηθοποιών και φυσικά, ανάλογα με την ψυχολογία του καθενός αλλιώς θα καταλάβουν όλοι την υπόθεση του έργου.
Έτσι κάπως λειτουργούν και τα πράγματα στην καθημερινότητά μας. Οι εικόνες που επιλέγουμε να δούμε αποτελούν μια αντανάκλαση του ποιοι είμαστε, των πραγμάτων που μας αρέσουν αλλά και του ποιοι θέλουμε να γίνουμε.
Είναι αδύνατο να μπορέσεις να αποτυπώσεις την πραγματική

Κυριακή 9 Ιουλίου 2017

Η Αλήθεια των Παραμυθιών


/florineanews.blogspot.gr/

Το παραμύθι αποτελεί μια απλή και σύντομη λαϊκή ιστορία, η οποία μπορεί να σχετίζεται με την πραγματικότητα, αλλά κατεξοχήν είναι επινοημένη και φαντασιακή. Σχετική είναι η έννοια του μύθου και οι διαφορές τους είναι συχνά δυσδιάκριτες. Η πρώτη εμφάνιση
παραμυθιών χάνεται στα βάθη της ιστορίας ενώ η μετάδοσή τους βασίζεται στην προφορική μεταβίβαση από γενιά σε γενιά.

Ορισμένα χαρακτηριστικά είναι σταθερά και κοινά σε όλα τα είδη των παραμυθιών. Η πλοκή είναι απλή και περιγράφεται με τον απλούστερο δυνατό τρόπο, ενώ η ποικιλομορφία αποφεύγεται συστηματικά. Κάθε στιγμή πρωταγωνιστές είναι μόνο δύο πρόσωπα, τα οποία έρχονται άμεσα αντιμέτωπα, ενώ στο τέλος επικρατεί συνήθως το πιο αδύναμο. Η πλειοψηφία των παραμυθιών δημιουργήθηκε στη μακρά περίοδο του Μεσαίωνα και οι βάρβαρες συνθήκες της εποχής αναπαράγονται με κάθε ευκαιρία. Το περιεχόμενο και οι έννοιες παραπέμπουν στο φόβο για τα φυσικά φαινόμενα, στην εύκολη πίστη σε υπερφυσικά και μαγικά γεγονότα, στη στενή σχέση με τα οικόσιτα ή άγρια ζώα και στην προσπάθεια εξήγησης του κόσμου με τις λιγοστές γνώσεις της εποχής. Έχουν περιγραφεί πολλά είδη παραμυθιών, αλλά για λόγους απλότητας μπορούμε να τα κατατάξουμε σε τρεις κατηγορίες. Η πρώτη αναφέρεται σε ισορροπίες του βασιλικού-φεουδαρχικού καθεστώτος και στη σχέση ενός φτωχού πλην ικανού αγοριού ή κοπέλας, τα οποία καταφέρνουν, αντίστοιχα, να γίνουν βασιλιάς ή σύζυγος πρίγκιπα με αίσιο τέλος, με παραδείγματα την Σταχτοπούτα, τη Χιονάτη κλπ. Μια άλλη κατηγορία περιλαμβάνει φανταστικά όντα όπως δράκους, εξωτικά κλπ, τα οποία έρχονται αντιμέτωπα με τον άνθρωπο με ποικίλη κατάληξη. Τέλος, υπάρχουν τα παραμύθια με ανθρωποποιημένα ζώα, την παράδοση των οποίων ξεκίνησε ο αρχαίος παραμυθάς Αίσωπος, κυρίως με εκπαιδευτικό και διδακτικό χαρακτήρα. Σε ορισμένες περιπτώσεις η ιστορία του παραμυθιού σχετίζεται με ένα πραγματικό γεγονός, συνήθως τρομακτικό και αποκρουστικό, το οποίο τροποποιήθηκε μερικώς για να είναι ευχάριστο, όπως συμβαίνει με εκείνα που συλλέχθηκαν από τους Γερμανικής καταγωγής αδελφούς Γκριμ. Για παράδειγμα η Κοκκινοσκουφίτσα περιλαμβάνει την κατασπάραξη ανθρώπου από άγριο λύκο.

Αναμφισβήτητη είναι η επίδραση των παραμυθιών στην εκπαίδευση και ψυχισμό των παιδιών. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα συναισθήματα και οι σκέψεις που προκαλούν τα παραμύθια προετοιμάζουν τα παιδιά για συγκεκριμένους κινδύνους και προκλήσεις που θα συναντήσουν στο μέλλον και τα βοηθούν να συνειδητοποιήσουν και να ελέγξουν τις φοβίες τους. Μέσω της ταύτισης με έναν από τους χαρακτήρες, είτε τον "καλό" είτε τον "κακό", το παιδί μπορεί να εξωτερικεύσει ελεύθερα και σε ασφαλές περιβάλλον τον χαρακτήρα και την φαντασία του, γεγονός που δεν μπορεί να πράξει στον πραγματικό κόσμο. Για παράδειγμα, οι εισβολείς και οι λύκοι τα μαθαίνουν να προστατεύονται από επικίνδυνες καταστάσεις, ενώ η αντιπαράθεση του καλού και του καλού, της ανδρείας και της δειλίας, του πλούτου και της φτώχιας κλπ διευρύνουν τα όρια αντίληψης και ανοχής της ανώριμης ψυχής τους. Τέλος, τα παραμύθια, συνήθως μεταφερόμενα από τη γιαγιά, βοηθούν με έναν ανεξήγητο τρόπο στη συμμόρφωση των παιδιών και στην υπακοή τους σε συνήθειες, τις οποίες διαφορετικά δεν θα ακολουθούσαν.

Από την εποχή του Αισώπου μέχρι τους σύγχρονους Ευρωπαίους συγγραφείς το παραμύθι συνοδεύει τον άνθρωπο καθόλη τη διάρκεια της ζωής του, λόγω της απλότητας και εγγύτητάς του με τα καθημερινά γεγονότα. Σίγουρα, τα παραμύθια είναι πιο αληθινά από τα κεκαλυμμένα ψέματα, με τα οποία "τρέφονται" και διασκεδάζουν οι ενήλικες.

Βαγγέλης Τσούκας

Δευτέρα 1 Μαΐου 2017

1η Μάη 1886-2017

1η Μάη 1886-2017: Καμμιά ειρήνη με τ’ αφεντικά, το κράτος και τους μπράβους τους

«θέλουμε να νιώθουμε τις ηλιαχτίδες θέλουμε να μυρίζουμε τα άνθη…» (στίχοι από το «Τραγούδι για το Οκτάωρο» των απεργών του Σικάγο, το 1886)
1η Μαΐου. Σαν σήμερα, το 1886 στην Αμερική ξέσπασε μια τεράστια θύελλα απεργιών με αίτημα το οκτάωρο, που κάλυψε ολόκληρη την ήπειρο παραλύοντας τα πάντα, με αποκορύφωμα τη σφαγή στην πλατεία Χεϊμάρκετ του Σικάγου, την καταδίκη οκτώ αναρχικών και την εκτέλεση τεσσάρων από αυτούς ως υποκινητών των ταραχών. Από τότε, η ημερομηνία αυτή θα αποτελέσει ορόσημο για όλη την εργατική τάξη. Ωστόσο, με το πέρασμα των χρόνων, η εσκεμμένη διαστρέβλωση και απόκρυψη των γεγονότων από αστούς ιστορικούς και λοιπούς εξουσιαστές «εργατοσωτήρες», επιχείρησε να φιμώσει το πραγματικό νόημα της εξέγερσης του Σικάγου αφαιρώντας τα επαναστατικά της χαρακτηριστικά. Με τα λόγια των αναρχικών πρωτεργατών των πολύμηνων απεργιακών κινητοποιήσεων που κορυφώθηκαν με την γενική απεργία της πρώτης Μαΐου, η μέρα αυτή αποκαλούνταν «Μέρα της Χειραφέτησης». Είναι αλήθεια ότι οι αναρχικοί υποστήριξαν με όλες τους τις δυνάμεις και πρωτοστάτησαν στον αγώνα για το οκτάωρο. Όμως, ο πραγματικός λόγος για τον οποίο επτά από αυτούς καταδικάστηκαν σε θάνατο δι’ απαγχονισμού από την αστική τάξη της εποχής και την δικαιοσύνη της, είναι γιατί κήρυτταν στις ομιλίες τους προς τους εργάτες, την ανάγκη ένωσής τους, την οργάνωση και την άμεση δράση για την κοινωνική επανάσταση με κάθε μέσο. Για την ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος, της μισθωτής σκλαβιάς και του κράτους και την αντικατάστασή τους από μια συνεργατική ομοσπονδία αυτοδιευθυνόμενων κομμούνων. Εν τέλει, για τον αγώνα για μια απελευθερωμένη κοινωνία, στα πλαίσια του οποίου το αίτημα για το οκτάωρο δεν ήταν παρα ένα πρώτο βήμα που θα βοηθούσε τους εργάτες να ενωθούν κάτω από ένα κοινό στόχο και να αναπτύξουν τον αγώνα μέχρι την κοινωνική απελευθέρωση. Οι μάρτυρες του Σικάγου θυσιάστηκαν για τη δημιουργία μιας ελεύθερης ζωής· όχι για πιο ελαφριές αλυσίδες, αλλά για την καταστροφή τους.
Σήμερα, με το πρόσχημα της κρίσης, τα αφεντικά σε συνεργασία με το κράτος, έχουν εξαπολύσει μια άνευ προηγουμένου ταξική επίθεση ενάντια στους από τα κάτω, λεηλατώντας δικαιώματα και κατακτήσεις δεκαετιών. Οι μειώσεις μισθών, οι μαζικές απολύσεις, η εκτόξευση της ανεργίας, η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων, η αύξηση των ορίων ηλικίας για συνταξιοδότηση, η κατάργηση της κυριακάτικης αργίας, η ενοικίαση εργαζομένων, η επισφαλής και κακοπληρωμένη ή απλήρωτη εργασία συνιστούν τη σύγχρονη σκλαβιά που βιώνουν καθημερινά εκατομμύρια προλετάριοι, ενώ ταυτόχρονα αποτελούν ευκαιρία για τη συσσώρευση περισσότερων κερδών για τα αφεντικά. Το πρόβλημα όμως δεν είναι (μόνο) η κρίση και η ασύδοτη κερδοσκοπία των καπιταλιστών. Η ουσία του προβλήματος έγκειται στην ίδια την ύπαρξη του καπιταλισμού και του κράτους, της ιδιωτικής ιδιοκτησίας και της μισθωτής εργασίας, στην ίδια την ύπαρξη της οικονομίας της αγοράς και της ταξικής κοινωνίας. Για όσους δεν συμβιβάστηκαν ποτέ με την ιδέα του χορτασμένου σκλάβου -τη μόνη συνθήκη που μπορεί να υποσχεθεί ο καπιταλισμός και που τώρα σε καιρούς κρίσης ευαγγελίζονται ξανά διάφοροι εναλλακτικοί διαχειριστές του- είναι προφανές ότι ανάπτυξη και κρίση είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, της ίδιας βαρβαρότητας. Όλοι αυτοί που μιλούν για βελτιώσεις μέσα στα πλαίσια του συστήματος αφήνοντας ανέπαφη την πηγή όλων των ανισοτήτων που είναι η ίδια η ύπαρξη του κράτους και του καπιταλισμού, δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να αποκρύπτουν την αλήθεια σχετικά με την πραγματική φύση αυτού του συστήματος και να εμποδίζουν τη χειραφέτηση των εκμεταλλευόμενων. Αυτήν ακριβώς τη συγκυρία προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τώρα όλοι όσοι επιδιώκουν την εκτόνωση της διάχυτης κοινωνίκης οργής καναλιζάροντάς την -προς ίδιον όφελος- είτε σε πατρωναρισμένες διεκδικήσεις, είτε σε συντηρητικούς μερικούς αγώνες αποκομμένους από την προοπτική της ολικής ρήξης με το σύστημα και τους μηχανισμούς του, είτε σε θολές διαταξικές διαμαρτυρίες. Σήμερα, που η εγγενής κρίση του συστήματος αποκαλύπτει το πραγματικό πρόσωπο του κεφαλαίου και του κράτους του, που η (αυτ)απάτη του “κοινωνικού” κράτους πετιέται από τους ίδιους τους καπιταλιστές στα σκουπίδια της ιστορίας, που οι χρεοκοπημένοι θεσμοί διαμεσολάβησης (κόμματα, γραφειοκρατικός συνδικαλισμός) περιφέρουν το κουφάρι τους χωρίς καμιά κοινωνική νομιμοποίηση, που τα αφεντικά με το πρόσχημα της κρίσης παίρνουν πίσω την επίπλαστη ευμάρεια με την ίδια ευκολία με την οποία την είχαν προσφέρει στους εκμεταλλευόμενους προς άγραν ψήφων και εξαγορά συνειδήσεων, που οι ψευδαισθήσεις περί κοινωνικής ανέλιξης και τα ομιχλώδη ιδεολογήματα περί κοινωνικής ειρήνης και διαταξικής συνεργασίας διαλύονται μαζί με το σύστημα που τα γέννησε, φαίνεται καθαρά η εκμεταλλευτική φύση του καπιταλισμού. Κάθε υπόσχεση λοιπόν για εξανθρωπισμό αυτού του φύσει απάνθρωπου συστήματος είναι ουτοπία. Σήμερα, το πρόταγμα της κοινωνικής επανάστασης είναι πιο επίκαιρο από ποτέ.
Η ριζική ανατροπή του συστήματος δεν θα γίνει ούτε με μεταρρυθμίσεις εντός του καπιταλισμού, ούτε με εναλλαγές προσώπων και διαχειριστών της εξουσίας, ούτε φυσικά από αυτούς που έχουν συμφέρον από τη διατήρηση του παρόντος εκμεταλλευτικού συστήματος (εργατοπατέρες –κομματικούς εκπροσώπους– αφεντικά). Αυτή θα γίνει πράξη με την αδιαμεσολάβητη ταξική ενότητα και δράση των καταπιεσμένων πάντα στην προοπτική της κοινωνικής επανάστασης. Μιας επανάστασης που θα έρθει ως αποτέλεσμα της συνεχούς υλικής πνευματικής και ηθικής ανάπτυξης των από τα κάτω, που θα συγκρουστεί με κράτος και κεφάλαιο, που θα απαλλοτριώσει τον κοινωνικό πλούτο από τους σημερινούς σφετεριστές και θα τον διανείμει στο σύνολο της κοινωνίας, που θα αναδιοργανώσει την παραγωγή και την κατανάλωση με γνώμονα τις ανάγκες όλων των ανθρώπων, που θα επαναπροσδιορίσει την εργασία ως μέσο επίτευξης κοινωνικής ευημερίας και όχι ως πηγή κέρδους για τα αφεντικά και δυστυχίας για τους εργαζόμενους/ ες όπως σήμερα. Μιας επανάστασης που θα εξαλείψει την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και θα οδηγήσει στην ατομική και κοινωνική απελευθέρωση. Μιας επανάστασης που θα σαρώσει οτιδήποτε μπαίνει εμπόδιο στην ζωή και την ευτυχία της ανθρωπότητας…
«Επαναλαμβάνω ότι είμαι εχθρός της τάξης που επικρατεί σήμερα και επαναλαμβάνω ότι θα την πολεμήσω με όλες μου τις δυνάμεις, όσο μπορώ ακόμα και ανασαίνω… Σας απεχθάνομαι! Απεχθάνομαι την τάξη σας, τους νόμους σας, την εξουσία σας που στηρίζεται στην βία. Κρεμάστε με για αυτό» Λούις Λινγκ
—————————————————————
Το κείμενο αποτελεί αναδημοσίευση απο το blog της Αναρχικής Συλλογικότητας «Άνω Θρώσκω».

Σάββατο 14 Ιανουαρίου 2017

Ψηφιακή γενιά

makrinaria.blogspot.gr

Χάσμα; Ποιό χάσμα; Χάσμα είχαμε με τη μάνα μας και ορκιζόμασταν μερόνυχτα ότι ποτέ μα ποτέ δεν θα γινόμασταν όπως εκείνη. Μεγαλώνοντας όμως ανακαλύπτουμε μια χασματάρα τεράστια. Οχι με τη μάνα μας πια, διότι κάθε μέρα της μοιάζουμε όλο και περισσότερο- αδιανόητη συνθήκη αυτή κάποτε- αλλά με τα παιδιά μας.

Και ναι. Μπορεί στο θέμα των σχέσεων να υπήρξαμε μεγαλώνοντάς τα λίγο πιο απελευθερωμένοι απ ´οτι υπήρξαν οι γονείς μας, τα βοηθήσαμε με τις έννοιες της ελευθερίας, της επιλογής, του ανθρωπισμού κλπ κλπ. Γνωρίσαμε τα αγόρια ή τις κοπέλες τους, τα καλέσαμε και σπίτι - όχι με "σκοπό το γάμο" φυσικά. Κάναμε κι άλλα πολλά απελευθερωμένα, όπως ισχυριζόμασταν, με μόνο στόχο καθόλου να μη μοιάσουμε στους γονείς μας που σχετικώς μας περιόριζαν. Άλλες εποχές, τότε...

Η χασματάρα που δημιουργείται τώρα είναι ότι έχουμε να κάνουμε με παιδιά που τα πάντα τα ανακαλύπτουν στο διαδίκτυο, αυτά τα παιδιά της ψηφιακής γενιάς, τα οποία όμως αποφεύγουν όλο και περισσότερο τα κοινωνικά δίκτυα όπου εμείς πέσαμε με τα μούτρα. Και παλεύουμε μερόνυχτα ή να παρηγορήσουμε τις μοναξιές μας ή να ενημερωθούμε ή απλά να εκτονωθούμε. Εκείνα όμως, είναι τα παιδιά της παγκοσμιοποίησης, που γειτονιά τους είναι ο κόσμος όλος. Μας τον φέρνουν πιο κοντά μας ανά πάσα στιγμή. Τόχουν ευκολάκι να παίρνουν τη μία πτήση πίσω από την άλλη και να τρέχουν στη Νικαράγουα και την επομένη σε ένα αφρικανικό χωριό. Η να είναι παντελώς αδιάφορα για την τηλεόραση με την οποία εμείς γαλουχηθήκαμε. Τη θεωρούν γερασμένη και οπισθοδρομική. Εμείς, εξακολουθούμε να τη βλέπουμε.

Μας μιλούν για επαναστατικές εφαρμογές, βιάζονται ή δυσανασχετούν όταν είναι να μας δείξουν ότι το λάπτοπ μας πάει αργά διότι το πληκτρολόγιό του διαθέτει πολλά περισσότερα και "έξυπνα" πλήκτρα απ όσα έχουμε μάθει εμμονικά να χρησιμοποιούμε. Αντιδρούν στην προσήλωσή μας να ασχολούμαστε με μία γερασμένη και κομματική πολιτική που για τα ίδια είναι ανερμάτιστη διότι ο δικός τους λογισμός τρέχει σε πολλά άλλα θέματα απολύτως αφαιρετικά και χωρίς τα δικά μας καλούπια. Επιλέγουν δε κάτι επαγγέλματα τα οποία καθόλου δεν καταλαβαίνουμε τι είναι και βαθιά μέσα μας πιστεύουμε ότι ποτέ δεν θα επιζήσουν με αυτά. Επιπλέον δεν καταλαβαίνουμε καν το αντικείμενό τους. Κι ας μη μας λες και αμόρφωτους όπως ενδεχομένως ήταν οι γονείς μας. Ούτε και ακαλλιέργητους. Παρόλ´ αυτά όμως, μια ώρα συζήτησης μαζί τους, είναι ικανή να τροφοδοτήσει με ιδέες το μυαλό μας, που σκάλωσε σε στερεότυπα.

Η χασματάρα υπήρχε και θα υπάρχει στον αιώνα τον άπαντα κι ας το αρνούμαστε με κάθε τρόπο. Κλαιγόμαστε νυχθημερόν ότι τους παραδίνουμε έναν σκάρτο κόσμο κι αυτά έρχονται και μας λένε ότι δεν είναι έτσι και " ναι τα κάνατε λίγο σαλάτα αλλά μη μας υποτιμάτε". Κι εμείς κολλάμε στη βελόνα της ανεργίας αλλά αυτά δεν σκέφτονται ποτέ τη σύνταξη διότι δεν ξέρουν καν αν θα συνταξιοδοτούνται ούτε και στα 70 τους . Εμείς μάθαμε να είμαστε τυφλοί στο " παραπέρα" κι εκείνα ήδη το έχουν προσπεράσει. Μάθαμε να τους μιλάμε με όρους πεπερασμένους κι εκείνα χρησιμοποιούν άλλους τρόπους έκφρασης. Κι όταν έρχεται εκείνο το βλέμμα της συγκατάβασης από μεριά τους, ίδιο κι απαράλλαχτο με το δικό μας προς τους γονείς μας, καταλαβαίνουμε ότι μεγαλώσαμε. Και η ακατανοησία μπαίνει ανάμεσά μας...

Τηλεφωνώ στη μαμά μου.
Τι ωραία που συννενοούμαστε πλέον! Η χασματάρα μας είναι παρελθόν.


Δώρα Μακρή
Μαδρίτη